Opšti popis poljoprivrede biće održan na jesen sa referentnim datumom od 30. septembra za stočarstvo, živinarstvo i pčelarstvo, dok će se za zemljoradnju i druge podatke koristiti period od 1. oktobra do 30. septembra, navedeno je u predlogu Zakona o popisu poljoprivrede kojeg je Vlada uputila Skupštini.
Ovo će biti tek četvrti namjenski popis poljoprivrede koji se organizuje u Crnoj Gori u posljednjih sto godina, a prvi sa novim metodologijama koje zahtjeva Evropska unija. Rezultati ovog popisa značajni su ne samo za pripremu domaćih strategija u poljoprivredi, već i za buduće mjere evropske poljoprivredne politike prema Crnoj Gori.
Prvi podaci sa ovog popisa biće poznati u roku od 90 dana nakon njegovog završetka.
Prvi popis bio 1931.
Prvi popis poljoprivrede održan je 1931. godine za vrijeme Kraljevine Jugoslavije, a zatim 1960. u doba SFRJ, dok je posljednji iz 2010. godine. U međuvremenu je bilo redovnih popisa stanovništva na kojima su postavljana pitanja i iz poljoprivrede, ali ne detaljnih poljoprivrednih popisa.
Prema ranijem planu iz 2010. godine, sljedeći popis poljoprivrede trebao je biti održan 2020. godine ali je odlagan zbog, kako je navedeno, nedostatka kapaciteta.
Osnovni cilj popisa poljoprivrede je da se obezbijede tačni, sveobuhvatni i međunarodno uporedivi podaci o broju poljoprivrednih gazdinstava, površini ukupno korišćenog zemljišta u poljoprivredi, stočnom fondu po vrstama i kategorijama, agrotehničkim mjerama, poljoprivrednoj mehanizaciji i opremi, radnoj snazi.... Sve korišćene definicije i metodologije biće u skladu sa preporukama Eurostata i Organizacije za hranu i poljoprivredu Ujedinjenih nacija (FAO).
Popis će da sprovodi Uprava za statistiku Monstat u saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede, Biotehničkim fakultetom i po potrebi drugim institucijama.
Šta će biti obuhvaćeno popisom
Popisom poljoprivrede obuhvataju se poljoprivredna gazdinstva koja imaju najmanje - 5.000 kvadratnih metara korišćenog poljoprivrednog zemljišta, 3.000 kvadrata oranica, 1.000 kvadrata zasada aromatičnog, Ijekovitog i začinskog bilja, cvijeća i ukrasnog bilja, sjemena i rasada, 1.000 kvadrata pod zasadima voća, jagodičastog voća, orašastog voća, vinograda, maslinjaka, rasadnika i drugih visegodišnjih zasada. Obavezni popis je i za gazdinjstva koja imaju najmanje 100 kvadratnih metaa pod plastenicima, 100 kvadratnih metara prostora za uzgoj pečuraka, deset košnica i najmanje jedno takozvano uslovno grlo. Uslovno grlo je međunarodna opšte prihvaćena jedinica za životinju ili skup životinja težine 500 kilograma računajući najveću težinu proizvodne kategorije (1 krava/bik, 2 junice, 10 ovaca, 10 koza, 150 pilića, 200 koka nosilja...).
Kao i kod popisa stanovništva, popisne komisije biće organizovane za svaku opštinu, a takođe biće na javnog oglasu angažovani popisivači i instruktori, dok će državni instruktori i kontrolori biti službenici Monstat i drugih institucija koje će učestvovati u popisu.
Koštaće 900 hiljada eura
Osoba koja kao nosilac gazdinstva bude obuhvaćena popisom poljoprivrede dužno je da u njemu učestvuje, odnosno da odgovori na sva pitanja i da na svako pitanje da tačan i potpun odgovor u skladu sa Metodologijom. Podaci prikupljeni u popisu poljoprivrede smatraju se povjerljivim i biće korišćeni samo za potrebe zvanične statistike.
Finansijskim planom predviđeno je da popis i prateće aktivnosti koštaju 900 hiljada eura, od čega će 800 hiljada biti potrebno ove godine, kada će se popis i sprovoditi, a po 50 hiljada u 2025. i 2026. godine kada će se obrađivati i analizirati podaci sa popisa.
Kazne kao i za popis stanovništva
Predlog zakona predviđene su i kazna kao i kod popisa stanovništva. Tako da će kaznom od 30 do 2.000 eura biti kažnjeno fizičko lice koje vrši poslove sa popisom u vezi poljoprivrede ako ne vodi računa o tačnosti unesenih podataka, ako ne čuva kao službenu tajnu sve podatke sa popisa, ako zloupotrebi postupak popisivanja tako da snima ili fotografiše tok intervjua ili popisne listiće.
Sa kaznom od 500 do 20.000 eura biće kažnjeno pravno lice ako blagovremeno i na propisani način ne vrši aktivnosti u vezi popisa poljoprivrede, a odgovorna osoba u tom pravnom licu sa kaznom od 30 do 2.000 eura.
Organ lokalne samouprave biće kažnjen sa 500 do 20.000 eura ako ne obezbjedi odgovarajuće prostorije za prijem i čuvanje popisnog materijala uz ispunjenje propisanih sigurnosnih mjera. Odgovorna osoba u tom organu lokalne samouprave za isto djelo biće kažnjen sa 30 do 2.000 eura.
U 2010. bilo 48 hiljada gazdinstava
Prema popisu poljoprivrede iz 2010. godine Crna Gora je imala 48 hiljada poljoprovrednih gazdinstava
Najviše gazdinstva bilo je na tadašnjoj teritoriji opštine Podgorica (sa Zetom i Tuzima) 7.254, a zatim u Nikšiću 6.884 i Bijelom Polju 6.404.
Ukupno korišćeno poljoprivredno zemljište tada je iznosilo 104 hiljade hektara, dok je nekorišćeno poljoprivredno zemljište imalo površinu od 59 hiljada hektara.
Tada su popisane ukupno 83 hiljade goveda, 227 hiljada ovaca, 35 hiljada koza, 42 hiljade svinja, 421 hiljada živine, 53 hiljade košnica pčela,...
Bonus video:
