Umjesto predviđenih ulaganja u modernizaciju Kombinata aluminijuma (KAP), ruski vlasnici su kao investicije uglavnom prikazivali sitne nabavke, a SNP i DPS sada predlažu da država plati preuzimanje kompanije sa zastarjelom tehnologijom, i to sa dugovima koji su veći nego prije privatizacije, a sve to na teret građana, saopštili su iz Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS).
Skupština Crne Gore će sjutra raspravljati o budućnosti KAP-a i nikšićkih Rudnika boksita, a vladajući DPS i opoziciona SNP usaglasili su model spasavanja aluminijumske kompanije koji bi trebalo da omogući njeno dalje snabdijevanje strujom pod povoljnim uslovima, oslobađanje nagomilanog duga za struju, ali i mogući izlazak ruskog partnera - CEAC Holdings limited uz isplatu potraživanja sa 40 miliona eura u kešu ili 51 miliona eura u ratama tokom narednih pet godina.
Sa sjednice Odbora za ekonomiju
MANS je pozvao poslanike “da ni po koju cijenu ne prihvate da dugovanja ruskog vlasnika KAP-a prebace na teret građana, već da insistiraju da se prvo utvrdi koliki su stvarni dugovi i kako su oni nastali, a tek onda da se razmotri da li KAP ima tržišnu perspektivu”.
"Ukoliko KAP nema budućnost, bolje je novac potrošiti za solidne otpremnine radnicima, nego ga staviti u džep ruskim vlasnicima, a onda Kombinat odvesti u stečaj i ostaviti zaposlene na ulici. To je isplativije rješenje nego insistirati na radu KAP-a po cijenu novih poreza i većih cijena struje koje će plaćati svi građani", naveli su iz ove NVO.
Rusi trebalo da investiraju 55 miliona
Kao investicije su predstavljena 24 ugovora čije su pojedinačne vrijednosti do 1.000 eura, a među njima su se našli nabavka zaptivača u iznosu od 360 eura, opruge koja je koštala 372 eura ili nabavka zaštitnog ormara
"Rusi su za prve dvije godine u proizvodnju glinice morali da investiraju 10 miliona, a u proizvodnju aluminijuma 5,5 miliona. Međutim, stručni tim Ekonomskog fakulteta je u svom Izvještaju o realizovanim investicijama utvrdio da vlasnici KAP-a nijesu ispunili obaveze", istakli su iz MANS-a.
Naime, u Izvještaju je navedeno da su u ovom periodu kroz fakture dokumentovali 12,2 miliona eura investicija, pri čemu su ulaganja u glinicu iznosila 6,5 miliona, a u proizvodnju aluminijuma 8,2 miliona.
Stručni tim Ekonomskog fakulteta nije prihvatio ulaganja ruskog vlasnika u remont željezničkog kolosijeka od blizu milion eura, jer to nije bilo predviđeno investicionim programom koji je potpisan sa Vladom.
Podaci dostupni Istraživačkom timu MANS-a ukazuju da su vlasnici KAP-a stručnjacima Ekonomskog fakulteta prikazali više stotina različitih dokumenata o ulaganjima, uglavnom ugovora, faktura ili profaktura.
"Struktura ovih dokumenata pokazuje da je trećina investicionih obaveza ugovorena na iznose do 5.000 eura, najveći broj navodnih investicija je od 10 do 50 hiljada eura, dok je pojedinačna vrijednost svega pet ugovora veća od milion eura”, naglasili su iz MANS-a.
I plaćanje taksija investicija
Kao investicije su predstavljena 24 ugovora čije su pojedinačne vrijednosti do 1.000 eura, a među njima su se našli nabavka zaptivača u iznosu od 360 eura, opruge koja je koštala 372 eura ili nabavka zaštitnog ormara, ugovorenog za cijenu od 281 eura.
MANS je ranije otkrio da su Rusi izvlačili novac iz fabrike pružajući sami sebi konsultantske usluge preko povezanih kompanija
Prikazano je da su zaključili 27 ugovora čija je ugovorena cijena između pet i deset hiljada eura, dok je više od 80 ugovora sklopljeno na sume od 10 do 50 hiljada eura.
MANS je utvrdio da po petnaestak zaključenih ugovora obuhvata cijene između 50 i 100 hiljada eura, odnosno između 100 i 200 hiljada eura, dok se svega pet investicija (poput opravke željezničkog kolosijeka, modernizacije ćelija ili isporuke katodnog bloka) odnosi na sume između 200 hiljada eura do pola miliona.
“Samo pet ugovora ima vrijednost preko milion eura i ta ulaganja su ugovorena za - remont kotla, remont turbine, modernizaciju elektrolitskih ćelija, nabavku mašine za sačmarenje, kao i za sistem upravljanja”, saopštili su iz MANS-a.
Kupoprodajnim ugovorom En plus grupa Olega Deripaske bila je u obavezi da za ekološki program u petogodišnjem periodu uloži 20 miliona eura
Loše brinuli o životnoj sredini
Kupoprodajnim ugovorom En plus grupa Olega Deripaske bila je u obavezi da za ekološki program u petogodišnjem periodu uloži 20 miliona eura, odnosno u prve dvije godine oko osam miliona.
“Izvještaj Ekonomskog fakulteta pokazuje da su uložili planiranih osam miliona, ali ne na ugovoreni način. Naime, oni su najveći dio novca uložili u sistem prečišćavanja gasova u Elektrolizi, dok su u ostalim stavkama ulaganja manja od predviđenih, što se posebno odnosi na regulisanje čvrstog otpada”, napominju iz MANS-a.
Nejasna ulaganja, Vlada ih slabo kontrolisala
Ugovorom o poravnanju iz 2009. koji je zaključen između Vlade i CEAC-a, investicione obaveze stranog partnera su redefinisane i utvrđene na iznos od 39 miliona, od čega su u prve dvije godine morali da ulože 20 miliona eura.
Iz MANS-a napominju da “nije bilo kontrole ispunjavanja ugovora u tom periodu, a Rusi su u finansijskom izvještaju za 2011. godinu prikazali ulaganje od 7,2 miliona”.
“U istom dokumentu su ustvrdili da su od kraja decembra 2009. do početka važenja Ugovora o poravnanju, u oktobru 2010. godine, u „projekte u skladu sa investicionim programom“ uložili čak osam miliona. Nejasno je o kakvim se projektima i ulaganjima radi”, saopštili su iz MANS-a.
Inače, vladin partner u finansijskom izvještaju za 2011. godinu tvrde da su od dolaska 2005. godine u investicije uložili 27 miliona eura, a u program zaštite životne sredine 13 miliona.
Galerija
Bonus video:
