Građani Crne Gore najviše podržavaju demokratski politički sistem, ali i dalje je visok procenat onih koji podržavaju autoritarne i antidemokratske sisteme, pokazalo je istraživanje Centra za demokratiju i ljudska prava (CEDEM).
Prema rezultatima istraživanja, gotovo 95 odsto građana ocjenjuje demokratski sistem kao veoma dobar i dobar, a gotovo polovina dobrim i veoma dobrim smatra ekspertski politički sistem.
"Međutim, skoro polovina, odnosno 48,7 odsto građana, ističe da je najbolji politički sistem onaj koji ima jakog vođu koji ne mora da se opterećuje skupštinom i izborima“, navodi se u rezultatima istraživanja CEDEM-a.
Navodi se da, iako je militaristički sistem primjer ekstremnog anti-demokratskog sistema, on uživa podršku više od trećine građana Crne Gore.
"Analiza trenda po ovom pitanju pokazuje da je preferencija ka demokratskom političkom sistemu gotovo na istom nivou kao i prije pet godina, ali da je sklonost ka militarističkom sistemu u porastu“, navodi se u rezultatima istraživanju.
Istraživanje je pokazalo da ekspertski politički sistem danas uživa značajno manju podršku nego 2018. godine, kao i da je smanjen broj onih koji autoritarni politički sistem ocjenjuju kao veoma dobar.
Prema rezultatima, kada se uzmu komparativni podaci iz European Values Study-a, autoritarni politički sistem ima najsnažniju podršku u Sjevernoj Makedoniji, Rumuniji, Gruziji i Crnoj Gori, dok militaristički tip političkog sistema, nakon Srbije i Sjeverne Makedonije, najveću podršku ima u Crnoj Gori.
CEDEM-ovo istraživanje je pokazalo da se ekspertski politički sistem najviše preferira u jugoistočnoj Evropi, a vrijednosti za Crnu Goru su i u ovom pogledu izuzetno visoke.
Ističe se da je preferiranje demokratskog tipa političkog sistema mnogo snažnije u odnosu na sve ostale tipove i to u svim zemljama Evrope.
Navodi se da preko 56 odsto građana Crne Gore smatra da će veće poštovanje autoriteta u budućnosti biti "dobro", što ukazuje na značajno prisustvo autoritarne političke kulture.
"Međutim, analizirajući trend, danas postoji niži nivo autoritarne političke kulture u poređenju sa 2018. i čak 2008. godinom“, pokazalo je istraživanje CEDEM-a.
Podaci istraživanja ukazuju na visok nivo podrške demokratskoj, ali i socijaldemokratskoj orijentaciji.
"Odnosno da građani smatraju da je demokratija kada ljudi biraju svoje lidere na slobodnim izborima, kada građanska prava štite ljude od državne represije, žene imaju ista prava kao i muškarci, vlade oporezuju bogate kako bi pomogle siromašnima, nezaposleni ljudi primaju državnu pomoć“, navodi se u rezultatima istraživanja.
Ocjenjuje se da je zabrinjavajuće da neke antidemokratske orijentacije i shvatanja uživaju podršku trećine građana.
"Tako 31,7 odsto njih smatra da je demokratski to da vjerske vlasti daju konačno tumačenje zakona, 34,9 odsto da vojska preuzima vlast kada je vlada nesposobna, 35,6 odsto da ljudi slušaju svoje vladare“, navodi se u istraživanju.
U istraživanju su građani pitani koliko opravdavaju savremene metode kontrole i nadzora koje Vlada može da sprovodi.
Podaci pokazuju da građani većinski opravdavaju video nadzor na javnim površinama.
"No, kumulativno, gotovo 28 odsto građana opravdava kontrolu elektronske pošte, a svaki peti opravdava prikupljanje informacije o osobama bez njihovog znanja", navodi se u rezultatima istraživanja CEDEM-a.
Istraživanje je sprovedeno od 25. avgusta do 15. septembra u sklopu projekta "Inkluzivni dijalog za napredak društva", koji CEDEM sprovodi u partnerstvu sa Centrom za demokratsku tranziciju, a koji je podržala Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori.
Bonus video:
