Pored Zavičajnog muzeja u Dvorcu kralja Nikole i svojevrsnog arheološkog - Starog grada, Bar ima još jedan muzej, i to pod otvorenim nebom - u vojnom dijelu luke od 2013. je i mornarički vojni muzej, postavka bivšeg naoružanja iz arsenala Mornarice Vojske Crne Gore, bivše JNA i vojski Jugoslavije, odnosno Srbije i Crne Gore.
Eksponati se zasada dobro drže pred zubom vremena, a posjetioci još mogu da ih vide samo kroz žičanu ogradu, za razliku od Tivta gdje su u Porto Montenegru djelovi naoružanja i makete brodova bivše Jugoslovenske ratne mornarice dostupni za razgledanje, uz ispisane osnovne podatke i stručno objašnjenje.
Na gatu pored brodova izložene su protivbrodske mine, koje su polagane iz brodova ili podmornica, a koje su svojim eksplozivnim punjenjima bojevih glava i od preko stotinu kilograma TNT eksploziva mogle da prepolove i velika ratna i trgovačka plovila. Tu su i protivpodmorničke mine koje su ispaljivane sa velikih patrolnih brodova tipa „Kotor“, protivdiverzantske mine, minolovke kojima su otkrivane mine...
Zbog racionalizacije i modernizacije crnogorske Mornarice, sva ta nekada ubojita sredstva vremenom su izbačena iz naoružanja, a izloženi eksponati su, kako se to vojnim rječnikom kaže, razoružani i iz njih su odstranjena eksplozivna punjenja.
Jedinstvena postavka izložena je očima javnosti 13. jula 2013. godine, kada je u čast Dana državnosti Mornarica Vojske Crne Gore prvi put organizovala Dan otvorenih vrata.
Pored ostalih eksponata, tu je postavljena i barokomora koju su koristili pripadnici ronilačkih i podvodnih diverzantskih jedinica, kako za trenažu, tako i za slučaj da na izvršenjima zadataka pod vodom dožive neki incident.
Posebnu pažnu privlači velika krilata raketa, tipa brod-brod, koja je ispaljivana iz lansera sa paluba fregata, raketnih topovnjača i raketnih čamaca. Raketa je imala domet više od 70 milja i svojevremeno je predstavljala strah i trepet za ratne mornarice susjednih zemalja.
"Protivbrodska raketa P-20/21 predstavlja poboljšanu verziju rakete P-15 (SS-N-2 Stiks). Maksimalan domet rakete iznosi 80 kilometara, a brzina krstarenja 0,9M (900 km/h). Neposredno po lansiranju, i odbacivanju startnog motora, raketa prelazi u režim krstarenja na visini od 300 do 500 metara, a vođenje je inercijalno - autopilotom. Na razdaljini 10-15 km, zahvatom cilja, raketa prelazi u režim aktivnog radarskog samonavođenja (P-20) ili IC samonavođenja (P-21) i snižava visinu leta na 50 metara, do obrušavanja na cilj. Ukupna masa rakete je 2600 kilograma, od čega 513 čini bojeva glava", piše o nekada ubojitom ratnom sredstvu na internet forumu www.paluba.info koji je poznat po stručnoj obradi vojnih pitanja.
Pažnju privlači i torpedo kalibra 533 milimetra, koji su kao osnovno oružje imale jugoslovenske podmornice, do njihovog konačnog rashodovanja. Torpedo je imao bojevu glavu sa više od 200 kilograma veoma razornog eksploziva.
Pored ostalog podvodnog arsenala, postavljene su i protivpodmorničke mine koje su bile u naoružanju patrolnih čamaca i brodova, te protivdiverzantske mine koje su služile za odbranu brodova na vezu i na sidru od neprijateljskih podvodnih diverzanata.
Najveći dio prikazanog bivšeg oružja bio je ruske, odnosno SSSR proizvodnje.
Nevladino udruženje "Sua Sponte“ pokrenulo je 2008. inicijativu da Zavičajni muzej Bar dobije i pomorsko odjeljenje.
Galerija
Bonus video:
