Crna Gora je država sa najvećom konzumacijom duvana po glavi stanovnika u svijetu, pa bi zbog toga, Vlada trebalo da primijeni preventivne programa ograničavanja pušenja, ocijenjeno je iz nevladinih organizacija (NVO) Juventas i Centar za monitoring i istraživanje (CeMI).
Iz tih organizacija su podsjetili da se u Duvanskom Atlasu iz 2014. godine, Svjetske asocijacije za pluća, navodi da Crnogorci i Crnogorke starije od 15 godina, godišnje konzumiraju, u prosjeku, 4.124 cigarete.
“Kako gotovo da nema ograničenja po pitanju izloženosti duvanskom dimu, i pored toga što većina punoljetnog stanovništva ne upotrebljava duvan, možemo zaključiti da rijetko koji stanovnik Crne Gore nije izložen toksinima iz duvanskog dima”, ocijenili su iz Juventasa i CeMI-ja.
Crna Gora je, kako su saopštili, jedna od rijetkih zemalja kod kojih se bilježi skok u broju onih koji koriste duvan.
“Istraživanje iz prošle godine je pokazalo da je od 2012. povećan broj pušača za 4,4 odsto, kao i da je, nažalost, značajno povećana zastupljenost pušenja među djecom - petnaestogodišnjacima, koja sada iznosi oko 11 odsto. Za pet godina, udvostručio se broj petnaestogodišnaka koji koriste duvan, što nam govori da je cijeli prosvjetni i zdravstveni sistem omanuo u prevenciji pušenja”, smatraju u Juventasu i CeMI-ju.
Oni su pojasnili da duvanski dim sadrži brojne otrovne supstance, koje dokazano lose utiču na zdravlje i skraćuju životni vijek, navodeći da je pušenje 1964. godine proglašeno rizičnim faktorom i uzrokom niza bolesti, koje znatno smanjuju kvalitet života i dovode do prerane smrti.
“Posebno se prepoznaje da doprinosi razvoju kardiovaskularnih bolesti i maligniteta. Kako su najučestalija oboljenja kardiovaskularnog i malignog tipa, u Crnoj Gori svaka druga osoba umire od bolesti srca i krvnih sudova (44.5 odsto), a svaka četvrta (22.6 odsto) od kancera”, istakli su iz Juventasa i CeMI-ja.
Oni su istakli da su štetnom efektu duvanskog dima izloženi i nepušači.
“Izdahnuti dim sadrži veći procenat nikotina i toksičnih gasova nego dim udahnut pušenjem, dok pasivno pušenje povećava rizik obolijevanja od kancera pluća za 25 odsto”, kazali su iz CeMI-ja I Juventasa.
Prema njihovim riječima, zdravlje nacije je odgovornost države, posebno kod preventabilnih bolesti, kakve su bolesti zavisnoti.
“Podaci o oboljijevanju i umiranju uslijed izloženosti duvanskim dimom, upareni sa troškovima liječenja teških oboljenja koje izazivaju, pokazuju da je neadekvatan odnos prema prevenciji pušenja ujedno i neodgovoran odnos prema zdravstvenom budžetu, koji se inače ne procjenjuje dovoljnim da odgovori na potrebe stanovništva Crne Gore”, naveli su iz Juventasa i CeMI-ja.
Iz tih NVO su poručili da očekuju da će Vlada, u narednom periodu, primjenjivati preventivne programe, koji podrazumijevaju primjenu zakona o zabrani pušenja na javnim mjestima, kao i smanjenje dostupnosti cigareta kroz porast cijena duvanskih proizvoda.
“Tu su još i preventivne kampanje, zabrane reklamiranja, onemogućavanje uvezanosti države sa duvanskom industrijom, razvijanje i ponuda programa kojima se pomaže u prestanku pušenja”, pojasnili su iz Juventasa i CeMI-ja.
Oni su dodali da je zabilježeno da je životni vijek kod muškaraca, koji su perstali da konzumiraju duvan produžen za 6,9 do 8,5 godina, a kod žena za 6,1 do 7,7 godina.
“Pušači koji su prekinuli konzumaciju duvana sa 65 godina, produžili su svoj životni vijek za 1,4 do dvije godine, a žene su stekle 2,7 do 3,7 godina”, naveli su iz CeMI-ja i Juventasa.
Oni su podsjetili da Svjetska zdravstvena organizacija smatra da bi smanjenje prevalence pušenja sačuvalo živote 37.522 građana Crne Gore, što predstavlja 6 odsto ukupnog stanovništva države, dok bi, kako su pojasnili, samo nesprovođenje odredbi o zabrani pušenja na javnim mjestima moglo koštati Crnu Goru 10.514 života.
Bonus video:
