Crnogorski sudovi bili su ažurni u prošloj godini, a broj neriješenih predmeta starijih od tri godine, u odnosu na 2013., smanjen je za 21,65 odsto, navodi se u informaciji Sudskog savjeta o radu sudova.
Smanjenje broja “starih predmeta” usklađeno je sa naporima, prioritetima i ciljevima sudske grane vlasti, što je, kako se navodi, konstatovano u Izvještaju o napretku Crne Gore u 2014. godini, u dijelu efikasnosti sudova.
Ukupan broj neriješenih predmeta na kraju prošle godine iznosio je 35.697, što je u odnosu na kraj prethodne godine manje za 1.468 predmeta, odnosno 4,11 odsto.
“U 2014. godini uočava se porast kvaliteta rada sudova u odnosu na prethodnu godinu kada je procenat potvrđenih odluka iznosio 64,76 odsto jer je od ukupnog broja po žalbama 66,13 odsto potvrđeno, 22,86 ukinuto, a 6,15 odsto djelimično potvrđeno, a 4,66 preinačeno”, navode iz Sudskog savjeta.
Kada je riječ o dužini trajanja postupka u složenim predmetima kod svih osnovnih sudova u Crnoj Gori, do tri mjeseca završeno je 54 odsto svih predmeta, do šest mjeseci 18,56, do devet mjeseci 9,88, do jedne godine 5,05, i preko jedne godine 12,46 odsto.
“Od svih odluka koje su urađene kod osnovnih sudova samo 1,69 odsto odluka je urađeno van zakonskog roka, odnosno u krivičnom referatu 2,18 i parničnom referatu 2,39 odsto”, kaže se u Godišnjem Izvještaju.
Ocjenjuje se da kaznena politika osnovnih sudova odgovara vrsti i težini krivičnih djela koja se raspravljaju pred tim sudovima.
“Tako na uslovne osude od broja izrečenih presuda otpada 56,60 odsto, novčane kazne 6,12 i kazne zatvora 27,73 odsto. Ukupno je izrečeno 95 kazni -rad u javnom interesu koje čine 2,64 odsto od ukupnog broja izrečenih kazni, što predstavlja porast od 395,83 odsto, u odnosu na prethodnu godinu kada je izrečeno 24”, navode iz Sudskog savjeta.
Viši sud u Bijelom Polju počeo je izvještajnu godinu sa 240 zaostalih predmeta, primio 5.042, riješio 5.148 i ostalo nezavršeno 134 predmeta.
Viši sud u Podgorici, kako se navodi, počeo je izvještajnu godinu sa 3.064 predmeta, primio 10.181 i ukupno u radu imao 13.245 predmeta. Riješio je 9.690 predmeta, a ostalo je neriješeno 3.104.
“Viši sudovi su u odnosu na priliv završili 97,47 odsto i ukupan broj neriješenih predmeta je manji za 66 predmeta u odnosu na broj neriješenih predmeta na kraju 2013. godine. U višim sudovima u 72,35 odsto predmeta, postupci su završeni u roku do tri mjeseca, računajući sve predmete u radu”, kaže se u Izvještaju.
Dva Specijalizovana odeljenja pri višim sudovima koji sude predmete organizovanog kriminala, korupcije i ratnih zločina, ukupno su u radu imali 56 predmeta, riješili su 32, a ostalo je neriješeno 23.
Sudskoj grani vlasti , kako se najavljuje, u narednom periodu predstoje najveće promjene – racionalizacija sudske mreže i skraćenje sudskih procedura, a u procesu transformacije pravosudnog sistema normativne i institucionalne promjene, izmjene zakonskih akata u krivičnoj i građanskoj materiji.
“Puno poštovanje prava na suđenje u razumnom roku biće strateška smjernica koja će pretpostavljati poboljšanje sistema praćenja dužine trajanja sudskih postupaka putem informacionog sistema, razvijanje sistema mjerenja radnog opterećenja sudija, efikasniju zaštitu prava na suđenje u razumnom roku, podsticanje i veću primjenu alternativnih načina rješavanja sporova”, navode iz Sudskog savjeta.
Sudstvo, pored nezavisnosti u odnosu na druge ustavom uređene vlasti, zahtijeva i obezbjeđivanje ekonomske nezavisnosti nosilaca sudijske funkcije. “Ona je preduslov svake nezavisnosti, garancija nesmetanog rada, pune posvećenosti poslu, ekvivalent težini i obavezama sudijske funkcije”.
“Zato treba nastaviti sa, transparentnijim, odgovornijim odnosom sudija prema poslu. Treba ojačati materijalni položaj sudija i sudske administracije i posvetiti se jačanju ugleda Vrhovnog suda kao krovne sudske institucije, kojem u društvu treba dati mjesto koje mu po Ustavu, zakonu, tradiciji i crnogorskoj pravnoj istoriji i pripada”, kaže se u zaključcima.
Ocjenjuje se da je potrebno obezbijediti finansijska sredstva za realizovanje ciljeva infrastrukturnog unapređenja i jačanja bezbjednosti zgrada sudova.
“Potrebno je obezbijediti adekvatna budžetska sredstva za nesmetan rad i razvoj sudskih institucija, što podrazumijeva izdvajanje za zarade zaposlenih, materijalne troškove i obezbjedjivanje sredstava za investicije, prevashodno za izgradnju objekata Palata pravde u Podgorici i Bijelom Polju", navode iz Sudskog savjeta.
Bonus video: