Podgoričanka Ivana Labović već godinama svoje znanje usavršava na različitim fakultetima širom Evrope i svijeta, a trenutno predaje i sarađuje na projektima na Univerzitetu Kolumbija u državi Njujork.
Usavršavanje u inostranstvu započela je vrlo rano, još u srednjoj školi, kada je dobila prvu stipendiju za školovanje u Italiji. Nakon završenog najprije koledža, a potom i fakulteta u Italiji, gotovo tri godine radila je u banci u Milanu, nakon čega je, željna novih znanja, 2011. godine odlučila da upiše postdiplomske studije u Njujorku gdje, kako u šali kaže, “još grize”.
Iako joj nedostaje Crna Gora, ocjenjuje da je više faktora koji utiču da ljudi poput nje svoje znanje primjenjuju van granica svoje zemlje.
“Studenti sa velikim potencijalom, izuzetnim sposobnostima i visokim kvalifikacijama su najneophodniji društvu u tranziciji, a njihovim odlaskom gubi se ključni kadar za revitalizaciju zemlje. Razlozi za odlazak su različiti, od opštih podsticajnih motiva, poput nemogućnosti naučnog usavršavanja i opšte besperspektivnosti, što je najčešće u vezi sa lošim ekonomskim uslovima u kombinaciji sa nezavidnom državnom upravom i partijskom povezanošću, do faktora poput perspektive visoke zarade u stranim zemljama, boljih uslova rada i većih mogućnosti za napredak u svojoj profesiji”, smatra Labovićeva.
Nemogućnost zapošljavanja i prakse, ističe ona, predstavlja još jedan veoma čest razlog zbog koga mladi i obrazovani ljudi napuštaju zemlju “velikom brzinom i u kontinuitetu”.
Iako su se njeni motivi i prioriteti vremenom mijenjali, pa je kao srednjoškolka bila željna učenja stranih jezika i upoznavanja novih kultura, a sada usavršavanja sa ciljem da znanje iz oblasti biznisa i međunarode ekonomije i diplomatije usmjeri na razvoj Crne Gore, Ivana ocjenjuje da se crnogorski obrazovni sistem mora što prije mijenjati.
“Poput Vinstona Čercila, smatram da 'poboljšavati znači mijenjati, dok savršenstvo pak zahtijeva čestu promjenu'. Stoga, u skladu sa trenutnom realnošću, smatram da je prvenstveno neophodna dugoročna, sveobuhvatna i paralelna reforma, kako strategije obrazovanja, rada i zapošljavanja, tako i usklađivanje potreba među ovim društvenim sferama. Takođe, smatram da su podjednako bitni kako pravni, tako i institucionani okviri koji bi omogućili efektivnu politiku investicija u intelektualne resurse, kako uz saradnju privatnog sektora, tako i kroz izgradnju i postepen rast ozbiljnih državnih investicionih fondova za one studente koji bi po zavrsetku školovanja željeli da se vrate i obavežu na rad u državi koja bi to isto školovanje i omogućila”, poručuje Labović.
Ona je poručila talentovanim đacima i studentima da hrabro prate svoju intuiciju, bez obzira na to da li će ih ona zadržati u sopstvenom domu ili pak poslati na put oko svijeta.
“Najbitniji moment je ustanoviti sa koje tačno tačke oslonca se najlakše formira sopstvena, kvalitetna i trajna vizija. Sve ostalo je stvar rada, truda i istrajnosti”, zaključila je Labovićeva.
Bonus video:
