U septembru 2009. godine Glavni inspektorat američkog državnog sekretara poslao je interni dokument Odsjeku za ljudske resurse i Institutu za službu spoljnih poslova pod naslovom “Balkanska jezička problematika”, piše Jutarnji list.
Harold V. Gejsel, koji je tada bio zamjenik glavnog inspektora, izvijestio je o posjeti svoje kancelarije američkim ambasadama u Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, Srbi i Hrvatskoj, nakon što su od službenika službe spoljnih poslova i menadžera u ambasadama čuli o zabrinutosti u vezi sa praksom da se bošnjački, hrvatski i srpski tretiraju kao tri zasebna jezika.
Službenici su inspektora izvijestili da je u stvari riječ o “dijalektima jednog jezika”.
Inspektori su tada zaključili da bi bilo jako dobro kada bi bio prihvaćen takav stav, i kada bi se ti jezici tretirali kao jedan, odnosno tri regionalne varijante srpskohrvatskog jezika.
Tumačeći svoju odluku, inspektori navode da su jezici povezani sa državama nakon raspada Jugoslavije.
“Uprkos novim imenima, ove regionalne varijante ostaju lingvistički bazično iste s neznatnim varijacijama, uključujući korištenje ćirilice u srpskom”, navodi se u dokumentu.
Te varijacije se, kako smatraju američki inspektori, mogu lako razumjeti uz kratkotrajne vježbe konverzacije.
Inspektor zato zaključuje da je nepotrebno da službenik koji je već obučen, za na primjer hrvatski jezik, ako iz Zagreba ide u Sarajevo, mora da prođe cio kurs bošnjačkog kao da je riječ o novom jeziku.
Kancelarija inspektora se poziva i na presedane u dva prethodna mišljenja koja utvrđuju da bi “bošnjački, hrvatski, srpskohrvatski i srpski trebali biti grupisani zajedno i tretirani kao jedinstven jezik u cilju utvrđivanja podobnosti za plaćanje podsticnja za učenje jezika”.
Konačno, zaključuje se u dokumentu, “svi veći američki univerziteti sa dobro uhodanim programima slovenskih jezika, uključujući Havard i UCLA-u, tretiraju ta tri dijalekta kao jedan jezik”.
Inspektori su smatrali da bi ovakvim "uvođenjem" srpskohrvatskog jezika znatno uštedeli na obuci službenika, ali i da bi pružili opipljiv dokaz američke podrške za jačanje saradnje među narodima bivše Jugoslavije.
Bonus video: