Premali kapaciteti, usitnjenost proizvodnje, niska diverzifikovanost tržišta, kao i nedovoljna konkurentnost privrede ključna su ograničenja koja utiču na rast izvoza Crne Gore, ocijenjeno je iz Privredne komore (PKCG).
„Sem toga, treba imati u vidu da Crna Gora uvozi i one proizvode kojih ima u dovoljnim količinama“, rekli su predstavnici PKCG agenciji Mina-business.
U PKCG je krajem aprila, u okviru trodnevne posjete delegacije Svjetske trgovinske organizacije (STO) Crnoj Gori, organizovan sastanak posvećen prvom pregledu trgovinske politike Crne Gore za period od 2012. do ove godine.
„Pregled trgovinskih politika predstavlja mehanizam koji se primjenjuje u svim zemljama članicama STO, po rotirajućem osnovu, a uključuje sagledavanje trgovinskih i ekonomskih politika i njihovu implementaciju“, objasnili su iz PKCG.
Taj nacionalni projekat kojeg koordiniraju ministarstva vanjskih poslova i ekonomije će se, kako su saopštili, realizovati u nekoliko koraka, a finalna dokumenta bi trebalo da budu diskutovana na sastanku Komiteta za pregled trgovinskih politika STO u aprilu naredne godine.
Teme sastanka su bile sagledavanje uticaja liberalizacije trgovine na poslovanje industrije, poljoprivrede i drugih oblasti ekonomije, kao i rezultati istraživanja koje je PKCG sprovela na tu temu.
Na sastanku su predstavljeni podaci koji se odnose na robnu razmjenu od pristupanja Crne Gore STO-u 2012. godine, ocjena uticaja liberalizacije trgovine na poljoprivredu, rezultati izvještaja te asocijacije privrednika o konkurentnosti, istraživanja o investicionoj klimi, kao i podaci o potencijalima.
„Konstatovano je da spoljnotrgovinsko poslovanje karakteriše visok stepen liberalizacije, nizak nivo pokrivenosti uvoza izvozom i deficit tekućeg računa platnog bilansa. Neophodni su podrška potpunijem korišćenju raspoloživih resursa, osposobljavanje domaćih firmi za prilagođavanje kvaliteta menadžmenta i ukupnog poslovanja visokim zahtjevima konkurentnosti na nacionalnom, a posebno na internacionalnom nivou“, smatraju u PKCG.
U PKCG su naveli da rast izvoza, koji bi doprinio uravnoteženju spoljnotrgovinskog bilansa, nužno ima intersektorski karakter i iziskuje usaglašeno djelovanje.
„Značajniji iskorak u ostvarivanju tog cilja zahtijeva tijesnu kontinuiranu saradnju i djelovanje svih subjekata ekonomske politike. Sagledavanje ekonomske i pravne stvarnosti Crne Gore, sa posebnim akcentom na spoljnotrgovinski režim, u kontekstu je praćenja i unaprijeđivanja međunarodnih trgovinskih tokova, što je osnovna orijentacija STO-a“, dodali su iz PKCG.
Iz PKCG su ocijenili da je članstvo u STO važan element podrške procesu unutrašnjih ekonomskih reformi, a istovremeno i jedan od ključnih koraka integracije zemlje u globalni trgovinski sistem.
„Implementacija STO Sporazuma obezbjeđuje rast tržišnih mogućnosti za sve članice i predstavlja pozitivan signal stranim investitorima da se poštuju unaprijed poznata pravila međunarodne trgovine“, saopštili su iz PKCG.
Jedan od osnovnih principa po kojima funkcioniše STO je trgovina bez diskriminacije.
Iz PKCG su rekli da je osnovna prednost članstva u toj organizaciji to što zemlja dobija garanciju da će njeni izvoznici biti tretirani na tržištima ostalih članica po tačno utvrđenim pravilima.
„Poštujući ostale principe po kojima funkcioniše organizacija - princip transparentnosti, liberalizacije trgovine i promovisanje konkurencije, kao i podsticanje razvoja i ekonomskih reformi, zemlja se obavezuje na transparentno vođenje trgovinske politike, smanjenje trgovinskih barijera, kao i na pružanje pomoći zemljama u razvoju i najmanje razvijenim zemljama«, dodali su iz PKCG.
Crna Gora je 29. aprila 2012. godine postala 154 članica STO-a.
Od ulaska u STO realizuje obaveze iz Protokola o pristupanju čime afirmiše reforme i ostvarene rezultate na planu izgradnje otvorene i transparentne tržišne privrede i regionalne trgovinske saradnje.
Trenutno STO ima 164 članice. Od zemalja regiona, jedino Srbija, Bosna i Hercegovina (BiH) i Kosovo još nijesu članice te organizacije.
Bonus video: