Analiza funkcionisanja lokalne samouprave, u zavisnosti od zaključaka koje bude sadržala, može poslužiti kao osnov za radikalne izmjene Zakona u dijelu nadležnosti opština, saopštili su iz Zajednice opština (UOM).
Iz UOM-a su podsjetili da je Ministarstvo javne uprave u prvom kvartalu ove godine započelo sa izradom Analize funkcionisanja lokalne samouprave.
"U zavisnosti od zaključaka koje bude sadržala, analiza izvjesno može poslužiti kao osnov za radikalne izmjene Zakona o lokalnoj samoupravi u dijelu nadležnosti opština koje bi, u tom kontekstu, zavisile od njihove veličine i kapaciteta za obavljanje poslova", kaže se u saopštenju.
Navodi se da bi to ustvari značilo uvođenje politipskog, umjesto dosadašnjeg monotipskog sistema lokalne samouprave.
Iz UOM-a su rekli da je neodrživost određenih opština glavni razlog iz koga je Vlada pristupila razmatranju te mogućnosti.
Međutim, kako su kazali, do ključnih uzroka te neodrživosti moguće je doći samo na osnovu ciljanog istraživanja na lokalnom i centralnom nivou, koncipiranog u skladu sa metodologijom koju je radnoj grupi za izradu Analize predložila Zajednica.
"Jedino bi tako dobijeni i činjenično utemeljeni odgovori mogli stvoriti objektivnu sliku uslova funkcionisanja opština i usmjeriti radnu grupu na drugačije zaključke u odnosu na prvobitne", kaže se u saopštenju.
Analizom se, kako su rekli iz UOM-a, zato moraju razraditi sva alternativna rješenja, odnosno modaliteti ravnomjernog i održivog razvoja opština u nepromijenjenom monotipskom sistemu i uslovi za njihovu realizaciju.
"Smatramo da se najbolja odluka za opštine po ovom pitanju može donijeti tek nakon upoređivanja prednosti i nedostataka, odnosno rizika i posljedica svake od analiziranih mogućnosti“, navodi se u saopštenju.
Iz UOM-a su kazali da nastoje da aktivnim učešćem u radnoj grupi doprinesu realnom sagledavanju ključnih uzroka nezavidnog ambijenta u kome većina opština obavlja svoje funkcije.
"Prethodna iskustva opština sa ovakvom vrstom materijala upućuju na oprez koji je neophodan da bi se izbjegla pogrešna percepcija države o problemima opština koja bi u tom slučaju samo produbila probleme, umjesto da stvori ambijent za njihov intenzivniji razvoj", navodi se u saopštenju.
U UOM-u smatraju da bi analiza trebalo da pođe od zakonodavnog okvira sa aspekta problema koje u praksi izazivaju sporna zakonska rješenja u svakoj opštini ponaosob i u svakoj od spornih oblasti.
Iz toga će se, kako su naveli, lako prepoznati ključni sistemski izazovi zajednički za sve i oni koji su specifični za pojedine opštine.
"Takav pristup je pretpostavka za sagledavanje mogućih pravaca njihovog otklanjanja, koji moraju biti utemeljeni na ustavnim principima na kojima počiva lokalna samouprava i principima Evropske povelje o lokalnoj samoupravi“, kaže se u saopštenju.
Iz UOM- a su rekli da je, takođe, neophodno utvrditi način na koje opštine ostvaruju nadležnosti u tom i takvom zakonodavnom okviru - koje nadležnosti im predstavljaju problem i zašto, koji zakonski propisi im predstavljaju najveće prepreke i imaju li problema sa obavljanjem povjerenih poslova i u kom dijelu.
"Kao i imaju li podršku državnih organa u ostvarivanju svojih nadležnosti, na koji način ih predlagači zakona i drugih propisa i planskih dokumenata uključuju u kreiranje javnih politika i koliki je njihov uticaj na zakonska i strateška rješenja“, navodi se u saopštenju.
Iz UOM-a su kazali da je, pored rješenja za ravnomjerni i održivi razvoj opština u postojećim uslovima, u analizi potrebno predstaviti i različite sisteme lokalne samouprave u uporednom pravu i praksi.
Potrebno je, kako su rekli, navesti njihove prednosti i nedostatke i razmotriti mogućnosti njihove eventualne primjene u Crnoj Gori.
Iz UOM-a su naveli da očekuju da će analiza predstavljati polaznu osnovu za prilagođavanje normativnog i drugog okvira realnim potrebama opština, što je svakako jedan od bitnih preduslova da u punom kapacitetu obavljaju javne poslove u skladu sa najvišim pravnim aktima države.
"Uvođenje politipskog sistema bez ovakvog pristupa samo bi dosadašnje probleme malih opština delegiralo većim i razvijenijim, čime bi i njih onesposobilo u dužem periodu, što nikome ne može biti u interesu", kaže se u saopštenju.
Bonus video:
