Mreža istraživačkih centara regiona OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project) zatražila je juče od crnogorskih institucija Poreske uprave i Uprave za nekretnine da vrate u svoje registre podatke o matičnim brojevima vlasnika preduzeća i nekretnina dok se ne nađe neko drugo rješenje prema kome bi oni bili jasno identifikovani.
“U državi gdje policija i tužilaštvo ne rade ništa na procesuiranju slučajeva visoke korupcije i organizovanog kriminala, novinari i aktivisti civilnog društva su jedina prevencija korupcije. Kada se transparentnost eliminiše, Crna Gora nastavlja da klizi ka državi kriminala. Takođe će biti suočena sa mnogo više izazova na putu ka članstvu u EU”, saopšteno je iz OCCRP-a čiji je partner u Crnoj Gori Mreža za afirmaciju nevladinog sektora.
Iz Poreske i Uprave za nekretnine su ranije saopštili da su podatke uklonili na osnovu naloga Agencije za zaštitu ličnih podataka iako su svjesni da je Zakon o zaštiti podataka ličnosti u suprotnosti sa zakonima o slobodnom pristupu informacijama i o privrednim društvima.
Iz OCCRP-a su naveli da se mnogo puta ograničavanje transparentnosti državnih institucija opravdava ispunjavanjem EU standarda koji se odnose na privatnost što, kako tvrde, nije istina.
Ako neka osoba sarađuje sa Vladom i pretenduje da koristi javna sredstva, mi kao javnost imamo pravo da znamo ko su ti pojedinci
“Ako neka osoba sarađuje sa Vladom i pretenduje da koristi javna sredstva, mi kao javnost imamo pravo da znamo ko su ti pojedinci. Oni se odriču prava na privatnost kada se jave na tender, kupuju nekretnine, ili na drugi način imaju interakciju sa državnim institucijama. U drugim državama su uvedena različita rješenja, pa tako Velika Britanija, Kipar, Francuska, ali i neke druge zemlje objavljuju datum rođenja osoba, zvaničnu adresu i nacionalnost, što su informacije koje su dovoljne da se utvrdi nečiji pravi identitet”, saopšteno je iz ove međunarodne organizacije.
Oni su naveli da je MANS, kao vodeća antikorupcijska NVO u Crnoj Gori u julu 2012. godine, za potrebe istrage OCCRP-a tražila podatke iz registra privrednih subjekata, a nakon više od godinu su dobili “odgovor” da ti podaci više nisu u registru.
“Istog mjeseca MANS je podnio i zahtjev za katastarske podatke Upravi za nekretnine. Uprkos presudi Upravnog suda kojom je naloženo da registar objavi tražene informacije o nekretninama, a imajući u vidu da su ovi podaci u svim demokratskim zemljama javno dostupni svima na zahtjev, informacije iz registra ipak nisu dostavljene. Oba tražena dokumenta su bila veoma važna za razvoj demokratije jer su sadržala informacije koje pokazuju ko ima koje poslove, ko pobjeđuje na tenderima i ko kupuje državno zemljište”,istakli su iz OCCRP-a.
Oni su saopštili da dokumenta ukazuju do kog nivoa su crnogorske institucije povezane sa internacionalnim švercerima narkotika, na pustošenje državnih resursa u korist nekoliko ljudi kao i na duboko ukorijenjenu korupciju koja zahvata svaki dio Crne Gore.
“Vlada ne želi da građani znaju istinu i ne postoji nijedan drugi razlog za zatvaranje javnih registara. Vladino flagrantno oglušavanje o vlastite zakone je dobro dokumentovano i ima direktan negativan uticaj na crnogorski put ka EU”, navodi se u saopštenju koje je potpisao urednik OCCRP-a Dru Saliven.
MANS: Biće više tajni u privatizacijama
MANS je juče saopštio da će brisanjem matičnih brojeva iz registara otežati radnicima da se bore za svoja prava i ono što im je obećano privatizacijom. “Praksa da se kompanije nakon privatizacije 'očerupaju' i oslobode vrijedne imovine prodajom osobama i firmama koje su povezane sa novim vlasnicima, će nakon brisanja matičnih brojeva doživjeti puni procvat.
Bez matičnog broja se ne može sa sigurnošću utvrditi ko postaje vlasnik njihovih kompanija i da li su se već nalazili u nekoj kompaniji koju su 'strateški' zavili u crno, niti da li prebacuju svu imovinu privatizovane kompanije na svoje povezane firme”, saopšteno je iz MANS-a.
Navode da radnici nikšićkog Tehnostila bez matičnih brojeva ne bi saznali da je jedna od povezanih firmi novih vlasnika te fabrike preuzela njihove mašine, a da je njima ostavljen kredit na plaćanje.
Ne bi se, na primjer, otkrilo ni da su nekretnine Rudnika mrkog uglja Berane prešle na kompaniju First financial securitas koja je jedna u nizu kompanija Viktora Restisa, sa kojim je povezana kompanija Balkan energy, vlasnik Rudnika. Naveli su da državne institucije ništa nijesu uradile da spriječe ove situacije i zaštite državnu imovinu, niti su šta preduzeli kad su prijavljeni ovi slučajevi. “Jedino su bile ažurne da javnosti oduzmu ovaj mehanizam i omoguće da se ovakvo ponašanje nastavi”, saopšteno je iz MANS-a.
Bonus video:
