Zakon o prebivalištu i boravištu definiše prebivalište kao "mjesto u kom se građanin nastanio s namjerom da u njemu stalno živi, odnosno mjesto u kom se nalazi centar njegovih životnih, profesionalnih, ekonomskih, socijalnih i drugih veza koje dokazuju njegovi trajnu povezanost sa mjestom u kom se nastanio". Pod pojmom građaninin zakon podrazumijeva državljanina Republike Srbije, kaže advokat Rodoljub Šabić, bivši povjerenik za informacije od javnog značaja Srbije.
On za "Vijesti" pojašnjava da pravo na prebivalište u Srbiji imaju svi građani te države, koji stalno žive na njenoj teritoriji.
"Ulazak, kretanje i boravak lica koja nisu državljani Srbije (stranci) uređuje Zakon o strancima. Izuzetak su lica na koja se primjenjuju posebni propisi - azilanti, lica sa izbjegličkim statusom i lica koja po međunarodnom pravu uživaju privilegije i imunitete", dodaje Šabić.
Advokat iz Beograda Ahmed Delimeđac objašnjava da Zakon o strancima propisuje da je za prijavljeno prebivalište u Srbiji neophodno da ta osoba ima odobren stalni boravak. Takođe, zakonom je uređen i postupak odobravanja stalnog boravka stranaca u Srbiji, a koji je preduslov za prijavu prebivališta.
Stranac ima pravo da nakon pet godina neprekidno odobrenog privremenog boravka u Republici Srbiji podnese zahtjev za stalno nastanjenje, sem ako drugačije nije propisano zakonom.
"U trenutku podnošenja zahtjeva za odobrenje stalnog nastanjenja stranac mora imati odobren privremeni boravak po nekom od osnova propisanih za odobrenje privremenog boravka. Neprekidnim boravkom smatra se efektivni boravak stranca na teritoriji Republike Srbije, sa mogućnošću višekratnog odsustva iz Republike Srbije do deset mjeseci ili jednokratnog odsustva do šest meseci, u periodu od pet godina", dodaje Delimeđac za "Vijesti".
Zakon i za pitanje stalnog boravka predviđa određene izuzetke, pa je tako moguće da se stalni boravak odobri i strancu koji je na teritoriji Republike Srbije u bračnoj ili vanbračnoj zajednici sa državljaninom Republike Srbije ili strancem kome je odobreno stalno nastanjenje, a koji je proveo neprekidno najmanje tri godine na odobrenom privremenom boravku po osnovu spajanja porodice ili strancu koji je porijeklom iz Republike Srbije.
"Zakon predviđa mogućnost i odobravanja stalnog boravka i strancu koji ima odobren privremeni boravak, ako to nalažu razlozi humanosti ili to predstavlja interes za Republiku Srbiju", ističe advokat.
Prema njegovim riječima, uslov za dobijanje stalnog boravka stranca jeste i odobren privremeni boravak na teritoriji Srbije što je neuporedivo jednostavnije i manje komplikovano od dobijanja stalnog boravka. Zakon, takođe, predviđa i osnove zbog kojih stranac može dobiti privremeni boravak pa su neki od njih zaposlenje, spajanje porodice, školovanje, lečenje...
"Suština je da stranac može imate prijavljeno prebivalište u Srbiji i to pod uslovom da se radi o strancu koji ima odbobren stalni boravak na teritoriji Republike Srbije", ističe Delimeđac.
Sa druge strane, kada je reč o državljanstvu to pitanje je uređeno Zakonom o državljanstvu Republike Srbije.
Pored sticanja državljanstva putem rođenja na teritoriji Srbije i na osnovu porijekla, zakon predviđa mogućnost i prijema stranaca u državljanstvo Republike Srbije pod određenim uslovima.
Iako stranac sa stalnim boravkom u Srbiji uživa većinu prava kao i državljanin Srbije, naravno radi se o suštinskoj razlici.
Zakon o državljanstvu predviđa i mogućnost prestanka državljanstva i to otpustom ili odricanjem.
U odgovoru Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) Srbije Republičkoj izbornoj komisiji (RIK) te zemlje, koji je dostavljen Državnoj izbornoj komisiji (DIK) u Crnoj Gori, navodi se da lider Pokreta Evropa sad (PES) Milojko Spajić ima prebivalište u Beogradu, dok ga jedan od čelnika Demokratskog fronta (DF) Andrija Mandić nema.
Povezani članci
Bonus video:
