Vlada je usvojila odluku o osnivanju "Montenegro Works", koje će se baviti praćenjem i analizom finansijskog stanja u privrednim društvima u većinskom vlasništvu države i stručnom podrškom u sprovođenju reformi radi efikasnijeg upravljanja.
Kako je saopšteno iz Ministarstva finansija i socijalnog staranja, to preduzeće će pružati i strateške smjernice Vladi za, kako se navodi, utvrđivanje jasne politike upravljanja kompanijama u većinskom vlasništvu države, u čemu se ogleda javni interes za predloženi koncept i osnivanje društva, što je iniciralo Ministarstvo finansija i socijalnog staranja (MFSS).
Pojašnjeno je da pravni osnov za donošenje odluke Vlade je u Zakonu o privrednim društvima, a da je to bila i preporuka u razgovorima sa predstavnicima Evropske komisije, MMF-a i drugih međunarodnih partnera.
"Naglašavamo da neefikasno i/ili loše upravljanje privrednim društvima u većinskom državnom vlasništvu nameću značajne ekonomske, socijalne i fiskalne troškove za državu. Samo neki od primjera prethodnom periodu su troškovi države nastali usljed: aktiviranih garancija za kredite poput onih Crnogorske plovidbe AD Kotor i Barske plovidbe AD Bar, opredijeljenog/dodijeljenog značajnog iznosa iz budžeta pojedinim preduzećima u suprotnosti sa odredbama zakona kojim se uređuje oblast državne pomoći (Montenegro Airlines AD Podgorica), kao i pozajmica iz budžeta. Uz to, značajni izgubljeni prihodi države uslovljeni su lošim upravljanjem i poslovanjem pojedinih društava u većinskom državnom vlasništvu", navodi se u saopštenju.
Dodaje se da će se finansijskim nadzorom i podrškom u sprovođenju reformi u cilju efikasnijeg upravljanja privrednim društvima u većinskom vlasništvu države obezbijediti profitabilnije poslovanje tih preduzeća i efikasnija upotreba javnih resursa, kao i stručna podrška i pomoć menadžmentima većinski državnih kompanija.
U saopštenju se tvrdi da će to povećati prihode budžeta Crne Gore kroz očekivano veće prihode od dividendi, ali i indirektno kroz povećanje drugih prihoda budžeta usljed boljeg poslovanja. Dodasu da će sa druge strane, značajno biti ublaženi rizici od novih obaveza nastalih lošim upravljanjem i poslovanjem ovih kompanija.
"Crna Gora grabi brzim korakom u reformama koje će povećati bruto - domaći proizvod (BDP) i standard stanovništva, kroz povećanu transparentnost koja dolazi kroz jak finansijski nadzor. Državna preduzeća zapošljavaju ogroman broj ljudi i ne možemo da dozvolimo da te kompanije neefikasnim upravljanjem propadaju i da su na grbači poreskih obveznika, kao u prošlosti, ili da se zbog neadekvatnog i neodrživog poslovanja gube radna mjesta. Istovremeno, osnivanjem MW odgovaramo na apele menadžera državnih preduzeća, koji su obasipali MFSS i resorna ministarstva, tražeći finansijske analize i finansijsku stručnu pomoć. Ovo je prvi korak u realizaciji vizije domaćinskog upravljanja državnim dijelom privrede i svaki naredni korak će objediniti napore svih društvenih aktera u istom pravcu da zaživi projekat "Crna Gora radi" i to za preporod državnih preduzeća", rekao je ministra finansija i socijalnog staranja, Milojka Spajića.
U saopštenju MFSS se navodi i da sve navedeno ukazuje na neophodnost za osnivanje preduzeća za finansijski nadzor i podršku reformama, te da se ta potreba najbolje može vidjeti kroz četiri kategorije:
- Udio javnih preduzeća u ukupnoj privredi je značajan, a naročito u sektorima koji su u Crnoj Gori prepoznati kao prioritetni na reformskoj agendi (energetika, saobraćaj, itd);
- Neefikasno i/ili loše upravljanje privrednim društvima u većinskom vlasništvu države nameću značajne ekonomske i fiskalne troškove za državu, gdje spadaju i njihove pozajmice kada ih otplaćuju poreski obveznici;
- Javna preduzeća koja generišu gubitke predstavljaju teret budžetu u vidu aktiviranih državnih garancija, subvencija, zajmova ili ulaganja;
- Sprečavanje korišćenja privrednih društava u većinskom vlasništvu države kao mehanizma za zaobilaženje tradicionalnih fiskalnih kontrola i kao kanala za finansijsku korupciju;
"U prilog kreiranju nezavisnog privrednog društva za nadzor nad privrednim društvima u većinskom vlasništvu države ide i činjenica da zaposlenima u resornom ministarstvu često nedostaje dovoljno znanja o sektoru koje je potrebno za efikasan nadzor, s obzirom da rad na ovim poslovima zahtjeva specijalizovane i napredne vještine i stručnosti u finansijskim analizama, korporativnom upravljanju, korporativnim finansijama i pravu. Takođe, u resornom ministarstvu fali zaposlenih sa specifičnim vještinama koje su potrebne budući da ova preduzeća posluju u različitim sektorima ekonomije od kojih su neka i regulisana posebnom nacionalnom i međunarodnom legislativom. Zato se očekuje i tehnička podrška od međunarodnih partnera (MMF, Svjetska banka, Evropska komisija), da bi se kroz „Montenegro Works“ DOO uspostavio efikasan mehanizam nadzora nad kompanijama u većinskom državnom vlasništvu", navodi se u saopštenju.
Bonus video:
