Služba za poslove sudskog obezbjeđenja nije formriana jer su propisi kojima je to regulisano neprecizni u definicijama službenika, njihovih ovlašćenja i svojstava kao i nadležnosti predsjednika svih sudova, zbog čega su ostala nerealizovana u praksi.
To su "Vijestima" odgovorili iz Vrhovnog suda, objasnivši da Zakon o sudovima iz 2015. godine propisuje poslove obezbjeđenje lica, imovine i objekata sudova u odredbama člana 68 do 73.
"Propisano je, između ostalog, da se u Vrhovnom sudu može formirati Služba za poslove sudskog obezbjeđenja za sve sudove. S tim u vezi, predviđeno je organizovanje poslova obezbjeđenja, odnosno uslovi za obavljanje poslova, ovlašćenja lica koja obavljaju poslove, nabavku oružja, službenu legitimaciju i uniformu, kao i zajedničko obezbjeđenje u zgradi u kojoj je smješteno više sudova ili sudova i državnih tužilaštava. Međutim, navedena rješenja su neprecizna u definicijama službenika, njihovih ovlašćenja i svojstava kao i nadležnosti predsjednika svih sudova, zbog čega su ostala nerealizovana u praksi", kazali su oni.
Objašnjavaju da su zbog toga Vrhovni sud i Ministarstvo unutrašnjih poslova - Uprava policije, potpisali Sporazum o obezbjeđenju uslova za nesmetan rad sudova i održavanje reda 15. oktobra 2015. godine, ali i da ih policija obezbjeđuje po isteku sporazuma.
Saglasno tom Sporazumu, osim objekata Ustavnog, Vrhovnog i Apelacionog suda, zatim Višeg suda u Podgorici i Višeg suda u Bijelom Polju, koji se obezbjeđuju na osnovu člana 7 Odluke o određivanju lica i objekata koje obezbjeđuje Uprava policije policija je obavezna da obezbjeđuje i objekte u kojima je sjedište Upravnog suda i svih osnovnih sudova.
"Sporazum je bio zaključen na period od tri mjeseca i prestao da važi nakon isteka tog roka. Ipak, i nakon isteka važenja Sporazuma, nastavljena je saradnja sa Upravom policije, do pronalaska odgovarajućeg rješenja".
"I pored napora Vrhovnog suda da 2018. godine da kroz Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji utvrdi broj službenika i opis radnog mjesta, smatramo da je posebnu pažnju trebalo posvetiti kvalitetnijem i detaljnijem zakonskom rješenju, naročito u pogledu ovlašćenja za nošenje oružja, odgovornosti u sistemu obezbjeđenja kao i prirodi pravnog lica koje obavlja te poslove, ali i procjeni bezbjednosnih rizika, organu koji bi bio nadležan za obuku tih službenika i usvajanju standarda u oblasti zaštite, kao i na proceduru provjere lica koja bi obavljala poslove obezbjeđenja i stvaranju uslova za rad tih službenika i njihovo finansiranje", kazali su oni odgovarajući na pitanja "Vijesti" što su do sada učinili da formiraju sudsku policiju.
Oni dodaju da, s obzirom na to da se u najvećem broju zgrada u kojima su smješteni sudovi nalazi i Državno tužilaštvo, postavlja se, kao otvoreno pitanje - da li sudska i tužilačka policija treba da budu nezavisne ili jedinstvene pravosudne policije.
"A to dalje otvara pitanje - koji organ bi bio nadležan za rukovođenje policijom?"
"Podsjećamo da su se Vrhovni sud, Vrhovno državno tužilaštvo i Vlada Crne Gore usaglasili povodom iniciranja Izmjena i dopuna Zakona o sudovima, na Sjednici za vladavinu prava održanoj 2020. godine, ali nam još uvijek nije poznato da li je Radna grupa za izmjene Zakona o sudovima utvrdila tekst izmjena u tom pravcu, niti su ikada opredijeljena sredstva za funkcionisanje pomenute Službe.
Napominjemo i da je tokom 2018. godine izrađen Izvještaj o procjeni infrastrukture pravosudnih organa. Formiran je skup podataka koji su analizirani i prikazani u cilju utvrđivanja kratkoročnih, srednjoročnih i dugoročnih rješenja u okviru projekta „Podrška Evropske unije vladavini prava Crne Gore“ (EUROL II), a u skladu sa evropskim zakonima, standardima i normativima.
Takođe, paralelno sa vođenjem razgovora na nacionalnom nivou, inicirana je i saradnja sa Ambasadom Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici, povodom angažovanja ekspertske podrške za uspostavljanje pomenute službe, a koja bi tekla paralelno sa izmjenom Zakona o sudovima", kazali su Vijestima iz Vrhovnoh suda.
Pojašnjavaju i da su razgovori na tu temu nastavljeni i 2022. godine - sa pravnim savjetnikom u toj ambasadi SAD, i da je na sastanku održanom početkom oktobra prošle godine dogovorena podrška da se osim pitanja bezbjednosti zgrade i uključivanja sudske strane, obezbjede i depoziti koji se nalaze u sudovima:
"Kao što su oduzeti gotovinski novac, hartije od vrijednosti, narkotici, oružje, eksplozivne materije i sl., a koji se po trenutno važećem zakonu moraju čuvati do pravosnažne presude. Ovdje posebno ističemo činjenicu da bi u skladu sa Zakonom o državnoj imovini i katastru, privremeno oduzeti predmeti trebalo da su čuvaju od strane Uprave za državnu imovinu i katastar, a ne u sudovima".
Istakli su i da je početkom oktobra prošle godine održan je zajednički sastanak predstavnika Vrhovnog suda, Ministarstva pravde, Ministarstva unutrašnjih poslova i Vrhovnog državnog tužilaštva, na kojem je dogovoreno da se sprovede bezbjednosna procjena za pravosudne organe, kako bi se konačno definisalo najbolje rješenje za bezbjednost zgrada sudstva i tužilaštva.
"Dakle, u prethodnom periodu, Vrhovni sud Crne Gore sproveo je više kompleksnih aktivnosti na polju unaprijeđenja infrastrukture sudova, kao i poboljšanja bezbjednosti za zaposlene u sudovima i građane koji pristupaju sudovima. Posljednja takva aktivnost realizovana je u januaru 2022. godine, kada je na inicijativu Vrhovnog suda, a u postupku ažuriranja Jedinstvene liste prioritetnih infrastrukturnih projekata predviđena izgradnja tri nove zgrade: za Vrhovni sud Crne Gore, Osnovni sud u Podgorici i Osnovni sud u Baru. Ovi sudovi odabrani su prema preliminarnim bezbjednosnim procjenama. Vlada Crne Gore usvojila je Informaciju o ažuriranju Jedinstvene liste prioriteta infranstrukturnih projekata sa uvrštenim objektima, i procijenjenom vrijednošću od 12.304.000.000 eura (12 miliona 304 hilljade eura), nakon čega su sudovi upućeni da izrade projektnu dokumentaciju", kazali su iz Službe za odnose sa javnošću Vrhovnog suda.
Bonus video:
