Spajića strah da slučaj Camgoz ne ugrozi turske investicije

Premijer Milojko Spajić zabrinut je da neizručenje Binalija Camgoza Turskoj može naštetiti odnosima Podgorice i Ankare, posebno ekonomskoj saradnji i turskim investicijama u Crnoj Gori, saznaju nezvanično “Vijesti”.

Izvor blizak vrhu Spajićevog Pokreta Evropa sad (PES) tvrdi da je premijer ljut na ministra pravde i partijskog kolegu Andreja Milovića zbog odluke da odbije da Turskoj izruči njenog državljanina optuženog za više teških krivičnih djela. Sagovornik kaže da je Spajić ljut jer “nije bio upoznat s ovako važnom odlukom koja može imati značajne posljedice”.

“Za Milovićevu odluku saznao je iz medija”, rekao je.

Izvor tvrdi da se Spajić i Milović nisu sastajali, niti razgovarali o ministrovoj odluci da ne izruči Camgoza, donesenoj 22. januara. Milović juče nije želio da odgovori na pitanja “Vijesti” da li je od odluke o neizručenju Camgoza pričao sa Spajićem o tome, te ako jeste, kad i na koji način - na sastanku, porukama ili telefonski.

Premijer je prošle srijede kritikovao Milovića zbog ovog poteza, rekavši da oni koji nisu bili političari ili ministri možda nisu “stekli navike da nadređene obavijeste o bitnim odlukama”.

“To se više neće dešavati, od sada ću biti upućen u sve bitne odluke”, poručio je.

Packi je bilo i preksinoć, kad je Spajić u intervjuu Televiziji Crne Gore kazao da razumije da je Milović imao pravo na odluku koju je donio, ali da su to odluke “koje utiču dosta na međudržavne odnose i na mnoge druge stvari”.

“Tako da ministri i svi drugi članovi Vlade, kao i drugi članovi administracije moraju da znaju da ipak postoji neke hijararhija, linija komunikacije koja treba da postoji da bismo svi bili upućeni, da bismo donijeli optimalne odluke, ili da budemo upoznati zašto se pojedine odluke donose. Ne smatram da je to što se desilo smrtni grijeh. Nedostatak komunikacije - to je normalno. Ipak, i jedni i drugi smo sigurno jako zauzeti. Međutim, apsolutno je legitimno da g. Milović treba da objasni javnosti, kao i nama svima, zašto je to učinio”, istakao je Spajić, dodajući da misli da će ministar to učiniti narednih dana.

Izvor blizak vrhu PES-a navodi da je Spajić prošle sedmice imao dva sastanka s ambasadorom Turske Barišom Kalkavanom, koji mu je, tvrdi, predočio argumente za izručenje Camgoza.

Sagovornik kaže da se “ova teška situacija” mora nekako riješiti prije kraja marta, kad bi Spajić trebalo da putuje na ekonomski forum u Istanbulu, gdje bi trebalo da se sastane i s predsjednikom Turske Redžepom Tajipom Erdoganom. Izvor je, kao jednu od “ugroženih investicija”, pomenuo put koji bi povezao BiH s Kosovom preko Pljevalja i Bijelog Polja, za koji su turske kompanije bile zainteresovane.

Milović nije komentarisao Spajićeve kritike, osim što je na prošlonedjeljnoj sjednici skupštinskog Odbora za bezbjednost i odbranu poručio da je “politička kičma” šefa PES-a.

Profesorica na Univerzitetu Donja Gorica Nikoleta Đukanović, ocjenjuje za “Vijesti” da su veće šanse da je posrijedi predstava za javnost, nego da postoji ozbiljniji sukob između Spajića i Milovića.

“S obzirom na to da se Milović često poziva da je politička kičma g. Spajića, a imajući u vidu njegovu reakciju na Spajićeve kritike, očigledniji je scenario da su kritike bile samo za javnost, nego što bismo mogli da govorimo o narušavanju odnosa između njih dvojice. Nedostatak političkog iskustva, i uopšte radnog iskustva na državnim poslovima, objašnjava neprimjerene reakcije tumačenja različitih odluka u pojedinim resorima. To je posebno zabrinjavajuće u onim slučajevima kad o odlukama javnost ne bi znala, a mozda ni premijer, da ih nisu javno kritikovale NVO”, istakla je Đukanović.

Milović je odluku o neizručenju pravdao narušenim zdravstvenim stanjem turskog državljanina i etničkom pripadnošću, iako je odlukom Višeg suda iz Podgorice, koja je 1. juna 2023. godine postala pravosnažna, utvrđeno da su ispunjeni uslovi za ekstradiciju. “Vijestima” je iz više nezvaničnih izvora rečeno da je Agencija za nacionalnu bezbjednost (ANB) utvrdila da Camgoz predstavlja opasnost po nacionalnu bezbjednost Crne Gore.

Milović je nedavno “Vijestima” rekao da nije morao da konsultuje službu prije donošenja odluke o ekstradiciji, jer njihovo mišljenje ne igra presudnu ulogu za izručenje. On je to saopštio nakon što je list objavio da je Camgoz, preko pripadnika kavačkog kriminalnog klana, prijetio ministru javne uprave Marašu Dukaju koji je obećao prijateljima s Kosova i iz Albanije da će se u MUP-u raspitati o mogućnosti da turski državljanin zakonski dobije azil u Crnoj Gori.

Camgoz je prvi put uhapšen u Podgorici 6. jula 2022, a iz Uprave policije tada je saopšteno da je kod sebe imao falsifikovani pasoš. S njim je privedeno još pet turskih državljana, a turski mediji tada su objavili da su i oni na potjernici njihovih vlasti.

Camgoz je navodno vođa organizovane kriminalne grupe, a prema pisanju turskih medija, u krivični dosije upisani su mu razni zločini, ubistva, ranjavanje, otmica, pritvor, iznuda i mučenje počinjeni u Izmiru i okolini, nezakonita naplata čekova i obveznica...

U oktobru 2021. policija Turske krenula je u akciju hapšenja članova njegove kriminalne grupe, ali je Camgoz već tada bio na sigurnom, u Gruziji. Na spisku za hapšenje, pripadnici Policijske uprave pokrajine Izmir, odnosno njihovog Odsjeka za borbu protiv organizovanog kriminala, tog dana imali su 57 članova Camgozove bande. Uhapsili su 35, a hapšenje su izbjegli Camgoz i još 21 član tog klana.

U septembru 2022, u Istražnom zatvoru u Spužu pretresena je ćelija u kojoj je Camgoz boravio s još pet pripadnika organizovane kriminalne grupe kavački klan. To je učinjeno nekoliko dana nakon što je policija Turske utvrdila da su članovi kriminalnog klana Camgoza učestvovali u ubistvu vođe škaljarskog klana Jovana Vukotića.

Camgoz je drugi put uhapšen 30. januara, zbog sumnje da je počinio krivično djelo navođenje na ovjeravanje neistinitog sadržaja. Policija tvrdi da je tokom 2022, koristeći lažni pasoš, s još jednim državljaninom Turske osnovao firmu “Lion”.

Protiv Camgoza je danas podnijeta još jedna krivična prijava, jer je falsifikovani pasoš predao službenicima MUP-a kad je tokom 2022. tražio privremeni boravak.

Traže način da protjeraju Camgoza

Prema saznanjima “Vijesti”, u Vladi se intenzivno razmatraju pravne mogućnost za protjerivanje Camgoza, bez obzira što se protiv njega vodi istraga, nakon što je nedavno uhapšen.

Ta opcija, rekao je sagovornik upućen u razgovore o tome, može počivati na odredbama Zakona o strancima i još nekim aktima.

Ako se država odluči na takvu mjeru, nije jasno da li je moguće i kako to uraditi ako se protiv stranca vodi krivični postupak, kao što je to slučaj kod Camgoza.

Takođe, nejasno je da li bi on bio protjeran u zemlju iz koje je ušao u Crnu Goru ili u Tursku, čiji je državljanin.

Više izvora “Vijesti” reklo je da je Camgoz u Crnu Goru ušao iz Bosne i hercegovine, s lažnim dokumentima.