Otkazivanja premijerskog sata, bilo zbog obaveza premijera, fizičkog onemogućavanja od dijela opozicije ili iz najnovijeg razloga, svakako upućuje na zaključak da sistem ne funkcioniše kako treba.
Tim riječima je pravnik i bivši ministar unutrašnjih poslova Sergej Sekulović prokomentarisao za “Vijesti” jučerašnje ponovno otkazivanje sjednice parlamenta posvećene premijerskom satu, na kom je šef Vlade Milojko Spajić trebalo da odgovara na pitanja poslanika.
Za otkazivanje već jednom odgođenog premijerskog sat, čelnici Vlade i Skupštine optužili su opoziciju, navodeći da je Odbor za ekonomiju, kojim upravlja parlamentarna većina, neprimjereno dugo trajao, zbog čega se planirani dijalog premijera i parlamentaraca okončao tako što su Spajićevi odgovori na pitanja objavljeni na sajtovima izvršne i zakonodavne vlasti i dostavljeni medijima.
S druge strane, iz opozicije su oštro kritikovali ponovnu, kako su rekli, sinhronizovanu akciju čelnika Vlade i Skupštine, poručujući da je zakonodavni dom ponovo ponižen.
Zakazana premijerova gledanja s poslanicima više puta su odgađana, posljednji put zbog njegovog odlaska na Olimpijske igre. Nije prvi put da poslanici “u pet do dvanaest” saznaju da dogovorenog razgovora na plenumu neće biti...
“Politički gledano, premijerski sat, kontrolna saslušanja i drugi vidovi parlamentarnog nadzora i kontrole, jesu i pokazatelj zrelosti političkih partija i njihove sposobnosti da uoče slabosti, ponude alternativu i pokažu da su spremni da preuzmu odgovornost”, ocijenio je Sekulović.
KO JE KRIV
Premijerski sat trebalo je da počne u 14 časova, ali je tada još bila u toku sjednica Odbora za ekonomiju, finansije i budžet, koja je počela u 11 sati, i na čijem dnevnom redu je bilo saslušanje Spajića i ministra finansija Novice Vukovića.
“Nećemo danas imati premijerski sat, iz jednog jednostavnog razloga - ljudi na odboru su sebi dali mnogo više prava nego što im pripada... Izrazgovarali su se s premijerom, mislim da moramo da zaštitimo ugled parlamenta tako što nećemo pristati da nas ponižava bilo koji odbor”, rekao je šef parlamenta Andrija Mandić, nakon što je otvorio sjednicu posvećenu premijerskom satu i poslaničkim pitanjima.
Pošto je otkazan premijerski sat, na sjednicu odbora je, iz plenarne sale, došao dio poslanika, ali je onda Spajić napustio to tijelo, a nedugo potom i ministar finansija, iako sjednica tog skupštinskog radnog tijela - nije bila završena.
Odborom za ekonomiju, finansije i budžet predsjedava Mirsad Nurković, funkcioner Bošnjačke stranke (BS), koja je odnedavno dio Spajićeve vlade i skupštinske većine.
Mandić je rekao da je više od sat i po slao “razne izaslanike”, generalnog sekretara Skupštine i njegovog zamjenika da prenesu poruku odboru da završe sjednicu.
“Ako mislite da ću dozvoliti da odbor bude važniji od plenuma, neću”, poručio je.
Poslanica nezavisnog kluba Jevrosima Pejović, pitala je stoga Mandića da li će pokrenuti proceduru razrješenja Nurkovića sa čela odbora.
“Naravno da ćemo u okviru parlamentarne većine željeti da se ispoštuje sve ono što je u Poslovniku, i dogovor da na kolegijumu (predsjednika Skupštine) bude biran predstavnik onih kojima pripada taj odbor, da bude predsjedavajući. Dobili ste odgovor”, rekao je Mandić.
Naveo je da je “to što se desilo” na odboru - “veliki skandal”.
“Čuvajući značaj i uticaj ovog parlamenta, donosim odluku da je današnji rad završen. Nastavljamo sjutra”, dodao je Mandić.
Spajić je takođe okrivio opoziciju za otkazivanje premijerskog sata, rekao da sjednica neće moći naknadno da se zakaže zbog obaveze sa Svjetskom bankom. On je novinarima u parlamentu rekao da su se bili dogovorili da se odbor završi, ali da je “opozicija imala plan i htjela da opstruira premijerski sat”.
“Građani neće biti uskraćeni, objavićemo sve odgovore onlajn”, rekao je Spajić.
“KRIVICA NA OBJE STRANE”
Sekulović je kazao da, iako Ustav to eksplicitno ne kaže, već grane vlasti načelno postavlja u istu ravan, ipak legitimitet koji nosi u demokratskom društvu - Skupštini daje centralno mjesto i ulogu.
“Sem zakonodavne i izborne, kontrolna uloga ove grane vlasti mora funkcionisati na adekvatan način, da bi se, između ostalog, princip međusobne kontrole vlasti, koji je takođe ustavna kategorija, sproveo u djelo”, objašnjava on.
Sagovornik je rekao da je zakonodavni dom imao različite faze, od marginalizacije i servisnog odnosa prema izvršnoj vlasti, do tzv. “parlamentarne diktature”, kad je Skupština znala da blokira određene politike koje je predlagala Vlada.
“Crnoj Gori treba jaka zakonodavna vlast koja ima političku sposobnost da vrši izbornu funkciju i znanje da obavlja nadzor i kontrolu. Nažalost, svjedoci smo da uloga Skupštine zavisi od trenutnih političkih motiva partija. U tom smislu bih komentarisao i posljednja dešavanja, gdje krivicu vidim na obje strane”, ocijenio je Sekulović.
On je naglasio da je snaga i funkcionalnost demokratskih institucija jedan od uslova ako država želi u Evropsku uniju (EU).
“Snažan parlament nam treba kao zaštita od zarobljavanja države i kreiranja zemlje zaista zasnovane na vladavini prava, a ne da živimo trajno u hibridnim modelima”, konstatovao je Sekulović.
VLAST I OPOZICIJA U KLINČU
Poslanici su različito reagovali na neodržavanje premijerskog sata.
Poslanik Spajićevog Pokreta Evropa sad (PES) Vasilije Čarapić, kazao je da je neprimjereno da Odbor za ekonomiju, finansije i budžet ne napravi barem pauzu dok se ne završi premijerski sat, nego traje “toliko dugo”.
“A to je zbog toga što opozicija ne dozvoljava da se završi odbor”.
Poslanik Demokratske partije socijalista (DPS) Andrija Nikolić, ocijenio je da se juče održala svojevrsna predstava.
“Političkoj ping-pong igri između predsjednika Vlade i Skupštine, koji udruženim snagama pokušavaju da odgode premijerski sat, iako je kontrola rada Skupštine u rukama parlamentarne većine”.
Naveo je da to znači da je ovako organizovan radni dan u Skupštini, s dva kontrolna saslušanja premijera neposredno prije premijerskog sata, imao za cilj da ograniči raspravu na odborima.
“Nakon obavještenja predsjednika Skupštine ispostavlja se da je ovaj dogovor režiran da bi se odgorio premijerski sat”, ocijenio je, dodajući da Spajić očigledno nije spreman da odgovara na pitanja poslanika, imajući u vidu da je u ponedjeljak došao iz Pariza “gdje je proveo pet dana turistički, o trošku građana”.
Poslanica Građanskog pokreta (GP) URA Ana Novaković Đurović, rekla je da su sjednice Odbora za bezbjednost i odbranu, kao i Odbora za ekonomiju održane nakon nekoliko mjeseci, jer je Spajić tek sad odlučio da dođe i prisustvuje. Ona je Mandiću poručila da bi sjednice oba odbora bile održane prije dva ili tri mjeseca da je Spajić poštovao parlament, a da je Mandić čuvao integritet parlamenta.
Istakla je da je netačna priča Mandića da opozicioni poslanici opstruiraju rad odbora, odnosno premijerskog sata.
“Predsjedavajući i zamjenica predsjednika odbora su iz parlamentarne većine, tako da su samo oni mogli odlučiti o dinamici rada. Poruka može biti da parlamentarna većina, u dogovoru sa Spajićem, želi da opstruira premijerski sat”.
Poslanik Socijaldemokrata Branislav Nenezić, saopštio je da tri ili četiri poslanika opozicije, koji su prisustvovali Odboru za ekonomiju, nikako ne mogu opstrurati rad Skupštine. Podsjetio je da je premijerski sat trebalo da bude održan 26. jula. “Ali smo sjednicu odgodili zbog jednog dječačkog sna koji treba da ispuni neko od predstavnika aktuelne većine”.
Premijerskog sata neće biti bar do oktobra
Za juče zakazani premijerski sat trebalo je da se održi u petak, 26. jula, ali je Spajić dva dana prije toga otputovao u Pariz gdje je prisustvovao svečanosti otvaranja Olimpijskih igara i samitu “Sport za održivi razvoj”.
Održavanje premijerskog sata 1. jula spriječili su poslanici DPS-a, zbog, kako su tada naveli, Spajićevog nepoštovanja parlamenta. Spajić je nekoliko dana prije toga tražio odgađanje premijerskog sata koji je bio zakazan za 29. jun.
Posljednji premijerski sat održan je 19. jula.
Redovono zasjedanje Skupštine završava se danas, što znači da premijerskog sata neće biti prije jesenjeg zasjedanja, koje počinje prvog radnog dana u oktobru.
Bonus video:
