Kada čuveni svjetski degustator Majkl Nort iz Engleske kaže da je neko maslinovo ulje visokog kvaliteta, onda ne treba sumnjati da je u pitanju ekstra djevičanski proizvod.
Upravo takvom ocjenom za ulje, čuveni Britanac je obradovao ulcinjsku familiju Buzuku, koja mu je na probu poslala uzorak svog proizvoda iz maslinjaka Bašbuljuk, koji slovi za najkvalitetniji u Ulcinju i okolini.
“Vaše ulje je vrhunskog kvaliteta i posjeduje blagu, umjerenu slatkoću, pomiješanu sa aromom tek ubranih zelenih maslina”, ocijenio je Britanac kvalitet ulja stare ulcinjske familije, koja se već generacijama bavi preradom maslina i proizvodnjom maslinovog ulja.
Od prije tri godine, ta porodica proizvodi ekstra djevičansko maslinovo ulje, vrhunskog kvaliteta, koje ima postotnost slobodnih oleinskih kiselina 0,60 odsto. O kakvom se kvalitetu radi, najbolje govori činjenica da se za ekstra djevičanska ulja smatraju ona koja imaju postotnost kiselina do jednog procenta, do dva odsto su djevičanska, a do 3,3 odsto su dozvoljena za ishranu.
Šućurija Buzuku kaže da njihov maslinjak, udaljen od mora oko 50 metara, broji oko 200 stabala „žutice“ starih više od 500 godina.
“Za proizvodnju ekstra djevičanskog ulja koristimo modernu mehanizaciju, odnosno 'mlin centrifuga', koji hladnim cijeđenjem ulje dovodi do savršenstva”, kaže Buzuku. Naglašava da za vrhunski kvalitet ulja nije dovoljna mehanizacija, “već da dosta toga zavisi od načina prikupljanja i kvaliteta ploda“.
“Plodove tresemo specijalnom mašinom, takozvanom tresačicom, čime postižemo maksimalan učinak jer stablo masline oslobađamo od 95 do 98 odsto plodova. Oko stabla postavljamo mreže, tako da plodovi ne dolaze u dodir sa zemljištem i ne dolazi do oksidacije, što je preduslov za ekstra djevičansko ulje. Osim toga, masline ostaju nepotrošene za narednu godinu, a štedi se i u vremenu jer nam je za 200 stabala tim načinom potrebno oko 25 dana. Takođe, beru se svježi plodovi koji se istog dana prerađuju, što u značajnoj mjeri utiče na kvalitet”, pojašnjava Buzuku i ističe da se proizvodnjom ekstra djevičanskog ulja, u Ulcinju bavi samo nekoliko familija.
Kaže da je prošle godine prinos ulja bio slabiji nego prethodne, uprkos tome što su masline rodile.
“Od 100 kilograma maslina mogli smo dobiti oko 16 kilograma ekstra djevičanskog ulja. Godinu ranije, od iste količine maslina, preradom smo dobijali i do 27 kilograma ulja ekstra kvaliteta. Razlog tome leži u sušnoj sezoni i kišnom septembru”, tvrdi Buzuku čija je familija od prošlogodišnjeg prinosa proizvela 1.200 kilograma ekstra djevičanskog ulja.
Buzuku: Svi možemo više
Buzuku, ipak, nije zadovoljan stanjem u ulcinjskom maslinarstvu. “Iako u Ulcinju ima oko 70.000- 80.000 stabala maslina, što je dovoljno za naše potrebe, mi opet imamo deficit i uvozimo ulje. Mislim da se maslinarstvu ne posvjećuje dužna pažnja, što se i vidi po zapuštenim maslinjacima”, kaže on.
Podsjeća da su u Ulcinju nekada kao glavne privredne grane slovili maslinarstvo i pomorstvo.
“Bogatstvo se mjerilo brojem maslinovih stabala ili barki. Danas je drugačije, iako se zna da se u mediteranskim područjima, gdje je izražena upotreba maslinovog ulja, živi duže nego u drugim djelovima”, kaže Buzuku.
Bonus video:
