Programi većine izbornih lista koje učestvuju na vanrednim parlamentarnim izborima djeluju obeshrabrujuće, deklarativno i ne doprinose evropskom putu Crne Gore, ocijenili su iz Centra za ženska prava (CŽP) i Asocijacije Spektra.
Iz tih nevladinih organizacije (NVO) saopštili su da, sudeći po programima izbornih lista, u Crnoj Gori žive samo hetero muškarci, i da prema tome mogu pretpostaviti kako će izgledati buduće politike, u čije ime i za koga će se donositi.
„Bez upotrebe rodno razvrstanih podataka, sa rijetkim mjerama koje se tiču osnaživanja žena, LGBTI, osoba sa invaliditetom (OSI), Romkinja i drugih marginalizovanih grupa, programi većine lista djeluju obeshrabrujuće, deklarativno i ne doprinose evropskom putu“, kaže se u saopštenju.
Navodi se da učešće žena u vršenju vlasti, sudeći prema najnovijim istraživanjima o pozicijama izbornih lista i rangiranosti žena na njima, ni ovaog puta neće premašiti 25 odsto poslaničkih mandata u inicijalnom sazivu Skupštine.
Iz CŽP i Spektre su kazali da problemi većeg dijela populacije ostaju uglavnom netaknuti u programima koje su analizirali.Kako su naveli, djelovi programa koji se tiču siromaštva, diskriminacije, obrazovanja, kulture, nauke, sporta, medija, urbanog planiranja, saobraćaja, poljoprivrede, zelenih ekonomija, finansija, turizma uzimaju u obzir samo jednu perspektivu.
„Propuštajući da iskoriste dostupne podatke koji bi im omogućili da obrate pažnju na specifičnosti od kojih zavisi da li će programi odgovoriti potrebama ukupnog stanovništva“, navodi se u saopštenju.
Iz CŽP i Spektre rekli su da analiza koju su sproveli pokazuje da od 11 programa, svega jedan minimalno konsultuje rodne analize.
„To navodi da se zapitamo za koga partije kreiraju politike, ako one nijesu informisane specifičnim potrebama žena, naročito onih koje pripadaju ranjivim grupama“, naveli su iz tih NVO.
Prema njihovim riječima, rodna ravnopravnost je minimalno uključena u izborne programe, a dva programa uopšte ne uključuju tu temu.
Iz CŽP i Spektre rekli su da se rodna ravnopravnost skoro isključivo prepoznaje kroz prizmu rodno zasnovanog nasilja, koje takođe nije adekvatno obrađeno.
Oni su kazali da samo jedan izborni program podjednako komunicira i sa građanima i građankama i dosljedno koristi rodno senzitivan jezik.
„Ciljane mjere za dostizanje rodne ravnopravnosti podržavaju stereotipne patrijarhalne rodne uloge, pa su dominantno dio socijalnih politika, minimalno su prisutne u oblasti vladavine prava i ljudskih prava, ekonomskih politikai tek ponegdje u sektoru kulture, zdravstva i sporta“, kaže se u saopštenju.
Navodi se da se samo jedan program direktno osvrće na temu prava LGBTI, OSI i RAE - samo u okviru poglavlja koje se odnosi na socijalnu pravdu.
Iz CŽP i Spektre su rekli da sedam analiziranih programa jednom rečenicom obuhvataju prava LGBTI, OSI i RAE zajednicu, kroz opšta mjesta, bez konkretnih mjera.
Oni su ukazali da nijedan program ne prepoznaje prioritete tih marginalizovanih zajednica, niti žene iz tih zajednica.
To, kako su ocijenili, ukazuje da političke partije potrebe žena iz tih zajednica tretiraju kao „posljednje među jednakima“, jer se te žene suočavaju sa diskriminacijom po više osnova.
Iz CŽP i Spektre su naveli da analiza pokazuje zabrinjavajući manjak svijesti, ili hrabrosti da se pitanja rodne ravnopravnosti stave u fokus izbornih programa.
To, kako su rekli, znači još jednu izgubljenu šansu da potrebe žena i ranjivih grupa budu prepoznate od onih koji bi trebalo da ih predstavljaju.
„Uz činjenicu da četiri od 11 lista nijesu dostavile programe na analizu, stiče se utisak da je odgovornost lista prema ženama i ranjivim grupama na izuzetno niskom nivou, a samim tim da je potrebno još dugo putovati prije nego što stignemo do društva u kojem svako ima pravo na dostojanstven život“, kaže se u saopštenju.
Bonus video: