Novi sukobi između Jermenije i Azerbejdžana ponovo su izbili danas dok su međunarodni mirovni napori intenzivirani dan nakon što je između dvije bivše sovjetske države izbilo najsmrtonosnije nasilje od 2020. godine.
Jermenski premijer Nikol Pašinjan kazao je pred parlamentom da je njegova mala kontinentalna zemlja zatražila od Organizacije ugovora o kolektivnoj bezbjednosti, nas čijem čelu je Rusija, da joj pomogne da povrati teritorijalni integritet nakon napada Azerbejdžana.
„Ako kažemo da je Azerbejdžan sproveo agresiju protiv Jermenije, to znači da su uspjeli da uspostave kontrolu nad nekim teritorijama”, kazao je Pašinjan, a prenijela agencija TASS.
Pašinjan je kazao da je 105 pripadnika jermenske vojske stradalo od početka napada i da je grad Jermuk, poznat širom bivšeg Sovjetskog Saveza po toplim izvorima, na meti raketnih napada.
Nasilje je izbilo juče duž jermenske granice sa Azerbejdžanom, za koje je Baku okrivio Jerevan, što je rezultiralom pozivom ruskog predsjednika Vladimira Putina na očuvanje mira i apela međunarodne zajednice na uzdržanost.
Zamjenik jermenskog šefa diplomatije Paruir Hovhanisjan kazao je za Rojters da bi sukobi mogli prerasti u rat - što bi bio drugi veliki oružani vojni sukob u bivšem Sovjetskom Savezu dok je ruska vojska fokusirana na invaziju u Ukrajini.
Opšti oružani konflikt bi rizikovao da uvuče Rusiju i Tursku, i destabilizuje važan koridor za cjevovode koji prevoze naftu i gas u trenutku kada rat u Ukrajini remeti energetsko snabdijevanje.
Turski predsjednik Tajip Erdogan kazao je danas da je stav Jermenije prema Azerbejdžanu "neprihvatljiv" i da će imati posljedice.
„Smatramo da je situacija koja je izbila zbog jermenskog kršenja sporazuma - postignutog nakon rata 2020 koji je rezultirao pobjedom Azerbejdžana - neprihvatljiva”, kazao je Erdogan na skupu u Ankari.
„Nadamo se da će se Jermenija vratiti sa pogrešnog puta što je moguće prije i iskoristiti vrijeme i energiju da ojača mir”, dodao je erdogan. „Ovakvo ponašanje će, naravno, imati posljedice za jermensku stranu, koja ne samo da ne poštuje uslove potpisanog sporazuma već konstantno ispoljava agresivan stav”.
Erdogan i Putin će novim sukobima između Jermenije i Azerbejdžana razgovarati prilikom susreta u Samarkandu u Uzbekistanu kasnije ove nedjelje, najavio je jedan turski zavničnik.
Azerbejdžan je optužio Jermeniju, koja je u vojnom savezu sa Moskvom i gdje se nalazi ruska vojna baza, za granatiranje njegovih vojnih jedinica.
Baku je prijavio 50 vojnih žrtava tokom prvog dana sukoba, a danas je saopšteno da je povrijeđeno i dvoje civila.
„Naše jedinice preduzimaju neophodne mjere za odgovor”, saopštilo je ministarstvo odbrane Azerbejdžana.
Sukobi su izazvali međunarodnu zabrinutost, a Rusija, Sjedinjene Države, Francuska i E vropska unija intenziviraju diplomatske napore.
Baku je saopštio da se azerbejdžanski šef diplomatije Džejhan Bajramov sastao sa savjetnikom Stejt departmenta za Kavkaz, Filipom Rikerom, i kazao mu da Jermenija mora potpuno da se povuče sa teritorije Azerbejdžana.
Američki državni sekretar Entoni Blinken kazao je juče da Rusija može ili da „dolije ulje na vatru” ili da upotrijebi uticaj kako bi pomogla da se situacija smiri.
On je imao odvojene razgovore sa Pašinjanom i predsjednikom Azerbejdžana Ilhamom Alijevim kako bi pozvao na primirje i naročito izrazio zabrinutost zbog raketnih napada duboko na teritoriji Jermenije
Francuska šefica diplomatije Katrin Kolona, u razgovoru sa kolegama iz obje zemlje, takođe je pozvala na „okončanje napada na teritoriji Jermenije”.
Jermenija i Azerbejdžan decenijama se bore oko Nagorno-Karabaha, planinske enklave koja je međunarodno priznata kao dio Azerbejdžana ali koju su do 2020. skoro u potpunosti naseljavali i kontrolisali etnički Jermeni, uz podršku Jerevana.
Tokom šestonedjeljnog rata 2020. Azerbejdžan je ostvario značajne teritorijalne uspjehe u i oko Nagorno Karabaha.
Od tada sukobi su povremeno izbijali uprkos primirju postignutom uz posredovanje Rusije i probnim koracima obje strane da postignu trajniji mirovni dogovor.
U još jednom okršaju bivših sovjetskih republika, graničari Kirgistana i Tadžikistana razmijenili su danas vatru u sporu duž granice, kazali su zvaničnici obje zemlje.
Bonus video:
