Postojeći sistem planiranja, realizacije i izvještavanja o kapitalnim projektima izgradnje i rekonstrukcije zdravstvenih objekata nije efikasan.
To stoji u juče objavljenoj Reviziji uspjeha efikasnosti upravljanja projektima izgradnje i rekonstrukcije objekata zdravlja
„Državni revizor je utvrdio je da postojeći sistem planiranja i određivanja prioriteta u finansiranju kapitalnih projekata iz oblasti zdravstva nije zasnovan na stvarnim potrebama javnih zdravstvenih ustanova i u najvećoj mjeri nije temeljen na strateškom pristupu u planiranju kapitalnih projekata, što ima poseban značaj imajući u vidu prosječnu starost objekata u kojima su smještene zdravstvene ustanove i mali procenat izdvajanja iz kapitalnog budžeta za realizaciju projekata u odnosu na iskazane potrebe“, stoji u reviziji.
Velika odstupanja u procijenjenoj vrijednosti projekata
Postupkom revizije je utvrđeno da je samo za manji projekata dostavljen predmjer i predračun radova na adaptaciji objekata, izrađen od ovlašćenog lica.
„Prilikom utvrđivanja procijenjene vrijednosti izgradnje objekata zdravstva, državni revizor je utvrdio značajna odstupanja u procijenjenoj vrijednosti predloga projekata od strane javnih zdravstvenih ustanova i Ministarstva zdravlja, kada su u pitanju realizacija istih kapitalnih projekata. Procijenjena vrijednost izgradnje pojedinih objekata zdravstva značajno se mijenjala u periodu od 2017. do 2019“, ističe se u dokumentu.
Najveće odstupanje u procijenjenoj vrijednost utvrđeno je za projekte Klinike za infektivne bolesti i Klinike za dermatovenerologiju Kliničkog centra, za koje je Ministarstvo zdravlja u 2018. odredilo iznos od 4,4 miliona eura, a u 2019, 8,2 miliona eura, odnosno 3,8 miliona više.
„Izgradnja Opšte bolnice Pljevlja sa pratećim sadržajem, za koju je procijenjena vrijednost u 2017, utvrđena u iznosu od 2,9 miliona eura, 2019. je 6,1 miliona eura (3,2 miliona više)“, stoji u reviziji.
Ističe se da Ministarstvo zdravlja ne sprovodi u dovoljnoj mjeri efikasno postupak pripreme predloga projekata iz oblasti zdravstva za kapitalni budžet, naročito u dijelu - sagledavanja stvarnih potreba javnih zdravstvenih ustanova...
Ministarstvo nema analizu stvarnog stanja
U dokumentu stoji i da postojeći način realizacije kapitalnih projekata, kad je u pitanju Uprava javnih radova, ne omogućava sagledavanje ključnih elemenata u realizaciji kapitalnog projekta kao što su procenat realizacije i datum očekivanog završetka finansiranja projekta.
Revizori opominju i da Ministarstvo zdravlja u periodu vršenja revizije nije raspolagalo analizom stanja/situacionom ili nekom drugom koja bi omogućila sagledavanje stvarnih potreba zdravstvenih ustanova u dijelu izgradnje i rekonstrukcije objekata.
„Zdravstvene ustanove su, u periodu od 2018. do 2019, u predlozima projekata iz oblasti zdravstva za kapitalni budžet, iskazale potrebu za medicinskom opremom ukupne procijenjene vrijednosti 9,4 miliona eura, a Ministarstvo zdravlja u navedenom periodu nije imalo razvojnu strategiju u tom dijelu, niti je nabavka medicinske opreme bila obuhvaćena postojećim razvojnim strategijama. Samim tim, predlozi projekata iz oblasti zdravstva za kapitalni budžet, u dijelu nabavke medicinske opreme nijesu zadovoljavali obavezni osnovni uslov za predlaganje projekata za kapitalni budžet“, ocjenjuje se u dokumentu.
Preporuke
Revizori su saopštili da Ministarstvo zdravlja treba da obezbijedi sistematski pristup u postupku pripreme predloga projekata iz oblasti zdravstva za kapitalni budžet: „Na način da izradi analizu stanja na osnovu koje je moguće sagledati stvarne potrebe zdravstvenih ustanova, u dijelu izgradnje i rekonstrukcije objekata zdravlja i utvrdi prioritete u finansiranju u skladu sa strateškim opredjeljenjima. Treba da stvori neophodne uslove za predlaganje projekata, na način da isti ispunjavaju uslove utvrđene važećim pravnim aktima i dostavlja Ministarstvu finansija predloge sa pratećom dokumentacijom... U predlogu projekata navede procijenjenu vrijednost radova na izgradnji i rekonstrukciji objekata zdravlja na osnovu ocjene ovlašćenog lica“.
Komisiji za ocjenjivanje projekata preporučeno je da obezbijedi da predlozi sa liste prioritetnih kapitalnih projekata ispunjavaju uslove za predlaganje za kapitalni budžet, sadrže potpunu i vjerodostojnu dokumentaciju, na osnovu koje se može izvršiti vrednovanje u skladu sa kriterijumima.
„Ministarstvo finansija treba da utvrdi propise i mehanizme na osnovu kojih će vršiti kontinuiran i efikasan nadzor nad radom Komisije za ocjenu projekata, koji u cjelosti mora biti usklađen sa važećim pravnim aktima, naročito u dijelu ispunjenosti kriterijuma za vrednovanje predloženih projekata... Uprava javnih radova treba da vrši poslove iz svoje nadležnosti, koji se odnose na poslove izrade i kontrole tehničke dokumentacije (sprovođenje postupaka javnih nabavki) za potrebe organa i subjekata javnog sektora koji ne raspolažu kapacitetima za vršenje istih, na njihov zahtjev. Treba da sredstva za realizaciju kapitalnog projekta, oprijedjeljena Zakonom o budžetu, koristi za potrebe realizacije konkretnog projekta, za koje su sredstva opredijeljena, dostavlja Ministarstvu finansija blagovremene i potpune izvještaje o realizaciji kapitalnih projekata, prema utvrđenim rokovima“, preporučio je revizor.
Nadležni kolegijum DRI naložio je subjektima revizije da u roku od 30 dana dostave plan aktivnosti za realizaciju preporuka koji sadrži mjere, nosioce aktivnosti i rokove, a u roku od šest mjeseci izvijeste revizore o preduzetim radnjama po izrađenim i dostavljenim preporukama.
Radulović: Smjernice za praćenje realizacije preporuka
Senator Državne revizorske institucije Branislav Radulović kazao je „Vijestima“ da je, imajući u vidu da mjera dobrog učinka vrhovne državne revizije nije samo broj izvršenih revizija i broj izraženih, već i broj realizovanih preporuka, DRI izradila i usvojila smjernica za praćenje realizacije preporuka kroz projekat koji su zaposleni u DRI realizovali u saradnji sa ekspertima iz Državnog ureda za reviziju Hrvatske.
„Ove metodološke smjernice su urađeme u skladu sa INTOSAI standardima, uporednim rješenjima drugih vrhovnih revizorskih institucija i primjerima dobre prakse. Usvajanje ovih smjernica treba da pomogne državnim revizorima, ali i Skupštini i ukupnoj javnosti u praćenju implementacije i ocjeni jesu li subjekti revizije postupili prema datim preporukama DRI i da li su očekivana unapređenja postignuta“, kazao je on.
Bonus video: