Članovi Radne grupe za izgrađivanje povjerenja u izborni proces raspravljaće danas o Nacrtu zakona o jedinstvenom biračkom spisku i Zakonu o registru prebivališta i boravišta.
Nacrt su uradili polasnici Socijalističke narodne partije Neven Gošović i i Demokratske partije socijalista Predrag Sekulić, a njime je predviđeno da birački spisak ubuduće vodi Ministarstvo unutrašnjih poslova, da Državna izborna komisija ima kontrolnu funkciju, kao i da NVO koja je ovlašćena da prati izbore ima uvid u birački spisak.
Gošović i Sekulić su se složili da izrade potpuno novi zakon umjesto izmjena i dopuna starog, jer je bilo potrebno mijenjati svaki njegov član.
Prema Nacrtu, u u birački spisak upisuju se državljani Crne Gore koji imaju biračko pravo, a nakon donošenja odluke o raspisivanju izbora i maloljetna lica koja biračko pravo stiču najkasnije na dan izbora, prema mjestu prebivališta. Birač koji ima boravište u inostranstvu upisuje se u birački spisak prema posljednjem prebivalištu prije odlaska u inostranstvo, s tim što se u birački spisak upisuju podaci o njegovom boravištu u inostranstvu. Ukoliko organ nadležan za vođenje biračkog spiska ne posjeduje podatak o adresi birača u inostranstvu, on se upisuje u birački spisak bez podataka o državi i adresi u inostranstvu.
“U roku od tri dana od dana raspisivanja izbora, organ nadležan za vođenje biračkog spiska, putem medija, oglašava birački spisak i obavještava birače o mogućnosti vremenu i načinu uvida, dopune i ispravke podataka upisanih u birački spisak. Organ nadležan za vođenje biračkog spiska dužan je da, u roku od 48 časova od dana raspisivanja izbora, javno objavi u najmanje jednim dnevnim novinama i na svojoj internet stranici numerički tabelarni prikaz podataka o promjenama nastalim u biračkom spisku u cjelini i po jedinicama lokalne samouprave u odnosu na birački spisak po kome su održani prethodni izbori na državnom nivou, s tim da prikaz mora sadržati podatke o biračima koji su stekli biračko pravo i osnov sticanja tog prava, kao i podatke o licima koja su izgubila biračko pravo, kao i osnov gubitka tog prava. Organ nadležan za vođenje biračkog spiska dužan je parlamentarnoj stranci, podnosiocu potvrđene izborne liste, i nevladinoj organizaciji kojoj je od strane nadležnog organa izdato ovlašćenje za praćenje izbora, na njihov zahtjev, dostaviti sve podatke o biračima na koje se promjene iz st. 1 i 2 ovog člana odnose, po uslovom da zahtjev podnesu najkasnije 48 časova od dana javnog objavljivanja”, predviđeno je nacrtom.
Ukoliko bude usvojeno, Ministarstvo nadležno za poslove uprave rješenjem zaključuje birački spisak 10 dana prije dana određenog za održavanje izbora, a Državna izborna komisija u roku od 24 časa od časa prijema podataka javno objavljuje broj birača u cjelini, po jedinicama lokalne uprave i na svakom biračkom mjestu.
MANS je amandmanima poslatim Radnoj gupi, između ostalog, tražio da u zakonu stoji i da se NVO sektoru dostave podaci o promjenama u biračkom spisku, kako bi te organizacije mogle da isprate da li se birački spisak vodi na zakonit način, kao i da se spiskovi parlamentarnim strankama dostavljaju kvartalno i u vrijeme kada nema izbora.
Predstavnici Zajednice opština (ZO) Crne Gore protive se predlogu da birački spiskovi budu u nadležnosti MUP-a, ocjenjujući da bi takvo rješenje bilo u suprotnosti sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi i drugim dokumentima. Upozoreno je da bi, ako MUP preuzme vođenje biračkih spiskova, oko 60 službenika u opštinama moglo da ostane bez posla.
Problemi i sa prebivalištem
Na posljednjoj sjednici Radne grupe razmatrane su i izmjene i dopune Zakona o prebivalištu, i registru prebivališta, čijim vođenjem je većina članova izrazila nezadovoljstvo nakon posjete Ministarstvu unutrašnjih poslova.
Predstavnik MANS-a Vuk Maraš predložio je uređivanje uslova pod kojima osoba može da izgubi prebivalište u Crnoj Gori.
“Potrebno je urediti da se registri prebivališta umreže sa bazama podataka granične policije, kako bi se moglo utvrditi ko su lica koja godinama ne dolaze u Crnu Goru, za koje se osnovano može sumnjati da su se trajno odselila, a u isto vrijeme imaju prebivalište, i po tom onovu biračko pravo”, kazao je Maraš.
Izvršni direktor CDT Dragan Koprivica istakao je da u Crnoj Gori postoje fiktivna prebivališta, koja prijete da prerastu u fiktivne birače.
Bonus video: