Otvaranjem birališta u Holandiji i Velikoj Britaniji, danas su počeli izbori za Evropski parlament koji će trajati do nedjelje, 25. maja, u 23.00, kada se zatvaraju birališta u Italiji.
U petak, 23. maja, glasaće građani Irske, Česi izlaze na birališta 23. i 24. maja, Letonija, Malta i Slovačka 24. maja, Italijani 24. i 25. maja, a ostale članice EU glasaju u nedjelju 25. maja.
Rezultati izbora biće objavljeni zajedno za sve zemlje, 25. maja uveče.
Novi saziv EP za narednih pet godina biraće oko 380 miliona birača u 28 zemalja članica, a konačan sastav Evropskog parlamenta znaće se na konstitutivnoj sjednici od 1. do 3. jula.
Novi Evropski parlament imaće od ovog saziva 15 poslanika manje nego do sada, 751 umjesto 766.
Po najnovijem istraživanju javnog mnjenja, objavljenom na sajtu Evropskog parlamenta, u novom sazivu Parlamenta vodeću ulogu i dalje će imati i do sada dvije najjače grupe - Evropska narodna partija iProgresivna alijansa socijalista.
Međutim istraživanja javnog mnjenja ukazuju i na jačanje evroskeptičnih i populističkih partija, a takođe i na veoma malu izlaznost.
Kako ankete najavljuju partije neprijateljske prema EU mogle bi da ostvare istorijske rezultate u nekoliko ključnih zemalja.
U Velikoj Britaniji, koja daje 73 poslanika za Evropski parlament, antiimigraciona i evroskeptična partija UKIP (Stranka nezavisnosti Velike Britanije) Najdžela Faridža mogla bi da dobije isto toliko glasova koliko i Laburisti, a više od vladajućih Konzervativaca.
UKIP koji sada ima devet mjesta u Evropskom parlamentu mogao bi da dobije dodatnih deset mjesta, prema predviđanjima analitičara.
U novom sazivu parlamenta takođe bi iz Britanije mogli da izgube dosadašnji broj mjesta veliki zagovornici Unije, Liberalne demokrate, ocjenjuju stručnjaci iz London School of Economics (LSE).
U Holandiji, koja će imati 26 mjesta u Evropskom parlamentu, antiislamska Partija za slobodu (PVV) Gerta Vilders želi da "uništi čudovište Brisel iznutra" i da izvuče zemlju iz EU, a prema anketama ta stranka je među najjačima uz Liberale premijera Marka Rutea i centriste D66.
Holandski analitičari navode da će sve zavisiti od toga koliko je ta populistička partija sposobna da mobiliše birače danas, na izborima za koje je interesovanje Holanđana veoma mlako.
Ovo su prvi izbori na kojima bi gotovo 400 miliona birača moglo prvi put indirektno uticati na izbor novog predsjednika Evropske komisije, koji će da zamijeni Žoze Manuela Baroza.
Tokom juna biće formirane poslaniččcke grupe u EP, a konstituitvna sjednica održaće se od 1. do 3. jula, kada treba da bude izabran i novi predsjednik parlamenta. Predsjednik Evropske komisije biće izabran na sjednici EP od 14. do 17. jula, a u oktobru bi parlament trebalo da glasa o cijeloj EK koja bi dužnost trebalo da preuzme 1. novembra.
Galerija
Bonus video: