Prema podacima Montstata za 11 mjeseci prošle godine iz Nikšića je otišlo 489 stanovnika, dok se u grad pod Trebjesom doselilo njih 229. Prema toj statistici, broj stanovnika u najvećoj opštini u Crnoj Gori manji je za 260.
Samo je Bijelo Polje “ispred” Nikšića. Iz toga grada iselilo se 459 građana, a doselilo njih 156, odnosno 303 stanovnika je manje.
Nikšić je prema popisu iz 2011. godine, u odnosu na sedam godina ranije, ima 2.016 stanovnika manje. Prije nešto više od pola vijeka, u periodu od 1953. do 1961. godine, imao je najveći porast broja stanovnika. Tih godina se svakoga dana u gradu pod Trebjesom “rađalo” po jedno školsko odjeljenje.
Predsjednik regionalnog centra Unije slobodnih sindikata Aleksa Marojević smatra da je Nikšić grad koji živi od penzionera, koji izdržavaju sebe, djecu i unučad..., te da je to razlog zbog kojeg se danas “bježi” iz nekadašnjeg grada piva, čelika i roka.
“U zadnje tri godine samo u metalskom kompleksu u Nikšiću je ugašeno 3.000 radnih mjesta, a metalski kompleks je djelatnost u kojoj su bile najveće zarade. Na drugoj strani dobili smo vrlo mali broj radnih mjesta, uglavnom u uslužnoj djelatnosti, gdje su niske zarade”, kazao je Marojević.
Prema njegovim riječima, Nikšić iz godine u godinu ide “silaznom” putanjom u ekonomskom i privrednom smislu i odlazak prije svega mladih bio je samo pitanje dana.
“Godinama govorim da će Nikšić doći u situaciji da mladi ljudi potrebom života moraju ići da traže druge sredine u kojima će moći da obezbijede egzistenciju. Sada se to dešava, ali izgleda da to ne brine nikoga”, istakao je Marojević.
Andrijana Radović je jedna od onih koja je napustila grad u kome je rođena.
Ova mlada Nikšićanka, koja je završila Fakultet političkih nauka, kada je počela da studira promijenila je i mjesto boravka.
“Dokumenta sam prebacila u Podgoricu, prije svega jer sam bila vezana tamo zbog studija, ali i zbog mnogo većih mogućnosti koje taj grad pruža. Veća šansa za zaposljenjem, bolje mogućnosti za usavršavanjem, bogatiji kulturni život samo su neke od prednosti Podgorice u odnosu na moj rodni grad”, kazala je Radović koja je pola godine provela i u Rimu radi usavršavanja.
Tamo je vidjela koliko mogućnosti veliki gradovi pružaju mladim ljudima i uskoro bi opet trebalo da ode u “vječni grad”.
Ovoga puta na duže.
“Iskreno se nadam da će moja država i Nikšić, prije svega, generacijama koje dolaze uspjeti da pruži ono što im je potrebno da ne bi odlazili. Nama koji smo otišli ostaje da se vratimo i da zajedničkim snagama pomognemo da grad pod Trebjesom bude perspektivniji, jer on to zaslužuje”, smatra Radović.
I Janko Milatović, predsjednik OO Nove i odbornik DF-a, smatra da Nikšić zaslužuje bolju sudbinu od ove koju trenutno ima i ističe da je grad pod Trebjesom jedan od najvećih tranzicionih gubitnika u bivšoj Jugoslaviji.
“Od 18.000 zaposlenih, koliko je Nikšić imao krajem 80-ih godina u proizvodnim firmama, spao je na svega nekoliko stotina radnika u neposrednoj proizvodnji. Ne može se živjeti samo od trgovine, kafića, kladionica i kineskih butika. Mora se stvarati nova vrijednost. Nikšić je na to navikao”, kazao je Milatović.
Gubitak radnih mjesta, smatra on, uslovio je da mladi posao potraže u drugim gradovima jer je Nikšić postao grad bez perspektive.
“Pametni mladi ljudi to dobro vide, napuštaju Nikšić i odlaze u gradove perspektivnije od ovog. Šteta, jer je Nikšić najbolje saobraćajno povezan grad u Crnoj Gori i ima sve preduslove da bude perspektivan. Međutim, politika vladajuće koalicije u zadnjih dvadesetak godina je od Nikšića stvorila uništeni grad”, smatra Milatović.
Danas gotovo nevjerovatno izgleda podatak da su Nikšićani 1970. godine imali najveći prosječni lični dohodak u Crnoj Gori - republički prosjek bio je 1.053 dinara, a nikšićki 1.141 dinar.
Prema podacima Uprave za prihode i katastar Opština Nikšić je 1970. godine imao 158 milionera. O današnjim milionerima malo se ili gotovo ništa ne zna. O ovim drugima, koji sa zebnjom čekaju svako novo jutro, izgleda da je bolje da se ne zna.
Predsjednik Opštine Veselin Grbović smatra da Nikšić ne gubi previše stanovnika i da je pitanje koliko je brojka o onima koji su napustili grad pod Trebjesom realna.
“Mnogi su zbog kupovine stana na primorje promijenili mjesto prebivališta kako bi mogli da završe administrativne poslove, a faktički su još u starom mjestu stanovanja. U svakom slučaju ima dosta njih koji su otišli za poslom i boljim uslovima, ali ta brojka za grad od 75.000 stanovnika nije zabrinjavajuća”, kazao je Grbović “Vijestima”.
Na Birou rada u Nikšiću posao čeka 4.211 osoba, među kojima je 1.350 starosti od 18 do 25 godina i 1.279 koji imaju između 25 i 30 godina. Veliki broj nezaposlenih, njih 1.700, koji su usled stečaja ili proglašenja za tehnološki višak ostali bez posla, nalazi se na Birou rada i prima 77,20 eura.
Sve više se porodica vraća selu
Mnogo je nezaposlenih Nikšićana koji na Birou ostvaruju naknadu do penzionisanja.
“To je zato jer je uslov da imaju navršenih više od 35 godina staža, a žene 30 godina i tri mjeseca“, kazao je Branko Gardašević, predsjednik opštinskog sindikalnog povjereništva, koje djeluje pri SSCG.
Sociolog Ivan Radojičić smatra da je osnovni razlog zbog čega stanovništvo odlazi iz Nikšića ekonomske prirode.
Podsjetio je da je Nikšić u novijoj istoriji zabilježio dvosmjero kretanje stanovništva. Jedno, na relaciji selo-grad, uslovljeno ubrzanom industrijalizacijom 60-ih i 70-ih godina, i drugo grad-selo (u značajno manjoj mjeri) poratnih 90-ih godina prošlog vijeka.
“Danas je situacija utoliko gora jer većina ljudi odlazi trajno što je posljedica ne samo teške materijalne situacije i nedostatka posla već i, što je po mom mišljenju tragičnije, nedostatka osnovnih sadržaja i kvalitetnih institucija koje garantuju i karakterišu urbani život jednog grada. Disbalans u odnosu radnog i slobodnog vremena, kao i materijalnih mogućnosti i potreba savremenog čovjeka, ima za rezultat manjak ne samo komercijalnih sadržaja, već i duhovnu degradaciju jednog čitavog podneblja”, istakao je Radojičić.
Bonus video:
