Iako aktivna varijanta koronavirusa, takozvani FLiRT, daje uglavnom blage simptome, ne treba zaboraviti da je kovid i dalje teška bolest.
To je u razgovoru za “Vijesti” kazao prof. dr Zoran Radovanović, epidemiolog u penziji. On pojašnjava da FLiRT, nezvanični naziv dominantnog soja koronavirusa inspirisan imenima mutacija u genetskom kodu, potiče od omikron varijante, koja je mnogo blaža od prethodnih.
“Sve varijante potiču od prethodnika, dominantne JN.1 varijante, a sada je sve to potomstvo omikron soja čije su razne mutacije aktivne već dvije godine. Blaži je od prethodnih varijanti, odnosno daje blažu kliničku sliku. Većina osoba je ili preležala ili vakcinisana protiv kovida, pa više nismo nevina populacija bez iskustva sa uzorčnikom infekcije”, pojašnjava Radovanović.
On, međutim, ističe da je kovid i dalje teška bolest, koja čak i kod osoba sa lakšim simptomima može da ošteti srce, centralni nervni sistem…
“Englezi već imaju istraživanja koja pokazuju da intelektualni kapaciteti slabe usljed kovida. Dugi kovid zavarava mlade koji ovu bolest preleže, kako kažu, na nogama. Javljaju se malaksalost, iscrpljenost, bolovi u kostima, moždana magla, pa čak i aktivni, energični ljudi okolini djeluju umorno i nezainteresovano”, objašnjava Radovanović.
On tvrdi da su simtpomi isti, javljaju se gušobolja, kašalj, glavobolja, malaksalost, bolovi u mišićima, dijareja naročito kod djece, a rjeđe se nego ranije javljaju gubitak čula mirisa i ukusa. Ovi simptomi, tvrdi, ne javljaju se jednako kod svih oboljelih, a kovid napada sve organe.
Radovanović pojašnjava da tjelesna temperatura nije više 38,5, kakva je ranije bila karakteristična za kovid, već varira.
“Simptomi traju od dva do tri dana, do desetak, a oporavak kod starijih ljudi ide teže. Klinička slika zavisi od toga da li osoba ima pridružene hronične bolesti, gojaznost, šećernu bolest…”, kaže on.
Radovanović ističe da će virus nastaviti da mutira. Pojašnjava da je do sada otkriveno sedam koronavirusa, a da je najčešći nazeb koji je najblaža zarazna bolest.
“Pored do tada poznata četiri koronavirusa, u ovom vijeku otkrivena su još tri, a to su SARS (Teški akutni respiratorni sindrom), MERS (Blisko-istočni respiratorni sindrom) i SARS Cov2. Novi koronavirus se razlikuje od gripa koji već od proljeća ide na drugu hemisferu i javlja se sezonski. Danas vidimo da kovid ima i ljetnji talas”, pojašnjava Radovanović.
On kaže da je porast oboljelih ovog ljeta djelimično uslovljen time što smo imali dugo, toplo ljeto, pa veći broj ljudi boravi u klimatizovanim prostorijama.
“Razlog porasta broja oboljelih je i u tome što se više putuje. Virus se posebno širi na putovanjima, na aerodromima, posebno u autobusima, dok je avion bezbjedniji jer imamo vertikalno strujanje vazduha”, objašanjava Radovanović.
On kaže da u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) već savjetuju da se protiv kovida svi vakcinišu na jesen, ali i da je zaštitu potrebno ponuditi makar rizičnim skupinama koje su u riziku da razviju komplikacije bolesti.
Laboratorije u Crnoj Gori u julu su registrovale pet puta više slučajeva koronavirusa u odnosu na jun, a porast obolijevanja u ljetnjim mjesecima epidemiolozi pripisuju češćim putovanjima i boravku u klimatizovanim prostorijama.
Tokom prošlog mjeseca zabilježeno je 629 slučajeva pozitivnih na koronavirus, mjesec ranije 121, dok su u maju registrovana svega 34 slučaja.
Iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) za “Vijesti” su kazali da se tokom prethodna dva mjeseca bilježi porast broja laboratorijski potvrđenih slučajeva infekcije.
Ističu da sposobnost čestih mutacija s jedne strane povećava sposobnost virusa da se lakše prenosi s osobe na osobu, kao i da zaobilazi prethodno stečeni imunitet.
“Porast u broju slučajeva može se povezati s određenim okolnostima, kao što je vrijeme godišnjih odmora kada ljudi učestalo putuju i dolaze u kontakt, kao i iz razloga što usljed visokih temperatura vazduha provode većinu vremena u zatvorenim klimatizovanim prostorima što olakšava prenos infekcije”, kažu iz IJZ.
Na koronavirus u julu je testirano 5.147 osoba, što znači da je pozitivno bilo oko 12 odsto analiziranih uzoraka.
Na pitanje koji soj koronavirusa je trenutno aktivan u Crnoj Gori, iz IJZ su rekli da ta ustanova trenutno ne posjeduje informaciju o dominantno cirkulišućem soju, iz razloga što je korišćenje PCR dijagnostike za detekciju infekcije značajno smanjeno.
“Za genetsku analizu virusa se koriste uzorci kod kojih je PCR dijagnostikom potvrđena infekcija SARS-CoV 2, koji se zatim šalju u evropske referentne laboratorije na ovu vrstu genetskih analiza”, odgovorili su iz IJZ.
Bonus video:
