Američka svemirska agencija NASA objavila je snimak svemirskog teleskopa Džejms Veb koji prikazuje kompleks međuzvjezdanih oblaka Rho Ophiuchi, Zemlji najbližeg područja u kojem nastaju zvijezde.
Time je NASA obilježila godinu dana od kada je predstavila prve rezultate teleskopa.
Teleskop Veb, koji je lansiran 2021., podatke je počeo da prikuplja prošle godine, a preoblikovao je ljudsko razumijevanje ranog svemira i istovremeno izradio zapanjujuće snimke kosmosa.
Snimak Rho Ophiuchija je najbolji takav primjer, a prikazuje maglu, ogroman oblak međuzvjezdanog gasa i prašine u kojem nastaju nove zvijezde, u galaksiji Mliječni put, udaljen otprilike 390 svjetlosnih godina od Zemlje, prenosi Rojters.
Svjetlosna godina je put koji svjetlost pređe u godinu dana, što iznosi 9,5 triliona kilometara.
Oblak Rho Ophiuchi je star samo oko milion godina, što je treptaj oka u kosmičkom vremenu.
"Ovdje vidimo kako se formiraju nova sunca, zajedno sa diskovima koji formiraju planete koji se pojavljuju kao male tamne siluete. One su veoma slične onome što mislimo kako je Sunčev sistem izgledao prije više od 4,5 milijardi godina", rekao je astronom i bivši Veb projekat naučnik Klaus Pontoppidan, koji je sada naučnik istraživač u NASA laboratoriji za mlazni pogon.
"Dok se zvijezde i planetarni sistemi okupljaju, oni raznose prašnjavu čahuru iz koje su se formirali u nasilnim izlivima, kao što se vidi u crvenim mlaznjacima koji plove kroz oblak kao čamac u vodi. Jezgro Ro Ophiuchi je potpuno zaklonjeno ogromnim količinama prašine, tako da je u suštini nevidljiv za teleskope koji rade u vidljivoj svjetlosti, kao što je teleskop Habl. Ipak, Veb proviruje kroz prašinu da bi otkrio mlade zvijezde u njima, pokazujući prve faze u životu svake zvijezde", dodao je Pontopidan.
Slika, dobijena u martu i aprilu ove godine, pokazuje kako mlazovi materijala koji izviru iz mladih zvijezda utiču na okolni gas i prašinu dok osvjetljavaju molekularni vodonik. Na jednom dijelu slike, zvijezda se vidi unutar užarene pećine koju njeni zvjezdani vjetrovi izrezuju u svemir.
"Vidite skoro impresionističku maglinu krunisanu tri sjajne mlade zvijezde na vrhu. Iznenadili smo se veličinom i detaljima mlaznica i izliva“, rekao je Pontopidan.
Otkako je postao operativan, Veb je otkrio postojanje najranijih poznatih galaksija i crnih rupa. Posmatrao je velike i zrele, ali izuzetno kompaktne galaksije koje vrve zvjezdama koje su se formirale u roku od nekoliko stotina miliona godina od događaja Velikog praska koji je označio početak univerzuma prije oko 13,8 milijardi godina - mnogo ranije nego što su naučnici smatrali mogućim.
"Neki bi rekli da postoji nekoliko djelova astrofizike koje Veb nije dotakao na ovaj ili onaj način. Istaknuti rezultati uključuju otkrivanje novih galaksija i crnih rupa u ranom univerzumu i nove poglede na egzoplanetarne atmosfere. Slike Ro Ophiuchi pokazuju kako nam Veb daje novi prozor u formiranje zvijezda i planeta", rekao je Pontopidan.
Orbitalna opservatorija je dizajnirana da bude daleko osjetljivija od svog prethodnika svemirskog teleskopa Habl. Veb posmatra univerzum uglavnom u infracrvenom spektru, dok ga je Habl ispitivao prvenstveno na optičkim i ultraljubičastim talasnim dužinama, prenosi Rojters.
Veb je u stanju da gleda na veće udaljenosti i tako dalje u prošlost od Habla.
"Za samo godinu dana, svemirski teleskop Džejms Veb je promijenio pogled čovječanstva na kosmos, zavirujući u oblake prašine i prvi put vidjevši svjetlost iz dalekih krajeva univerzuma“, rekao je administrator NASA Bil Nelson.
"Svaka nova slika je novo otkriće, osnažujući naučnike širom svijeta da postavljaju i odgovaraju na pitanja o kojima nekada nisu mogli ni sanjati".
Bonus video:
