Tokom deset dana 1968. godine Šeme Filja i cijela armija seljaka ispisivala je ime "Enver" na obroncima albanskog brda Špirag u znak počasti komunističkom diktatoru Enveru Hodži.
Slova, visoka stotinu metara, dominirala su panoramom iznad Berata, najstarijeg grada u Albaniji, i kada je Hodža umro 1985. godine i komunizam pao 1990.
Izblijedjela su u napadu kada je 1994. prva demokratski izabrana vlada u Albaniji poslala vojsku kako bi izbrisala Hodžino ime sa brda. Međutim, Filja ih je ponovo ispisao tri godine kasnije po direktivi tvrdokornih komunista.
Širom Albanija ima sličnih izraza kulta Hodžine ličnosti i bizarne paranoje njegovog izolacionističkog režima, a najpoznatiji primjer toga je oko milion bunkera koji su građeni kao zaštita od invazije
Reditelj Armando Lulaj za Rojters kaže da ovaj čin predstavlja kritiku, kako Hodžinog staljinističkog balkanskog komunizma, tako i sporog napretka pod oportunističkom političkom klikom koja ga je naslijedila.
"U to vrijeme ime diktatora Envera Hodže ispisano je na ovom brdu“, kazao je Lulaj, 32.
"Sada, sam na ovoj planini, Filja želi da ukaže na situaciju u kojoj živimo, stoga je ispremetao slova i to je postalo NEVER (Nikad)“.
Širom Albanija ima sličnih izraza kulta Hodžine ličnosti i bizarne paranoje njegovog izolacionističkog režima, a najpoznatiji primjer toga je oko milion bunkera koji su građeni kao zaštita od invazije.
Demokratija je otvorila Albaniju prema svijetu, ali korupcija i polarizovana politika koče razvoj i usporile su napredak zemlje prema članstvu u Evropskoj uniji. Albanija je i dalje jedna od najsiromašnijih zemalja Evrope.
Lulajov film sadrži arhivske snimke siromašne Albanije za vrijeme Hodže, egzodus koji nastao nakon pada komunizma i otvaranja granica, anarhiju i rasulo 1997. kada je više od 2000 ljudi stradalo u neredima.
Bonus video:
