Sve psihologe i pedagoge koji rade u osnovnim i srednjim školama u Crnoj Gori do kraja sljedeće godine trebalo bi osposobiti za rad sa LGBTI učesnicima. To je Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava prepoznalo kao jednu od prioritetnih potreba koje treba riješiti 2021. godine finansiranjem programa nevladinih organizacija.
“Potrebno je podići i obuhvat stručnog osoblja (psihologa/škinja i pedagoga/oškinja) osposobljenog za rad sa LGBTI djecom u osnovnim i srednjim školama na nivo od 100 odsto, kako bi se obezbijedila pokrivenost navedenih obrazovnih ustanova stručnim osobljem, osposobljenim za rad sa mladim LGBTI osobama”, navodi se u Nacrtu sektorske analize koju je pripremio resor Mehmeda Zenke.
Istraživanje koje je prije dvije godine sproveo Centar za demokratiju i ljudska prava ukazuje da 57 odsto građana ne podržava napore na ostvarivanju prava ove društvene grupe, a iz Ministarstva ističu da ovi rezultati jasno ukazuju da je homofobija i transfobija u Crnoj Gori “još izražena na visokom nivou”.
“Uzroke ovakvog odnosa građana i građanki prema LGBTI osobama treba tražiti u i dalje snažnom uticaju anahronog dijela tradicijskog nasljeđa, koje u postojanju LGBTI osoba vidi kršenje morala i vrijednosti o poželjnom načinu života. Ovakav limitirajući uticaj negativnih aspekata tradicije je dodatno ojačan stereotipima i predrasudama prema LGBTI osobama, koji su evidentno prisutni u crnogorskoj javnosti, a koji podstiču diskriminaciju i nasilje nad LGBTI osobama”, navodi se u dokumentu.
Na osnovu uporednih međunarodnih iskustava, procijenjeno je da od pet do 10 procenata stanovnika jedne države pripada LGBTI populaciji, ukazuje Ministarstvo.
U Nacrtu sektorske analize poručuje se i da je potrebno podići obuhvat nastavnog osoblja osposobljenog za rad sa LGBTI osobama na minimalni nivo od 15 odsto, a da pritom vodi računa o geografskoj zastupljenosti obučenih nastavnika.
Sa aspekta pozicije i uloge sistema obrazovanja u promjeni društvene svijesti kroz obrazovni proces, u analizi se napominje da su preduzeti koraci na uklanjanju diskriminatornih udžbeničkih sadržaja i uvođenje LGBTI tematike u nastavno gradivo. Potrebno je takođe analizirati postojeće nastavne sadržaje u obrazovnim ustanovama sa aspekta zastupljenosti LGBTI tematike i njihovog inkluzivnog karaktera, u odnosu na najbolje prakse zemalja Evropske unije, imajući u vidu da je prethodna slična analiza urađena prije sedam godina.
“Analizom bi trebalo identifikovati eventualne nedostatke u aktuelnim nastavnim programima i udžbeničkim sadržajima, te sljedstveno njenim nalazima preduzeti dalje neophodne korake. Takođe, neophodno je kontinuirano sprovoditi kampanje za promociju tolerancije i nenasilja među školskom populacijom, kojim bi se obuhvatilo 30 odsto učenika srednjih škola na godišnjem nivou”, sugeriše se u dokumentu.
U narednom periodu potrebno je nastaviti sa edukacijom zdravstvenih radnika za senzibilan pristup u radu sa LGBTI osobama, pri čemu je potrebno podići njihov obuhvat na nivo od 10 odsto. Prilikom selekcije medicinskog osoblja je potrebno voditi računa o njihovoj ravnomjernoj geografskoj rasporođenosti, kao i o njihovoj ravnomjernoj raspoređenosti kroz primarni, sekundarni i tercijarni sektor zdravstvene zaštite.
Sektorska analiza se sačinjava na osnovu strateških i planskih dokumenata uz konsultacije sa zainteresovanim nevladinim organizacijama, i predstavlja osnov za utvrđivanje prioritetnih oblasti i potrebnih sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija iz državnog budžeta u narednoj godini.
Moraju se i LGBTI turisti osjećati sigurno
Nakon što bi se usvojio Zakon o životnom partnerstvu lica istog pola, koji je upućen u skupštinsku proceduru Skupštini Crne Gore, iz Zenkinog resora poručuju da je potrebno, imajući u vidu da se radi o novom pravnom institutu u crnogorskom pravnom sistemu, obezbijediti edukaciju službenika/ca koji će ga primjenjivati, pratiti njegovu primjenu, kao i razvoj relevantih međunarodnih standarda u predmetnoj oblasti u cilju eventualnih usaglašavanja Zakona sa njima.
Takođe, naglašavaju, pred Crnom Gorom je i proces regulisanja pravnog prepoznavanja roda, čime će se omogućiti promjene oznake pola i matičnog broja u ličnim dokumentima, bez obaveze da se završe svi postupci medicinske promjene pola, naročito medicinskih intervencija, a u skladu sa preporukom Nezavisnog tijelo Savjeta Evrope protiv rasizma i netolerancije (ECRI) i praksom Evropskog suda za ljudska prava.
Iz Ministarstva ističu i dalje ostaju otvorena pitanja u vezi s kreiranjem turističkog ambijenta u kome će se LGBTI turisti osjećati u potpunosti sigurno, te razvoja i mapiranja odgovarajućeg turističkog sadržaja za njih.
“Nepreduzimanjem identifikovanih mjera izostaće kreiranje bezbjednog turističkog okruženja i specijalizovane turističke ponude za LGBTI osobe u Crnoj Gori, što će konsekventno doprinijeti kreiranju negativne percepcije o Crnoj Gori kod LGBTI turista/kinja i smanjenju prihoda od turizma”, navodi se u analizi.
Bonus video: