Postupanje institucija u zaštiti žena i djece koji su preživjeli nasilje u porodici test je za vladavinu prava u jednoj državi, a Crna Gora ga nije prošla, saopštile su nevladine organizacije (NVO) aktivne u oblasti zaštite ljudskih prava.
Kako su podsjetile NVO aktivne u oblasti zaštite ljudskih prava i pružanju podrške ženama i djeci sa iskustvom nasilja, danas se obilježava Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama
Danas je i datum početka globalne kampanje „16 dana borbe protiv nasilja nad ženama“, koju u Crnoj Gori sprovode Centar za ženska prava, ANIMA - Centar za žensko i mirovno obrazovanje, Centar za romske inicijative, Sigurna ženska kuća, SOS Telefon za žene i djecu žrtve nasilja Podgorica, SOS Telefon za žene i djecu žrtve nasilja Nikšić.
„Postupanje institucija u oblasti zaštite žena i djece koji su preživjeli nasilje u porodici predstavlja test za vladavinu prava u jednoj državi – test koji država Crna Gora nije prošla“, kaže se u saopštenju tih NVO.
Ukazuje se i na apsurd da su neke žrtve nasilja, poput Moldavke S. Č., dobile zatvorske kazne iako je, kažu, i međunarodna zajednica prepoznala nasilje nad njom.
“Naša glavna poruka Vladi i Parlamentu Crne Gore jeste da ispoštuju standarde koje su obavezni da ispoštuju prema EU,”, kazala je Ljupka Kovačević iz NVO ANIMA
Kovačević je pozvala vlasti da ne pozdržavaju “besprizorno” nasilje nad braniteljkama ljudskih prava, koje su se, kako kaže, usudile da kritikuju vlasti.
“Mi smo tu da im kažemo da je ono što rade neizdrživo. Mislim prije svega na ovo što se dešava Vanji Ćalović”, rekla je Kovačević, ali i dodala da ne misli samo na čelnicu MANS-a, već i na Daliborku Uljarević iz CGO-a i Teu Gorjanc-Prelević iz HRA.
Kako se navodi, monitoring postupaka koji te NVO u kontinuitetu sprovode u ovoj oblasti, ukazuje na blagu kaznenu politiku koja promoviše politiku nekažnjivosti počinilaca i nedostatak efikasne fizičke zaštite žrtava, što predstavlja institucionalnu diskriminaciju koja je u više slučajeva dovela do ponovne viktimizacije i kažnjavanja žrtava, umjesto sankcionisanja počinilaca.
Tokom poslednjih par godina, dodaje se, zabilježeno je i nekoliko slučajeva kada je nasilje dovelo i do smrti žrtava (žena i djece).
„Takva politika je oličena i u nedavnoj presudi Osnovnog, a potom i Višeg suda u Podgorici kojom je međunarodno priznata žrtva trgovine ljudima, suprotno svim načelima pravde i pravičnosti, ali i svim međunarodnim standardima koje je Crna Gora revnosno usvojila i na čije se poštovanje obavezala oglašena krivom za davanje lažnog iskaza i osuđena na zatvorsku kaznu u trajanju od godinu dana“, kaže se u saopštenju.
Iz NVO podsjećaju i na slučaj žrtve porodičnog nasilja iz Bara. „Uprkos brojnim prijavama napada koji su se na nju dešavali i u prisustvu službenih lica, nije dobila adekvatnu zaštitu, pa je bila prinuđena da se sama brani od nasilnika, zbog čega je oglašena krivom za nasilje u porodici i osuđena na kaznu zatvora od 30 dana“.
Takva politika je, kako je ocijenjeno, oličena i u tolerantnom odnosu države prema dječjim, prinudnim brakovima koje je država propustila da procesuira, a djevojčice – žrtve da zaštiti i zbrine.
„Ove presude šalju zabrinjavajuću poruku tolerantnog odnosa države prema nasilnicima i nasilju, obeshrabrujući osobe sa iskustvom nasilja u namjeri da ga prijave. Takođe ukazuju na nemoć države da obezbijedi vladavinu prava i pristup pravdi žrtvama“, smatraju u tim NVO.
Ove godine se, kako se navodi, Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama i kampanja 16 dana aktivizma protiv rodno uslovljenog nasilja poklapaju sa tri izuzetno važna događaja: stupanjem na snagu Istanbulske konvencije kao pravno obavezujućeg i najedalekosežnijeg međunarodnog dokumenata u ovoj oblasti, 20-godišnjicom Pekinške platforme za akciju, kao i 25-godišnjicom usvajanja UN Konvencije o pravima djeteta.
Ovaj trenutak, kako se navodi, pruža važnu priliku da se skrene dodatna pažnja države na problem nasilja nad ženama i djevojčicama.
„Zahtijevamo od države Crne Gore da prava žrtve stavi u središte svih mjera i da obezbijedi djelotvornu saradnju svih nadležnih organa, institucija i organizacija (član 7 Istanbulske konvencije), da se uzdrži od učešća u bilo kakvom činu nasilja nad ženama i da obezbijedi da državni organi, zvaničnici, službenici, ustanove i drugi akteri koji nastupaju u ime države postupaju u skladu sa ovom obavezom“, kaže se u saopštenju.
NVO, kako je saopšteno, zahtjevaju od države da preduzme neophodne zakonodavne ili druge mjere da sa dužnom pažnjom spriječi, istraži, kazni i obezbijedi reparaciju za djela nasilja obuhvaćena Istanbulskom konvencijom koja učine nedržavni akteri, kao i da prepozna važnost i podrži održivost specijalizovanih ženskih servisa za podršku žrtvama nasilja.
Organizacije zahtjevaju i da država prepozna, podstiče i podržava, na svim nivoima, rad NVO i organizacija civilnog društva u borbi protiv nasilja nad ženama i uspostavi djelotvornu saradnju sa ovim organizacijama (član 9 Istanbulske konvencije) i da obezbijedi nezavistan i objektivan monitoring i evaluaciju politika i zakona u oblasti rodno uslovljenog nasilja i rodne ravnopravnosti i ojača nadzornu funkciju Skupštine.
Bonus video: