Loše poslovanje komunalnih preduzeća, u kojima je prekomjeran broj zaposlenih, monopol u obavljanju pojedinih djelatnosti, neadekvatna cijena usluga i naplata, kao i nepostojanje podataka o tokovima otpada, glavni su problemi koje je identifikovala Vlada.
Pojedine opštine “značajan dio” sakupljenog komunalnog otpada odlažu na “nepoznatoj lokaciji, kako bi izbjegle plaćanje troškova”, piše u godišnjem izvještaju o stanju u oblasti vodosnabdijevanja, otpada i komunaloj djelatnosti koji je juče usvojila Vlada.
Navodi se da je 2013. u komunalnim preduzećima radilo 5.375 ljudi, od čega je svega 46,18 odsto angažovano na obavljanju osnovne djelatnosti.
Komunalne djelatnosti obavljaju 53 preduzeća čiji su osnivači opštine i oko 50 privatnih preduzeća.
“U 2013. godini opštine su raspolagale sa 181 vozilom za sakupljanje i transport otpada, što je za pet vozila manje u odnosu na 2012. godinu, i 10.663 kontejnera. U 2013. godini se prosječno za potrebe pražnjenja 59 kontejnera koristi jedno vozilo. Ukupni prhodi koje su ostvarila komunalna preduzeća u 2013. godini iznose 102,7 miliona eura, dok su ukupni rashodi 107,8 miliona. Od 53 opštinska komunalna preduzeća, njih 24 poslovalo je sa gubitkom”, piše u Izvještaju.
Tačni podaci o količini otpada ne postoje, a procijenjeno je da je u 2013. sakupljeno 218.233 tone.
“Na sanitarnim deponijama u Podgorici i Baru odloženo je 126.654 tona otpada u skladu sa zakonom. Na deponiji 'Možura' u Baru odlaže se otpad sakupljen na teritoriji opština Bar, Ulcinj, Budva, Kotor, Tivat i, povremeno, opštine Berane. Ovakav način korišćenja kapaciteta deponije skraćuje njen vijek na svega devet godina, umjesto planirane 23, koji može biti produžen izgradnjom reciklažnog centra, odnosno selektiranjem, pripremom za ponovnu upotrebu i recikliranjem pojedinih komponenti otpada”.
Traže nadzor i bolju primjenu propisa
Vlada je zadužila Ministarstvo održivog razvoja i turizma da, u saradnji sa MUP-om i Zajednicom opština, analizira stanje u komunalnoj oblasti i predloži način organizovanja inspekcijskih službi, s ciljem efikasnijeg nadzora i sprovođenja propisa. “Zadužuje se Ministarstvo... da kontinuirano prati implementaciju odredbi Zakona o upravljanju otpadom sa akcentom na primjenu kaznenih mjera, da uspostavi sistem za vođenje evidencije tokova otpada, do kraja juna 2016. Preporučuje se jedinicama lokalne samouprave da sprovedu aktivnosti na pripremi dokumentacije za sanaciju i rekultivaciju lokacija koje su javna komunalna preduzeća koristila za odlaganje komunalnog otpada. Zadužuju se ministarstva održivog razvoja i finansija da pripreme informaciju o problemima u realizaciji projekata komunalne infrastrukture, sa aspekta plaćanja PDV-a, ograničenog kapaciteta opština u vezi sa kreditnim zaduženjem, problemom restitucije u imovinsko-pravnim odnosima...”, predviđeno je mjerama Vlade.
Bonus video: