Opština Ulcinj sprema se da 24. avgusta preuzme upravljanje Solanom, iako su Nacionalni parkovi zainteresovani da produže ugovor o zakupu najstarijeg ulcinjskog preduzeća, koji ističe tog dana.
“Ukoliko Opština Ulcinj ne bude spremna da preuzme upravljanje Solanom 24. avgusta ove godine, Javno preduzeće Nacionalni parkovi Crne Gore, zainteresovano je da produži ugovor o zakupu tog preduzeća i da nastavi da kao odgovorna institucija doprinosi očuvanju jedinstvenog područja“, piše u odgovoru JP na pitanje „Vijesti“ u kakvom je stanju biodiverzitet na Solani u susret 24. avgustu, kada bi upravljanje solanom od NPCG, trebalo da preuzme ulcinjska vlast.
Međutim, sekretar za komunalne djelatnosti Mustafa Gorana kazao je „Vijestima“ da Opština radi sve da u predviđenom roku preuzme upravljanje Solanom.
„Malo nas je poremetila pandemija koronavirusa, ali pripreme za preuzimanje Solane teku usklađenom dinamikom“, kazao je Gorana „Vijestima“.
Naveo je da Opština, za početak, na poslovima održavanja, planira da uposli oko 40 radnika.
Odlukom Vlade, JPNPCG povjereno je upravljanje prostorom Solane radi zaštite biodiverziteta od avgusta 2015. godine kada je zaključen ugovor sa stečajnom upravom.
„Oslanjajući se na sopstvene kapacitete i iskustva i u skladu sa dobrim evropskim praksama, NPCG će kako u prethodnom periodu, tako i do kraja ugovorenog perioda zakupa, 24. avgusta 2020, nastaviti da realizuju aktivnosti u cilju zaštite biodiverziteta ovog jedinstvenog područja, u koordinaciji sa resornim ministarstvom, opštinom Ulcinj, kao i u saradnji sa domaćim i međunarodnim ekspertima, institucijama i organizacijama koje se bave očuvanjem prirodnih vrijednosti“, ističu u NPCG.
Ulcinjska Solana je nakon usvajanja odluke na sjednici SO Ulcinj 24. juna 2019. godine, proglašena zaštićenim područjem - Parkom prirode. Ministarstvo održivog razvoja i turizma kandidovalo je Solanu za Ramsar, treće močvarno područje u Crnoj Gori, u julu 2019. Solana je u septembru te godine, proglašena močvarom od međunarodnog značaja i uvrštena na Ramsar svjetsku listu močvarnih područja.
Osvrćući se na stanje na bazenima solane, u NPCG podsjećaju da je na njihovu inicijativu, kapitalnim budžetom predviđeno da Vlada u ovoj godini izdvoji milion eura za projekat sanacije nasipa, koji će realizovati Uprava za javne radove.
„Podsjećamo da je JPNPCG uz pomoć Vlade i Ministarstva riješilo problem popravke postojeće i nabavku nove pumpe prije dvije godine. Kao ključni izazov u upravljanju vodnim režimom izdvajamo sanaciju narušenih nasipa i bentova za čiju rekonstrukciju su neophodna značajna finansijska sredstva. U skorijem roku planira se mašinsko održavanje nasipa, što je itekako bolja mogućnost nego ručno, kao što smo do sada radili“, tvrde u NPCG.
Napominju da se staze koje vode do bazena održavaju u kontinuitetu, pa je moguć i prilaz autom. Podsjećaju da su tokom jula 2018. obezbijedili bager za sanaciju narušenih nasipa i bentova zbog obezbijeđivanja neophodnih uslova za protok vode, koja je značajna za održavanje osjetljivog ekosistema na Solani.
„U prethodnom periodu riješen je problem pumpnih postrojenja popravkom postojeće, te nabavkom i instaliranjem nove pumpe na pumpnom sistemu Đerane, dok je, u cilju održavanja povoljnog vodnog režima, vršena redovna analiza stanja vode u bazenima i praćen nivo saliniteta“, navode u NPCG i ističu da su u cilju optimalnog funkcionisanja vještačkog ekosistema kao što je Solana, potrebne značajne investicije i ulaganja, a da se detalji nalaze u Studiji koju su radili strani eksperti, koje je angažovalo Ministarstvo održivog razvoja i turizma.
U odgovoru NPCG, konstatuje se da je solana kompleksan vještački ekosistem u kojem opstanak staništa i vrsta u najvećoj mjeri zavisi od održavanja i regulacije hidrološkog režima. Na osnovu realnog stanja i potreba za očuvanjem ekosistema, dodaje se, definiše se vodni režim na bazenima Solane u cilju održavanja povoljnih uslova za razvitak halofitske vegetacije i povoljnih uslova za boravak ptica.
„Dva pumpna sistema su ispravna i nesmetano se vršilo ispmpavanje vode u toku kišne sezone. U četvrtak,14.05 omogućen je i rad pumpnog sistema Đerane, odnosno upumpavanje vode u solanske bazene, radi održavanja optimalnih ekoloških uslova za boravak ptica. Završeni su radovi na Đeranskom kanalu, čiji su zidovi na pojedinim mjestima bili urušeni i tako blokirali upumpavanje vode“, navodi se i dodaje da se osvježavanje Port Milene može planirati tek nakon završenog nalivanja solanskih bazena.
U NPCG ističu da su uvijek izlazili u susret opravdanim potrebama lokalne uprave u cilju regulisanja načina i obima rada pumpnog postrojenja Đerane u cilju korišćenja vode za kanal Port Milenu tokom ljetnje turističke sezone.
Nema krivolova, vegetacija stabilna
Iz NPCG-a ističu da u skorije vrijeme na Solani nije evidentiran nijedan slučaj krivolova. Podsjećaju da se od 2015, redovno sprovode aktivnosti monitoringa halofitne flore (biljaka adaptiranih za rast na zaslanjenim i slanim zemljištima) i vegetacije i praćenja njenog ukupnog stanja.
„Prati se sezonska dinamika, brojnost, rasprostiranje i drugi faktori, a urađen je kartografski prikaz najznačajnijih vrsta halofita na ovom prostoru, tako da se na osnovu njega mogu pratiti dalje eventualne promjene distribucije najznačajniih biljnih vrsta“, piše u odgovoru. Navodi se da od kada NPCG upravlja solanom, nijesu konstatovane značajne promjene koje su uticale na sezonsku dinamiku, brojnost i rasprostiranjenje najznačajnijih halofitskih vrsta i zajednica halofita na cijelom prostoru.
„Ovo je naročito značajno s obzirom na činjenicu da većina halofita koje se nalaze na Solani predstavljaju vrste od posebnog značaja, jer se nalaze na crvenim listama ugroženih biljnih vrsta i da su na prostoru Solane evidentirana tri tipa NATURA 2000 habitata“, stoji u odgovoru. U NPCG ističu da je naročita pažnja posvećena monitoringu ptica, koje se redovno sprovodi u saradnji sa NVO Centar za zaštitu i proučavanje ptica od 2015. godine.
Apel mještanima da ne bacaju smeće u kanal
U NPCG-u tvrde da je otpad koji se nalazi u solanskom kanalu, rezultat neodgovornog ponašanja stanovnika sve većeg broja izgrađenih kuća.
“Prije puštanja vode, naši zaposleni uklanjaju otpad. Međutim, ni to nije rješenje ovog višedecenijskog problema jer neodgovorni pojedinci otpad bacaju i tokom rada pumpi. Zato, molimo sve stanovnike koji borave u neposrednoj blizini Solanskog kanala da otpad odlažu na za to predviđenim mjestima“, apeluju u NPCG-a.
Bonus video:
