Najmanje 290 osoba je poginulo a najmanje 500 ih je ranjeno kada su juče, na katolički Uskrs, eksplozije odjeknule u crkvama i luksuznim hotelim u Šri Lanki, što je prvi veći napad na ovom ostrvu u Indijskom okeanu od kako je tamo prije deset godina okončan građanski rat.
Trinaest osoba je uhapšeno a tri policajca su ubijena kada su bezbjednosne snage upale u jednu kuću u prijestonici Šri Lanke nekoliko sati nakon napada, za koji su pojedini zvaničnici kazali da su ih počinili bombaši samoubice.
Agencija Frans pres je objavila da je imala uvid u dokumenta koja pokazuju da je načelnik policije Šri Lanke Pudžut Džajasundara izdao upozorenje vodećim policijskim zvaničnicima prije deset dana, u kojima navodi da bombaši samoubice planiraju napade na „poznate crkve“. On se u izvještaju pozvao na strane obavještajne službe koje su upozorile da napade planira malo poznata islamistička grupa.
Portparol policija Šri Lanke je kazao da on ne zna ništa o tom izvještaju.
Riječ je o veoma dobro planiranim i koordinisanim napadima, ali zvaničnici smatraju da je još rano govoriti o tome ko stoji iza njih.
Vlada je proglasila vanredno stanje u Kolombu i blokirala pristup društvenim mrežama. Nejasno je kada će policijski sat biti ukinut.
„Ukupno imamo infromaciju o 207 mrtvih iz svih bolnica. U ovom trenutku znamo da je 450 osoba primljeno u bolnice zbog povreda“, kazao je juče tokom dana novinarima portparol policije Ruvan Gunasekera.
Tri crkve u raznim djelovima zemlje i četiri hotela u Kolumbu su napadnuti. Najmanje 27 stradalih su strani državljani, uključujući ljude iz Turske, Kine, Indije, Britanije i Holandije, prenijeli su mediji.
Juče niko nije preuzeo odgovornost za napade u zemlji koja je decenijama bila u ratu. Nakon što su Tamilski tigrovi poraženi 2009. godine, u Šri Lanki nije zabilježeno nasilje ovakvih razmjera.
Desetine ljudi su stradale u jednoj od eksplozija u katoličkoj crkvi Sveti Sebastijan u Kutavapitiji, sjeverno od Kolumba. Gunasekera je kazao da policija smatra da je tamo sproveden samoubilački napad. Na fotografijama se vide tijela stradalih, krv po podu crkve i uništeni krov.
Lokalni mediji su prenijeli da je 25 osoba stradalo u napadu na jevanđelističku crkvu u Batikaloi u istočnom dijelu zemlje.
U Kolombu su napadnuti hoteli “Šangri La”, “Kingsberi”, “Sinamon Grand” i “Tropikal In” u blizini zoološkog vrta. Juče nije bilo preciznijih podataka o stradalima u napadima na hotele, a jedan očevidac je kazao za BBC da su meta bili restorani u najmanje dva hotela i to za vrijeme služenja doručka.
Prvih šest eksplozija su sve prijavljene u veoma kratkom roku odmah nakon što su počele jutarnje uskršnje službe.
Jedna od eksplozija dogodila se u hramu Svetog Antonija, katoličkoj crkvi u Kolombu koja je, takođe, turistička destinacija.
Eksplozija u “Tropikal Inu” se dogodila kasnije, a osma eksplozija je bila u jednoj kući u Kolombu. Policija i mediji su objavili da su stradala tri policajca a da je sedam osoba privedeno tokom pretresa te lokacije. Premijer Ranil Vikremesinge sazvao je sastanak savjeta nacionalne bezbjednosti u njegovoj kući.
„Snažno osuđujem ovaj kukavički napad na naše ljude. Pozivam sve građane Šri Lanke da ostanu složni i snažni u ovim tragičnim trenucima“, objavio je on na Tviteru. „Molim vas da izbjegavate da širite neprovjerene izvještaje i spekulacije. Vlada preduzima sve mjere kako bi stavila situaciju pod kontrolom“. Predsjednik Maitripala Sirisena kazao je da je naredio specijalnim policijskim jedinicama i vojsci da utvrde ko stoji iza napada.
Vojska je raspoređena širom zemlje, a pojačano je obezbjeđenje na međunarodnom aerodromu u Kolombu.
Šefovi vlada širom svijeta juče su osudili napade.
Predsjednik SAD Donald Tramp je kazao da Amerika nudi „saučešće od srca“ narodu Šri Lanke i da je spremna da pomogne. Premijer Indije Narendra Modi je kazao da „u našem regionu nema mjesta za takve varvarske činove“, dok je turski predsjednik Tajip Erdogan kazao da su bombaški napadi „napad na cijelo čovječanstvo“.
Papa Franjo je, obraćajući se desetinama hiljada ljudi na Trgu svetog Petra koji su se okupili kako bi čuli njegovo uskršnje obraćanje, kazao: „Želim da izrazim bliskost i naklonost hrišćanskoj zajednici, koja je pogođena tokom molitve, i svim žrtvama tako okrutnog nasilja“.
Jasinda Ardern premijerka Novog Zelanda, gdje je prošlog mjeseca napadač ubio 50 osoba u napadu na džamiju, navela je u saopštenju. „Zajednički moramo naći volje i načine da okončamo takvo nasilje“.
Nasilje nad hrišćanima pojačano posljednjih godina
Lokalne hrišćanske grupe tvrde da su posljednjih godina suočene sa pojačanim zastrašivanjem od strane pojedinih ekstremističkih budističkih monaha. Prošle godine došlo je do sukoba između većinske budističke zajednice i manjinskih muslimana, a pojedine tvrdokorne budističke grupe optužuju muslimane da primoravaju ljude da se preobrate u islam.
Prošle godine potvrđeno je 86 incidenata diskriminacije, prijetnji i nasilja nad hrišćanima, saopštio je Nacionalni hrišćanski jevanđelistički savez Šri Lanke, koji predstavlja više od 200 crkava i drugih hrišćanskih organizacija. Ove godine je zabilježeno 26 takvih incidenata, uključujući i jedan u kojem je budistički monah navodno pokušao da spriječi nedeljnu misu, i tada je stradala najmanje jedna osoba. Od ukupne populacije u Šri Lanki od oko 22 miliona, 70 odsto su budisti, 12,6 indusi, 9,7 muslimani i 7,6 hrišćani.
U izvještaju Stejt departmenta o stanju ljudskih prava u Šri Lanki iz 2018. godine navodi se da budistički monasi redovno pokušavaju da zatvore hrišćanske i muslimanske bogomolje.
Bonus video:
