Saudijska Arabija juče je osudila pet osoba na smrt a još tri na zatvorske kazne zbog ubistva saudijskog novinara Džamala Kašogija prošle godine i saopštila da ubistvo nije počinjeno sa umišljajem, u presudi koju je istražiteljka UN nazvala „izrugivanjem” pravdi.
Sud je odbacio optužbe protiv još troje od ukupno 11 osoba kojima je suđeno, proglasivši ih nevinim, kazao je zamjenik saudijskog javnog tužioca Šalan al Šalan.
„Istraga je pokazala da ubistvo nije počinjeno sa umišljajem... Odluka je donijeta u trenutku”, kazao je Šalan. Ovakva pozicija je u suprotnosti sa otkrićima istrage koju su sproveli istražitelji Ujedinjenih nacija.
Imena osuđenih nijesu objavljena, a pogubljenja se u Saudijskoj Arabiji uglavnom sprovode obezglavljivanjem i često su javna, navodi AP. Na sve presude je moguće uložiti žalbu.
Mali broj diplomata, uključujući one i iz Turske, kao i članovi Kašogijeve porodice mogli su da prisustvuju suđenju, dok novinarima nezavisnih medija pristup nije bio dozvoljen. Mada se ovaj slučaj u Saudijskoj Arabiji sada smatra zaključenim, izvan Rijada ostaju neodgovorena pitanja o umiješanosti princa prestolonasljednika Muhameda bin Salmana u ubistvo.
Anjes Kalamar, koja je istraživala ubistvo za UN, reagovala je na Tviteru nakon objavljivanja presude, navodeći da su „izvršioci proglašeni krivim i osuđeni na smrt.
Organizatori ne samo da su slobodni, njih istraga i suđenje gotovo da nijesu dotakli”.
Organizacija Amnesti internešnal je, kako prenosi Rojters, saopštila da je ishod suđenja „zataškavanje koje ne donosi ni pravdu ni istinu”.
Turska je juče takođe saopštila da je ishod suđenja daleko od pravde. „Činjenica da važne teme poput onih gdje se nalazi Kašogijevo tijelo, indentifikovanje nalogodavaca i eventualnih lokalnih saradnika još nijesu rasvijetljene predstavlja suštinsko uskraćivanje pravde”, kazao je portparol turskog ministarstva inostranih poslova Hami Aksoj.
Kašogi, koji je bio državljanin SAD, ušao je u saudijski konzultat u Istanbulu 2. oktobra 2018. godine kako bi uzeo dokumenta i vjenčao se sa njegovom vjerenicom Turkinjom. Nikada nije izašao i njegovo tijelo nikada nije nađeno.
Tim od 15 saudijskih agenata je stigao u Tursku kako bi se sastali sa Kašogijem u konzulatu. Među njima su bili forenzičar, bezbjednosni i obavještajni zvaničnici koji su radili za princa, navodi se u izvještaju o nezavisnoj istrazi koju je sprovela Kalamar. Turski zvaničnici tvrde da je Kašogi ubijen i njegovo tijelo raskomadano.
Ubistvo novinara, koji je u SAD boravio u egzilu i u kolumnama za „Vašington post” kritikovao saudijske vlasti, zapanjio je zapadne saveznike Rijada, i odmah pokrenulo pitanja o tome kako je operacija na tako visokom nivou mogla biti sprovedena bez znanja princa Muhameda - mada kraljevina insistira da princ nije znao za ubistva.
U intervjuu u septembru za CBS, princ Muhamed je kazao: „Preuzimam punu odgovornost kao lider Saudijske Arabije”, Međutim, ponovio je da nije znao za operaciju, rekavši da ne može imati uvid u aktivnosti miliona zaposlenih u njegovoj državi.
U Vašingtonu, Kongres je saopštio da smatra da je princ Muhamed „odgovoran za ubistvo”.
Predsjednik SAD Donald Tramp je osudio ubistva, ali je stao uz 34-godišnjeg princa i branio bliske odnose između dvije zemlje. Vašington je uveo sankcije protiv 17 Saudijaca koje sumnjiči za umiješanost u ubistvo.
Među onima koji su na meti sankcija je Saud al-Katani, bivši prinčev savjetnik. Saudijsko tužilaštvo je juče saopštilo da je Al Katani bio pod istragom i da nema dokaza o njegovoj umiješanosti.
U međuvremenu, Ahmedu al Asiriju, takođe bivšem prinčevom savjetniku koji je bio zamjenik šefa obavještajne službe, suđeno je i on je oslobođen zbog nedostatka dokaza.
Sud je takođe naredio oslobađanje saudijskog generalnog konzula u Istanbulu, Muhameda al-Otaibija. On i članovi njegove porodice su na američkoj crnoj listi i zabranjen ime je ulazak u SAD.
Mada je ubistvo Kašogija narušilo prinčevu reputaciju na zapadu, on je kod kuće izuzetno popularan, naročito među mladim Saudijcima zadovoljnim zbog društvenih promjena koje on sprovodi.
Pojedini američki biznismeni, koji su odmah nakon ubistvo izbjegavali da posluju sa Rijadom, obnovili su saradnju.
Kašogijev sin kazao da je pravda zadovoljena
Salah Kašogi, sin ubijenog novinara, kazao je juče da je njegova porodica dobila pravdu zahvaljujući presudi saudijskog suda.
„Danas smo dobili pravdu kao djeca pokojnika, po božijoj volji, Džamala Kašogija. Potvrđujemo naše povjerenje u saudijsko pravosuđe na svim nivoima, koje je prema nama bilo pravedno i pravda je zadovoljena”, objavio je Salah Kašogi na Tviteru.
Bonus video: