Opština Šavnik odbila je inicijativu za izradu Studije zaštite za područje rijeke Bukovice, koju je NVO Ekološki pokret “Donja Bukovica” (EPDB) 27. marta zvanično poslao predsjedniku Opštine Mijomiru Vujačiću.
Naglasili su da budžetom za 2019. godinu nijesu predviđena sredstva za tu namjenu, ali i da bi u slučaju proglašenja zaštićenog područja morali formirati upravljača, što bi dodatno opteretilo opštinsku kasu.
Podnosioci inicijative poručili su da proces proglašenja zaštićenog područja treba sagledati “u jednom optimalnom vremenskom periodu, uzimajući u obzir i pozitivne i negativne strane stavljanja ovog područja pod zaštitu”.
Ipak, obećali su da će uskoro dodatno razmotriti pitanje inicijative NVO EPDB:
“Kad počne izrada novog strateškog plana razvoja Opštine “kojom će se prepoznati mogućnosti i šanse, odnosno utvrditi i definisati razvojna vizija i strateški ciljevi i prioriteti lokalnog razvoja”.
To piše u odgovoru koji potpisuje v. d. sekretara Sekretarijata lokane uprave Mladen Roćenović.
Inicijativa je odbijena, iako i iz Opštine naglašavaju da je Prostorno-urbanističkim planom pejzaž kanjonske doline Bukovice predložen za stavljanje pod određeni režim zaštite i da je u kanjonu, a naročito u rejonu sela Donja Bukovica, utvrđeno prisustvo lijepo razvijenih riječnih terasa koje su stepeničasto poređane i odvojene pregibima.
“Takođe, plan predviđa da se zbog izuzetnih predionih odlika, pejzaž kanjonske doline Bukovice zaštiti u smislu zabrane dalje izgradnje svih vrsta objekata i strogog usmjeravanja budućih građevinskih aktivnosti isključivo na sanaciju i adaptaciju postojećih objekata”.
Ipak, strogi režim zaštite koji je predviđen nije onemogućio da usvoje odluku koja odobrava gradnju malih hidroelektrana.
U odgovoru obrazlažu da je Prostorno-urbanističkim planom (PUP) predviđeno donošenje lokalnih studija lokacija i da su vodotoci na kojima je moguća gradnja malih hidorelektrana (mHE) rijeke Bukovica, Tušinja i Bijela.
“Planom je propisano - s obzirom da ne postoje prethodne studije za objekte na ovim i drugim rijekama na kojima hidrološka mjerenja potvrđuju opravdanost izgradnje mHE, ovim planom nije moguće precizno rezervisati prostor za njihovu izgradnju, pa se za svaku pojedinačno lokaciju predlaže izrada lokalne studije lokacije (LSL)”.
Iako je Vujačić bio dužan da se o inicijativi izjasni u roku od 30 dana, odgovor je stigao nakon tromjesečnog ćutanja, i urgencije koju je 18. juna poslao predsjednik NVO Ekološki pokret Donja Bukovica Aleksandar Vemić.
U urgenciji, Vemić je pitao da li to što administracija ćuti znači da je inicijativa usvojena. NVO EPDB istu inicijativu proslijedila je premijeru Dušku Markoviću i predstavnicima Ministarstva ekonomije:
“Kao sastavni dio dokumentacije u kojoj su sadržani propusti u djelovanju nadležnih institucija vezano za postupak planirane gradnje mHE na vodotoku rijeke Bukovice”.
Vemić je ranije objasnio da su predstavnici NVO EPDB u najvećem dijelu mještani sela koja gravitiraju uz rijeku Bukovicu, i da žele da zaštite područje rijeke Bukovice, kako bi se stvorili preduslovi za razvoj lokalne zajednice, pokrenula pitanja od interesa za lokalno stanovništvo i sačuvali i zaštitili prirodni resursi.
NVO EPDB tražila je da se zaštiti rijeka Bukovica, na kojoj je planirana izgradnja dvije mini hidroelektrane.
Koncesije na vode Bukovice na 27 godina dobio je konzorcijum “Hydra MNE” čiji su vlasnici Milovan Maksimović, brat od ujaka predsjednika države Mila Đukanovića i Jovan Gordijan.
Nakon što su “Hydrine” mašine počele sa pripremnim radovima, mještani su blokirali radove i stražarili 30 dana kako bi sačuvali rijeku. U međuvremenu, Markoviću i ministarki ekonomije Dragici Sekulić početkom juna poslali su pisma u kojima je naveden i obrazložen niz propusta prilikom davanja koncesije za izgradnju mHE Bukovica.
Konačna odluka o izgradnji mHE “Bukovica 1” i “Bukovica 2” biće donijeta nakon što Ministarstvo ekonomije utvrdi da li je bilo propusta u postupku davanja koncesija za izgradnju mini hidroelektrane.
Opština bitan vodni potencijal Bukovice
U odgovoru kojim je odbijena Inicijativa za zaštitu rijeke piše da je predviđeno da se LSL izrađuje za područja koja se nalaze u zahvatu prostorno-urbanističkog plana i urbanističkog projekta i da je Opština Šavnik u skladu sa tim pristupila izradi LSL mHE "Bukovica".
"Skupština opštine Šavnik je usvojila Odluku o LSL mHE 'Bukovica' sa izvještajem o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu kojom je obuhvaćeno područje od 17,75 hektara i to za izgradnju malih hidroelektarana 'Bukovica 1' i 'Bukovica 2'", piše u odgovoru poslatom Vemiću.
Objasnili su da je opština usvajanjem LSL "u skladu sa zakonskim ovlašćenjima pristupila realizaciji PUP opštine Šavnik, kojim je definisan razvojni koncept:
"Posebno prepoznajući vodni potencijal kao bitan faktor ekonomskog razvoja opštine. U tom pravcu Opština, odnosno Sekretarijat lokalne uprave nije planirao donošenje Studije zaštite za područje rijeke Bukovice, već će se kroz izradu novog Strateškog plana opštine Šavnik sagledati potreba za izradom Studije zaštite ovog područja, naročito što sam proces proglašenja zaštićenog područja, pored zaštite, stvara i određena ograničenja za navedeno područje u smislu Zakona o zaštiti prirode, kao i da u budžetu Opštine Šavnik za 2019. godinu nijesu planirana sredstva za navedenu namjenu".
Bonus video:
