Mali akcionari barske Port of Adria (bivši Kontejnerski terminali i generalni tereti), okupljeni u Crnogorskoj asocijaciji malih akcionara (CAMA), strahuju od problema i finansijskih izvještaja u toj kompaniji i pitaju „da li se može desiti da investitor napusti firmu, odnoseći opremu, a državi i građanima ostavi da otplaćuju nagomilana dugovanja“.
Port of Adria, koja je od kraja 2013. godine u vlasništvu turskog Global Ports Holdinga (GPH).
Treći kvartal ove godine, istakao je direktor CAMA-a Aleksandar Raspopović, Port of Adria (PoA) je završio gubitkom od 663.638 eura, a akumulirani gubici iznose 27,5 miliona eura.
“U istom periodu nematerijalna ulaganja su narasla na 7,39 miliona eura (porast od 2.208,54 odsto), dok su na drugoj strani dugoročna rezervisanja i obaveze porasle za 30,86 odsto na 27,98 miliona eura. Postavlja se pitanje koja je to tolika nematerijalna imovina jednog lučkog preuzeća”, istakao je Raspopović. On je naglasio da su poslovni prihodi Port of Adria tokom devet mjeseci ove godine iznosili su oko 5,33 miliona eura i bili su manji za 23,56 odsto u odnosu na uporedni period lani. Iz ove kompanije su ljetos najavili tužbu protiv Luke Bar jer je ova državna kompaniji počela da se pretovara i kontejnere. Iz Port of Adria su tvrdili da oni, prema privatizacionom ugovoru iz 2013. godine, imaju esklkuzivno pravo na taj posao do 2023. godine. Naveli su da im je Vlada omogućila ovaj status zbog velikih investicija koje su imali u kupljenu kompaniju.
Direktor Luke Bar Vladan Vučelić kazao je tada “Vijestima” da su počeli pretovaranje kontejnera “u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima i nedavno potpisanim aneksom ugovora o korišćenju morskog dobra bez ikakvih formalnih ili faktičkih prepreka”. Port of Adria - Kontejnerski terminali su do 2012. bili dio Luke Bar, nakon čega su izdvojeni u posebno preduzeće i privatizovani.
Tokom devet mjeseci 2018. godine PoA je ostvarila dobit u iznosu od 207,3 hiljade eura, a poslovni prihodi u tom periodu su iznosili oko 6,98 miliona eura. Poslovni rashodi, poredeći dva perioda, smanjeni su od januara do kraja septembra ove godine za oko pet odsto i iznosili su 5,7 miliona eura.
Prema izvještaju menadžmenta objavljenom u petak na Montenegroberzi, tokom ove godine nijesu imali problema sa likvidnošću, odnosno, izmirivanjem kratkoročnih obaveza. Raspopović se, međutim, pita da li PoA sa postojećim prihodima može plaćati kamate i koncesione naknade.
Kompanija je lani uzela kredit od 20 miliona eura uz godišnju kamatnu stopu od 4,25 odsto od Evropske banke za obnovu i razvoj. EBRD je od 2015. godine akcionar u Global Ports Holdingu i ima svog predstavnika u Odboru direktora. Prilikom tog zaduženja, kao sredstvo obezbjeđenja, založena je pokretna imovina Port of Adria.
“Pitanje je da li koncesionar ostvaruje minimalni zahtijevani učinak iz ugovora o koncesiji, jer je pretkvalifikacionim pozivom traženo da pretovar generalnog tereta bude na godišnjem nivou od 200.000 tona, a pretovar kontejnera 100.000 TEU (jedinica robe kojom se opisuje kapacitet kontejnerskih brodova i terminala). Iz izvještaja menadžmenta za 2018. može se vidjeti da su naturalni pokazatelji poslovanja sljedeći: generalni tereti (ukupno u tonama) 173.212, kontejneri (ukupno TEU) 50.444. Moguće da će i u ovoj godini biti na sličnom nivou”, dodao je Raspopović.
Od osoba upućenih u poslovanje lučkih kompanija, manjinski akcionari Port of Adria okupljeni u CAMA, tvrde da informisani “da je kompanija znatno snizila cijene pretovara kako bi ugovorila više poslova”.
“Ovakvi potezi mogu samo dovesti do urušavanja lučkog poslovnog ekosistema i iscrpljivanja svih kompanija”, tvrdi Raspopović. Uz sve ove pokazatelje, ocjenjuje direktor CAMA, ne zvuči ohrabrujuće ni objava vlasnika, Global Ports Holdinga, na Londonskoj berzi od 5. jula ove godine, u kojoj je najavljeno da se u svjetlu novih prilika pristupa strateškoj procjeni grupe koju će sprovesti Goldman Sachs.
“Svrha strateške procjene je da se istraže načini za maksimiziranje vrijednosti za sve zainteresovane strane i niz potencijalnih korporativnih aktivnosti, uključujući prodaju određene imovine kao i strateška ulaganja i partnerstva. Iako je proces strateške procjene u ranoj fazi, Global Ports potvrđuje da je primio niz preliminarnih ponuda za određenu imovinu koju trenutno procenjuje i da još nisu sigurni u konačni ishod”, kazao je Raspopović.
Bez odgovora iz Port of Adria
„Vijesti“ od srijede čekaju odgovore na pitanja upućena izvršnom direktoru Port of Adria, Sedatu Kari.
Upitan je na koji način planiraju da nakon značajnog pada prihoda plaćaju kamate na povučene kredite i koncesione naknade, da li kao koncesionar ostvaruju minimalni zahtijevani učinak iz ugovora o koncesiji.
Bez odgovora je još i da li se mogu obistiniti stahovi nezadovoljnih malih akcionara da turski investitor napusti firmu odnoseći opremu, a državi i građanima ostavi da otplaćuju nagomilana dugovanja.
Bonus video:
