Predaje na Kiparskom univerzitetu u Nikoziji, prva slova naučila je u žabljačkoj Osnovnoj školi “Dušan Obradović”, prevela mnoštvo knjiga, autor je mnogobrojnih naučnih radova i majka dvogodišnjeg Jasona.
Kaže da, kada je u podnožju Durmitora, kao da se nađe u nekoj bezvremenoj dimenziji postojanja.
Žabljačanka Zorka Šljivančanin, kojom Crna Gora može da se diči, priča za “Magazin” o svom životu i onome što je do sada, za samo 35 godina, postigla. Rođena je 1985. godine, na Žabljaku, gdje je provela prvu deceniju života i započela osmogodišnje školovanje, u školi “Dušan Obradović”. Okončala ga je u Podgorici, u Osnovnoj školi “Sutjeska”, nakon čega je upisala Filološku gimnaziju u Podgorici.
“Mogu sa sigurnošću da potvrdim da me je ta naučna institucija dovela na trag moje buduće karijere kao naučnika u oblasti filoloških nauka i književnog prevodioca”, kaže Zorka.
Za “Magazin” je objasnila i zbog čega je odabrala baš grčki jezik.
“Na tu odluku uticala je moja želja da spoznam izbliza jednu od najdrevnijih civilizacija koju poznajemo, a koja je u ogromnoj mjeri odredila kulturni identitet čovjeka u Evropi, a prevashodno na Balkanu. Zamišljala sam da ću putem jezika, kao uz pomoć neke alatke moći da što bolje upoznam dva sloja kulturnog identiteta čovjeka Balkana, onog utemeljenog na principima antičke demokratske odvažnosti i onog utemeljenog na osnovama vizantijske duhovnosti”.
Iz Crne Gore otišla je po završetku srednje škole.
“Upisala sam Filološki fakultet Beogradskog univerziteta, na kom sam završila osnovne i magistarske studije. Međutim, ta moja nomadska glad, koju sam spoznala kao srednjoškolka, nije jenjavala ni nakon provedene nešto manje od jedne decenije u Beogradu. Kad sam upisala doktorske studije na Katedri za savremene grčke i vizantološke studije na Kipru, Nikozija je postala moja mediteranska baza iz koje sam putovala u Atinu, Vašington, Moskvu i Podgoricu, gdje sam obavljala naučna istraživanja. U januaru 2020. godine, odbranila sam doktorsku disertaciju na temu: ‘Recepcija F. M. Dostojevskog u savremenoj grčkoj književnosti’. Trenutno sam zaposlena na Kiparskom univerzitetu u Nikoziji kao predavač grčkog jezika stranim studentima”, priča ona.
Zorka ističe da je, u njenom poslu, posebno raduje kosmopolitska atmosfera koja vlada u učionici.
“Držim nastavu studentima gotovo sa svih kontinenata. Svakodnevno učim o posebnostima njihove kulture, mentaliteta, sistema vrijednosti, ali i o tome koliko svi ljudi na planeti imaju toliko toga zajedničkog. Takođe, saradnik sam Centra za helenske studije, koji se nalazi u Podgorici, kao i predsjednica međunarodnog udruženja ‘Prijatelji Nikosa Kazantzakisa’ za Crnu Goru”.
Žabljačanka je autor na desetine naučnih radova koji su objavljeni u inostranim i domaćim časopisima na engleskom, grčkom i ruskom jeziku. Takođe, učestvovala je na velikom broju međunarodnih konferencija i govorila na velikom broju predavanja, uglavnom u inostranstvu.
“Svi mi koji se bavimo naukom znamo koliko nam radosti priušte ti susreti sa kolegama na naučnim skupovima. To su prilike da podijelimo svoja razmišljanja, ideje, da kritikujemo i budemo kritikovani. To su trenuci kad shvatamo da nismo sami u svom naučnom pregnuću jer vrlo često život jednog istraživača iz oblasti humanističkog nauka nedoljivo podsjeća na život jednog askete koji provodi sate i sate u samoći”.
Kao književni prevodilac oprobala se u sva tri književna roda, tačnije, u njenom prevodu objavljena su tri romana, dvije zbirke poezije i jedna duža poema sa elementima drame. Trenutno radi na prevodu zbirke priča “Suvišna ljepota“. Pitali smo je i koje od prevedenih djela joj je najdraže.
“Za svaku od ovih knjiga me veže jaka i različita po kvalitetu emocija. Prevodilaštvo je vid stvaranja i književni svijet koji pretačemo iz jezika u jezik prostruji kroz cijelokupno biće prevodioca, budeći u njemu najrazličitija osjećanja, sjećanja, refleksije, saznanja, spoznaje. Poema ‘Plaš’, koja je objavljena u Beogradu, 2017. godine, u mom prevodu našla se u najužem izboru za nagradu Srpske akademija nauka i umetnosti za najbolje prevedeno književno djelo objavljeno te godine. Radi se o eksperimentalnom književnom štivu, sa elementima epike, lirike i drame, koje tumači pitanje egzistencijalne, ali i svake druge plašnje iz ugla savremene žene”.
Profesorica i prevodilac rođena ispod Durmitora, dobitnica je brojnih istraživačkih stipendija.
“Prvu stipendiju dodijelila mi je Mitropolija crnogorsko-primorska kao doktorandu prve godine studija. Ova podrška bila je od izuzetnog značaja za mene posebno zbog povjerenja koje je ukazano mom akademskom potencijalu na samom početku doktorskih studija. Ovom prilikom zahvaljujem se posebno mitropolitu Amfilohiju, koji je, budući i sam svjetski priznat naučnik, umio rano da prepozna moju posvećenost naučnom radu kao i spremnost za dalje usavršavanje. U toku studija bila sam stipendista i Atinske akademije nauka kao i dobitnica stipendije Kiparskog univerziteta za izuzetne studente. Bitan momenat u mom naučnom sazrijevanju bio je i boravak u Sjedinjenim Američkim Državama, gdje sam pratila nastavu na prestižnom Džordžtaun univerzitetu i vršila istraživanje u biblioteci Američkog kongresa”, kazala je Zorka.
Ona je prije dvije godine postala Jasonova majka. Kaže da je ta nova životna uloga iz korijena promijenila i probudila u njoj osjećanja koja ranije nije poznavala.
“Od njega, moj suprug i ja, gotovo svakog dana učimo mnogo toga, npr. da se radujemo malim stvarima, da iskazujemo emocije bez povoda, da se od nematerijalnih stvari mogu graditi cijela kraljevstva… Voljela bih da Jasonu pružim ono što je meni moja matična porodica pružila, a to je ljubav, podrška i sloboda. Moja porodica koja živi u Crnoj Gori uvijek mi nedostaje. Vremenom, čovjek se navikne na daljinu, ali i na osjećaj nepotpunosti”.
Rodni Žabljak posjećuje veoma često, a kaže da i onda kada nije u mogućnosti da dođe, on zauzima posebno mjesto u geografiji njenog bića.
“Kad sam u podnožju Durmitora kao da se nađem u nekoj bezvremenoj dimenziji postojanja, valjda jer je vrijeme gubitnik u okršaju sa surovom ljepotom”.
Bonus video:
