Iz nevladine orhanizacije Breznica, pitali su juče nadležne zašto niko nije našao za shodno da stanovnike Pljevalja upozori da je zagađenje u njihovom gradu enormno povećano i da postoji opsanost ozbiljnog narušavanje njihovog zdravlja.
Oni su reagovali nakon što su mediji objavili podatke Agencije za zaštitu životne sredine, koji pokazuju da je više od 20 puta iznad dozvoljene granice bio sadržaj kancerogene materije benzoapirena u Pljevljima.
“Zagađenje vazduha u Pljevljima i ovih dana obara sve rekorde po količini lebdećih čestica PM 10 ali i drugih veoma opasnih materija u vazduhu. Prisutni su i drugi veoma toksični i po zdarvlje ljudi veoma opasni hemijski elementi koji negativno utiču na zdravlje stanovnika Pljevalja. Niko nije našao za potrebu da građane Pljevalja obavijesti i upozori da je zagađenje enormno povećano i da postoji opasnost ozbiljnog narušavanje njihovog zdravlja”, piše u saopštenju Breznice, na čijem je čelu Milorad Mitrović.
Oni su konstatovali da je Plan kvaliteta vazduha za Opštinu Pljevlja koje je donijelo Ministarstvo održivog razvoja i turizma, ostao mrtvo slovo na papiru: “Jer od njegovog donošenja 2013. do danas, nijedna mjera iz tog dokumenta nije realizovana”.
Oni su zatim citirali navode iz tog dokumenta, a u kome piše da je država dužna da donese plan za područja gdje je utvrđena zagađenost vazduha, “da bi se u što kraćem roku dostigle vrijednosti utvrđene Uredbom o utvrđivanju vrsta zagađujućih materija, graničnih vrijednosti i drugih standarda kvaliteta vazduha”.
“Zašto se ne primjenjuju ove odredbe Zakona i donesenog dokumenta i zašto se i dalje tolerise probijanje graničnih vrijednosti i drugih standarda kvaliteta vazduha, pogotovo za emisije NOx, PM10, PM2.5 i Sox, C20H12 (benzoapiren)... Zaštita zdravlja stanovništva Pljevalja bi trebalo i da bude prioritet nad ostalim prioritetima i da predstavlja mjeru u ostvarivanju ciljeva, u prvom redu preventivnog smanjenja broja oboljelih od najtežih bolesti, bez obzira na cijenu, jer bi trebalo i bilo logično da je zdravlje građana na prvom mjestu”, saopštili su iz breznice.
Konstatovali su da neodgovoran odnos svih struktura vlasti prema građanima Pljevalja - predstavlja školski primjer bezobzirnosti i bahatosti na štetu cijele zajednice.
“Smatrajući da se na ovaj način grubo krše prava građana i da se sa njihovim zdravljem neko godinama kocka, pritom nepotrebno trošeći njihov novac na liječenja po raznim zdravstvenim ustanovama, javno pozivamo nadležne da krenu u rješavanje ovih više tehničkih, nego birokratskih problema koji svima nama proizvodi indirektne i vrlo visoke troškove zbog nečijeg očiglednog nemara i bahatosti. Konačno bi trebalo neko da izračuna i obavijesti građane, koliko država Crna Gora troši novca poreskih obaveznika na liječenje građana zbog posljedica koje su direktno uzrokovane neodgovornim radom zagađivača u Pljevljima”, piše u saopštenju.
Oni su konstatovali da je koncentracija PM 10 čestica u vazduhu u Pljevljima prekjuče u 22 sata iznosila je 782,6 mikrograma po metru kubnom, što je više od petnaest i po puta u odnosu na dozvoljene vrijednosti.
Koncentracija sumpor dioksida u 21 čas bila 374,4, što je značajno iznad dozvoljene grannice.
Mitrović je rekao da čestice na sajtu Agencije za zaštitu životne sredine nije moguće očitati, jer su uređaji u kvaru od 20. novembra prošle godine.
Šta su PM 10 čestice
Zagađenje vazduha suspendovanim česticama (na engleskom jeziku particulate matter – PM ) sastoji se od veoma malih čestica (partikula) u tečnom ili čvrstom agregatnom stanju.
Među njima su posebno značajne one koje mogu dospjeti do najdubljih djelova pluća. Ove čestice imaju prečnik manji od 10 μm ili opisno rečeno, prečnik im je manji od 1/7 debljine ljudske dlake. Obično se ove čestice svrstavaju u tri kategorije: - manje od 0,1 μm i označavaju se kao PM 0,1, a nazivaju se kao ultrafine suspendovane - manje od 10 μm i označavaju se kao PM 10, a nazivaju se grube suspendovane čestice, i - manje od 2,5 μm i označavaju se kao PM 2,5, a nazivaju se kao fine suspendovane čestice, i čestice.
Bonus video: