Projektant gradske kapele u Budvi, arhitekta Slobodan Bobo Mitrović, uputio je protestno pismo gradonačelniku Budve Marku Batu Careviću i šefu parlamenta Krstu Radoviću zbog namjere da se kapela poruši, a sve zarad toga da se na crkvenoj parceli izgradi supermarket.
Mitrović smatra da se takvim postupcima prednost privatnog komercijalnog biznisa daje u odnosu na dostojanstvo i pijetet pokojnicima Budve.
Kapela se nalazi na crkvenoj zemlji, dobru crkve Sveta Petka, na gradskoj zaobilaznici, ali zbog odluke Mitropolije-crnogorsko primorske, koja je susjednu parcelu, tik uz kapelu, izdala da se gradi supermarket HDL, sada prostora sa gradnju novog hrama posvećenom Svetom apostolu Marku nema, zbog čega su u Srpskoj pravoslavnoj crkvi odlučili da se kapela poruši, odnosno izmjesti na groblje, koje se nalazi stotinak metara od sadašnje lokacije.
Opština Budva je nedavno raspisala javni poziv za izradu glavnog projekta nove kapele, da bi Carević povukao tender.
„Želim da vam u vezi s kapelom, ukažem na fukcionalno neprihvatljiva rješenja sa novom kapelom, ovako kako je zamišljena, što između ostalog iziskuje i nepotrebno trošenje budžeta. Promjenom plana DUP „Potkošljun“ ucrtani su hram Svetog Marka i poslovno-stambeni objekat na crkvenom zemljištu. U sadašnjoj situaciji sasvim ima dovoljno prostora (postojeći parking) za izgradnju hrama, ali nema i za stambeno-poslovnu zgradu, pa je potrebno srušiti kapelu koja pokriva oko 1.200 kvadrata. Očigledno, u pitanju je prednost privatnog komercijalnog biznisa u odnosu na dostojanstvo i pijetet pokojnicima Budve“, istakao je Mitrović u pismu, u koje su „Vijesti“ imale uvid.
Mitrović je zapitao zbog čega se tako radi.
„Sadašnja kapela je izgrađena na osnovu DUP-a iz 1986. Odlučeno je tada da se ide na konkurs. Dobili smo sve neophodne podatke za jedan projekat, čak i geomehaničke podatke o nosivosti tla. Stiglo je sedam radova i moj projekat je jednoglasno dobio I nagradu. Žiri su bili najjači autoriteti u to vrijeme. Glavni projektat je uradio RZUP iz Podgorice, a ja kao projektant sam vršio nadzor. Građevinska dozvola je uredno izdata jer je sve bilo po DUP-u. Objekat je izgrađen u fazi grubih radova i onda je stajao nedovršen čitavih 25 godina. Završen je tek 2005. Ispostavilo se da Opština nije eksproprisala ni isplatila crkvi zemljište. Napravljen je sporazum sa mitropolitom Amfilohijem da se cijeli taj prostor i prostor sada hotela Sveta Petka urbanizuje po želji i potrebi crkve. Ucrtan je hram Setog Marka, a ispod magistrale stambena zgrada i hotel sv. Petka, a za tu uslugu kapela je ostala gdje je, uz saglasnost Mitropolije i Mainsko Braićkog crkvenog odbora“, naglasio je Mitrović.
On je u pismu naveo da je “u našem narodu dostojanstvo odavanja pijeteta pokojniku dio viševjekovne kulture i tradicije”. “Sadašnja kapela sa svojom pozicijom i prostranim memorijalnim trgom ispunjava taj dostojanstveni čin. Na samoj saobraćajnici je u funkcionalnoj poziciji, a i daje vizuelno životnu dimenziju gradu, koji se sastoji samo od hotela i stanova. Izgledom, arhitekturom, odarnicama sa vitražima, okolnim zelenilom ova kapela daje smrti i pokajanju kulturan i civilizacijski čin“, naglasio je Mitrović.
Kako je istakao, prva krupna greška je Urbanistički projekat do kojeg ste došli neslužbenim i neprofesionalnim putem.
„Ostaviti sadašnju kapelu gdje je, a odreći se samoposluge i stanova je jedino funkcionalno, stručno, finansijski najpovoljnije i moralno rješenje. Ako ste pak prinuđeni da je selite, morate naći lokaciju koja nema sve probleme koje sam gore naveo, a koje ima sadašnji projekat. I treće, nije mi jasno zašto bacati novac na novu, kad imate projekat postojeće kapele. Konfuzija oko konkursa za novu kapelu je nedopustiva. U svakom slučaju, moj stav kao autora sadašnje kapele, se zadržava na prvom pitanju. Hoće li Budva barem u slučajevima smrti dostojanstveno ispraćati svoje upokojene građane, ili će biti važnija samoposluga i stanovi za prodaju, a kapelu gurnuti u neprimjeren prostor.
Kapelu ucrtali među grobovima
Prema riječima Mitrovića, privatnim kombinacijama mimo Sekretarijata za urbanizam i glavnog arhitekte, i uopšte javnosti, urađen je urbanistički plan Novog groblja i u dnu tog groblja predviđena nova kapela.
„To znači da kada hoćete da izjavite saučešće, prolazite 100 metara između grobova da bi ste iskazali pijetet pokojniku. U tom času, moguća je neka sahrana, ili četrdesnica, ili neko oplakuje svoje na grobu, a narod prolazi i ide da izjavi saučešće. Porodica koja dva dana boravi u kapeli uz svog pokojnika, je izložena pored svoje tuge i stresa, drugim neočekivanim potresima zbog okolnih događanja, samo zato što je kapela pogrešno locirana. Svuda je kapela samostalan objekat nevezan za groblje. Ona je uvijek na početku groblja ili tangira groblje. Ne samo to, u poimanju smrti i po hrišćanskom učenju obaveza živih je da pokojniku treba poštovati njegov „hrišćanski mir“. Urbanističkim rješenjem gdje je kapela u dnu, groblje gubi svuda poštovani mir, a pretvara se u aktivni gradski prostor“.
Bonus video:
