Sporazum o klimi, usvojen prije dvije nedjelje u Parizu, nije prepreka za dalje korištenje uglja iz basena Pljevalja i otvaranje drugog bloka Termoelektrane.
Iz Ministarstva održivog razvoja i turizma “Vijestima” su saopštili da se prestanak korišćenja fosilnih goriva ne može očekivati preko noći.
“Postoje tumačenja da se sporazum smatra 'krajem ere fosilnih goriva', jer sagorijevanje fosilnih goriva predstavlja najveći doprinos emisiji gasova s efektom staklene bašte. Sporazum se naziva i 'energetskom revolucijom' i prekretnicom kada je riječ o daljim tokovima u globalnoj ekonomiji. Međutim, prestanak korišćenja fosilnih goriva ne može se očekivati preko noći, niti to sporazum eksplicitno zagovara”, piše u saopštenju Ministarstva.
Navodi se da se globalni saobraćaj i najveći dio industrije bazira na fosilnim gorivima - naftom i njenim derivatima.
“Imajući u vidu broj aktivnih termoelektrana na ugalj u Evropi, ne može se tvrditi da se promoviše zabrana i moratorijum na korišćenje uglja, već se uvodi obavezno smanjenje emisija gasova sa efektom staklene bašte (GHG) koji nastaju sagorijevanjem uglja. Na primjer, od 2007. godine u Evropi je izgrađeno oko 70 novih termoelektrana na ugalj čija snaga prelazi 500 megavati. Ova velika postrojenja moraju da planiraju kaptažu i skladištenje ispuštenog ugljen-dioksida”, pojasnili su iz Ministarstva.
Zbog toga će, kako navode, svijet u doglednoj budućnosti nastaviti sa korišćenjem fosilnih goriva, ali će i mnogo više ulagati u inovativne tehnologije i promociju obnovljive energije.
“Prema odredbama Pariskog sporazuma, svaka zemlja samostalno planira svoj nacionalni doprinos smanjenju emisija gasova s efektom staklene bašte, kao i mjere kojima će to postići. Crna Gora je definisala svoj namjeravani nacionalni doprinos tako što se obavezuje da smanji emisije GHG za 30 odsto do 2030. u odnosu na 1990. godinu”.
Iz Ministarstva su pojasnili da je ostvarenje tog cilja projektovano u odnosu na planove unapređenja tehnoloških procesa u industriji, naročito u KAP-u koji je najveći emiter sintetičkih gasova, povećanje energetske efikasnosti i učešće obnovljivih izvora energije.
“Prilikom definisanja namjeravanog doprinosa Crne Gore globalnom smanjenju emisija GHG, posebno je uzeta u obzir izgradnja drugog bloka TE, kao i očekivano ograničenje rada postojećeg bloka na 20.000 radnih časova u periodu 2018-2023. Vrlo je važno istaći činjenicu da se uticaj na životnu sredinu koje će imati novoizgrađeno, moderno postrojenje ne može uporediti sa uticajem koji ima postojeći blok na životnu sredinu”, navodi se u saopštenju.
To je, prema njihovim riječima, prevashodno zato što u doba izgradnje postojećeg bloka gotovo da nije postojao pravni okvir i sistem zaštite životne sredine.
“Za razliku od postojećeg, novi blok TE imaće projektovanu opremu za smanjenje emisija zagađujućih materija u vazduh koja je neophodna za dobijanje integrisane dozvole, kao što su oprema za desumporizaciju i smanjenje emisija oksida azota. Uz to, veća energetska efikasnost novog bloka u odnosu na postojeće postrojenje doprinijeće smanjenju emisija GHG i prilikom njegove gradnje moraće da se primjenjuju najbolje dostupne tehnike, propisane evropskim referentnim dokumentima”, kazali su u Ministarstvu.
Sporazum će početi da važi tek kada ga ratifikuje 55 potpisnica
Pariski sporazum koji donosi kvantifikovane obaveze smanjenja emisija GHG za sve zemlje koje budu odlučile da postanu članice sporazuma, otišao je korak dalje od Protokola iz Kjota koji je takvu obavezu predviđao samo za razvijene zemlje.
“Iako je tekst sporazuma usvojen prošle nedjelje u Parizu, on će biti otvoren za potpisivanje od 22. aprila 2016. do 21. aprila 2017. Nakon potpisivanja slijedi faza ratifikacije, a sporazum će početi da važi tek kada ga ratifikuje najmanje 55 strana potpisnica koje reprezentuju najmanje 55 odsto globalnih emisija GHG. Upravo je zato vremenski okvir za predlaganje namjeravanih nacionalnih doprinosa bio period 2020-2030. godina. Cilj sporazuma je zadržavanje porasta prosječne globalne temperature značajno ispod dva stepena, odnosno njeno ograničavanje na 1,5 stepeni, što treba da doprinese smanjenju uticaja i rizika koje uzrokuju klimatske promjene”, naveli su iz Ministarstva.
Bonus video:
