Ukupan broj poljoprivrednih gazdinstava u Crnoj Gori, prema rezultatima prošlogodišnjeg popisa, iznosi 48,87 hiljada.
Većinu njih čine porodična poljoprivredna gazdinstava, čak 99 odsto, dok je svega 46 preduzeća koja obavljaju poljoprivrednu djelatnost.
U rezulatatima Popisa poljoprivrede 2010, koji je objavio Zavod za statistiku (Monstat), navodi se da je osnovna karakteristika crnogorske poljoprivrede veliki broj malih ekonoma, sa različitim biljnim kulturama i različitim vrstama stoke.
Popisom je obuhvaćeno zemljište i stočni fond poljoprivrednih gazdinstva koja su zadovoljila neophodni kriterijum, odnosno da imaju hiljadu metara kvadratnih korišćenog poljoprivrednog zemljišta i određen stočni fond.
Porodična gazdinstva
Rezultati popisa ne sadrže poljoprivredno zemljište domaćinstava ili stoku koja nijesu zadovoljila kriterijum gazdinstva, iako posjeduju zemlju, ali je ne koriste.
Popis je pokazao da u porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima preovlađuju uglavnom mala. Najveći udio od 31,6 odsto čine ona od 0,1 do 0,5 hektara ukupno korišćenog zemljišta.
U okviru veličine strukture gazdinstava preko polovine, odnosno 54,07 odsto poljoprivrednog korišćenog zemljišta, nalazi se na površini od 0,1 do jednog hektara.
Kada je u pitanju Zemljišni fond, porodična poljoprivredna gazdinstva posjeduju 95,2 odsto ukupno raspoloživog zemljišta.
“Prosječno porodično poljoprivredno gazdinstvo ima šest hektara ukupno raspoloživog zemljišta, dok samo poljoprivredno ima 4,6 hektara korišćenog zemljišta”, navodi se u izvještaju.
U Crnoj Gori se, kako se navodi, 5,3 hiljade poljoprivrednih gazdinstava bave uzgojem voća. Od ukupne površine voćnjaka ,91,13 odsto je na porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima.
Skoro 65 odsto ukupne površine voćnjaka predstavlja kontinentalno voće, površina pod maslinama je 20, a one pod citrusima 15 odsto.
“Popisom nijesu obuhvaćene masline na državnom zemljištu”, objašnjeno je u izvještaju.
32,7 hiljada gazidinstava uzgaja stoku
U strukturi stabala voća udio ekstenzivnih je 71,5 odsto od ukupnog broja i predstavlja tradicionalni način uzgoja voća na porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima.
“Zbog toga što popisom nijesu obuhvaćena i domaćinstva koja ne zadovoljavaju kriterijum gazdinstva, iako posjeduju zemlju, ali je ne koriste, 0,15 hektara po gazdinstvu ne reflektuju aktuelnu površinu ekstenzivnih voćnjaka na porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima”, navodi se u izvještaju.
Porodična poljoprivredna gazdinstva obrađuju prosječno 0,2 hektara vinograda po gazdinstvu. Skoro polovina ili 48 odsto porodičnih ekonoma je u obimu od 0,1 do 0,5 hektara vinograda.
“Struktura vinograda po sortama izrazito je nesrazmjerna. Preko 87 odsto ukupne površine vinograda predstavljaju sorte za proizvodnju vina kontrolisanog geografskog porijekla, dok je udio drugih vinskih sorti oko osam odsto, a loza stonih sorti pet odsto”, navodi se u izvještaju.
Uzgoj stoke je, kako se dodaje, važna poljoprivredna aktivnost u Crnoj Gori. Popisom je obuhvaćeno 32,7 hiljada poljoprivrednih gazdinstava koja uzgajaju stoku i čine 66,9 odsto od ukupnog broja.
Metodologija korišćena u Popisu poljoprivrede je neuporediva sa onom koja je korišćena u dosadašnjim redovnim istraživanjima u statistici poljoprivrede.
“Dosadašnja metodologija u redovnim statističkim istraživanjima, vezano za podatke o površinama, voćnim stablima, čokotima vinove loze i proizvodnji na porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima bazira se na procjenama, zasnovanim na sveobuhvatnom katastru, a podaci obuhvataju i zemljište van gazdinstva kao i zemljište unutar domaćinstva”, zaključeno je u izvještaju.
Bonus video:
