Unapređenje zakonskih rješenja, primjena propisa koji sprječavaju miješanje vlasti u poslovanje medija i njihovo izvještavanje i jačanje profesionalnih standarda ključni su za oporavak medijske scene u Crnoj Gori, ocijenili su iz Centra za građansko obrazovanje (CGO).
Predlog izmjena i dopuna Zakona o medijima, koji su uradili poslanici Rifat Rastoder (SDP), Dritan Abazović (URA) i Zoran Miljanić (Demos), Skupština u petak nije usvojila.
Programska koordinatorka u CGO Ana Nenezić saopštila je da ta organizacija žali zbog većinske odluke poslanika Skupštine da ne usvoje taj tekst, u koji su ušli i amandmani CGO-a.
Njihovi amandmani odnose se na oblast finansiranja medija iz javnih fondova, koja je, tvrdi Nenezić, pravno neuređena i neusklađena sa propisima Evropske unije i najboljim međunarodnim praksama i standardima.
Prema njenim riječima, značaj tih amandmana i potrebu njihovog inkorporiranja u izmjene i dopune Zakona o medijma prepoznali su Rastoder, Abazović i Miljanić koji su ih zvanično uputili Skupštini na razmatranje i usvajanje.
Nažalost, dodala je Nenezićeva, pokazalo se da većini u crnogorskom parlamentu odgovara da finansiranje medija iz budžeta ostane neregulisano, netransparentno i podložno zloupotrebama.
„Osim što su ovi amandmani žestoko napadani od vladajuće Demokratske partije socijalista (DPS) i njenih partnera, kao i Demokratskog fronta (DF), činjenica da nijesu predložene nikakve intervencije na iste upotpunjuje utisak da nije bilo spremnosti da se ovo pitanje sistemski riješi“, navela je ona.
Novine zakona bile su novi standard obaveze pridržavanja “dužne profesionalne prakse”, koji je, tvrde predlagači, poznat u evropskoj praksi. Definicija tog standarda bila je problematična poslanicima DPS-a, jer je, tvrde, neprecizna i nemjerljiva.
Predlog Zakona je takođe proširio pojam “medija” i na internet portale.
Najspornija novina poslanicima DPS-a, DF-a i Pozitivne bila je obaveza oglašavanja državnih organa i institucija u najčitanijim, najgledanijim, najslušanijim i medijima kojima građani najviše vjeruju.
Poslanici su smatrali da se ovim izmjenama državni novac stavlja na raspolaganje tajkunskim medijima, jer su navedeni kriterijumi nemjerljivi.
Abazović je na to odgovorio da je istraživanje čitanosti, slušanosti, gledanosti i povjerenja, izmjenama Zakona o elektronskim medijima, dužna da radi Agencija za elektronske medije.
“Na osnovu tog istraživanja bi se određivali kriterijumi za oglašavanje u medijima, jer Agencija je, na kraju krajeva, državna institucija”, kazao je Abazović prilikom rasprave u Skupštini.
Novina zakona bila je i reafirmacija solidarne odgovornosti, autora, odgovornog urednika i osnivača medija za objavljeni sadržaj. To je jedna od rijetkih izmjena sa kojom su se usaglasili svi poslanici u parlamentu.
Akcija za ljudska prava i SDP ranije su upozorili da su izmjene medijskih zakona predviđene političkim sporazumom Vlade i opozicij
Iz Ambasade SAD nisu kazali da li su lobirali za "Vijesti"
Iz američke Ambasade u Podgorici saopšteno je da podržavaju “sve napore za povećanje slobode medija, jačanje novinarskih standarda i stvaranje pravednijeg i konkurentnijeg medijskog tržišta u Crnoj Gori”. “Svi ključni akteri zainteresovani za medijske reforme, uključujući i medije, nevladine organizacije i političare, treba da iskažu svoj stav i aktivno učestvuju u tom procesu”.
To je odgovor Ambasade na pitanje da li su oni i funkcioner Stejt departmenta Brajan Hojt Ji, lobirali za “Vijesti” da se izglasa Zakon o medijima, kako su implicirali pojedini poslanici u Skupštini. Hojt Ji je kazao da SAD očekuje od Vlade drugačiji odnos prema medijima i jednak tretman medija pred državnim institucijama.Uprkos tome, poslanici u petak nijesu usvojili pomenuti Zakon.
Ovaj članak je napravljen u okviru partnerstva sa Monitoringom Balkana i Kavkaza (Osservatorio Balcani e Caucaso) za potrebe Evropskog centra za slobodu štampe i medija (ECPMF), a koji sufinansira Evropska komisija.
Sadržaj ovog članka je isključivo odgovornost “Vijesti”, i ni na koji način se ne može interpretirati kao stav Evropske unije.
Bonus video: