Muzikom do spoznaje

Nakon muzike svijeta i viđenja popularne i tradicionalne muzike iz vizure violiniste Nemanje Radulovića na otvaranju KotorArta, festivalski program je premešten duboko u 17. vijek.

Ansambl Mare nostrum nastupio je u Bogorodičinom hramu u Prčanju, u petak 14. jula svirajući na istorijskim instrumentima, odnosno replikama instrumenata koji su se koristili u vrijeme baroka.

Pod vođstvom maestra Andree de Karla, Mare nostrum (termin koji su Rimljani koristili za Mediteran) tokom skoro dvije decenije postojanja izgradio je status reprezentativnog ansambla specijalizovanog za interpretaciju rane muzike, sa fokusom na italijanski barok. Imajući u vidu heteronomnost baroknih praksi, umjetnici su posebno usmjereni na rimsku školu, njegujući opuse rimskih kompozitora, naročito stvaralaštvo Alesandra Stradele.

Pored numera iz Stradelinog vokalno-instrumentalnog opusa, ansambl Mare nostrum izveo je kompozicije Đovanija Legrencija, Frančeska Kavalija i Antonija Vivaldija. Premda se Stradela nije lično poznavao sa trojicom kompozitora, dirigent ansambla, Andrea de Karlo stvorio je konstrukt u kojem se može čitati duhovna povezanost Stradele sa pomenutim autorima, u prostoru Venecije, jednog od najrazvijenijih centara za vrijeme barokne opere. Naime, Stradela, čiji je život okončan ubistvom u Đenovi, prebegao je iz rodnog Rima u Veneciju, uslijed afera ljubavne i finansijske prirode. Tokom višemjesečnog borakva u tom gradu susreo se sa stvaralaštvom Frančeska Kavalija, te je njegove dvije nedovršene opere – Scipion Afrikanac i Jason – dokomponovao, tj. dovršio. U isto vrijeme je i kompozitor Đovani Legrenci predstavljao svoje opere u Veneciji, a samo nekoliko mjeseci nakon Stradelinog bekstva iz Venecije, 1678. godine rodio se čuveni Antonio Vivaldi. Tako je Venecija postala tačka presjeka duhovne interakcije između Stradele s jedne, i Kavalija, Legrencija i Vivaldija, s druge strane.

Djela ovih autora na KotorArtu izveo je šestočlani ansambl Mare nostrum: violinisti Gabrijele Toskani i Marko Keršbaumer, teorbista Ulrik Gaston Larsen, violončelista Tomas Kiđoni, kontrabasista Amleto Mateuči, čembalistkinja Lučija Adelaide di Nikola, kao i sopran Đulija Bolkato. Kada je riječ o Stradelinim kompozicijama, umjetnici su izveli numere iz Oratorijuma Suzana – uvertiru i ariju, muzičke drame Scipion Arfikanac, kantate Lasciate ch’io respiri i opere Takmičenje herojske ljubavi. Sukcesivno, publika je imala prilike da sluša numere iz opere Podjela svijeta Đovanija Legrencija i Artemisija Frančeska Kavalija, kao i Foliju Antonija Vivaldija. Očigledno, ova sukcesivnost muzučkih dijela različitih autora bacila je pozitivno svjetlo na Stradelin muzički rukopis. Štaviše, zahvaljujući izvrsnoj interpretaciji, čistoj intonaciji i međusobnoj usaglašenosti, poštovanju normi izvođačke barokne prakse, ansambl je ukazao na to da je Stradelin opus sinhron estetici najvećih predstavnika italijanskog baroka.

Nastup ansambla Mare nostrum ispraćen je ovacijama, a posebno očaravajuć utisak ostavila je sopran Đulija Boklato koja je, svojim pjevačkim umijećem, maestralno istakla antipode barokne muzike: raskošnu ariju naspram dramatičnog rečitativa i virtuoznost naspram mirne kantilene, pojačavajući ili približavajući kontrastnost, u zavisnosti od konteksta muzičke partiture.