Veoma značajna nedavna arheološka otkrića na tlu Izraela bacila su novo svijetlo na vjersko i političko okruženje u kome je odrastao Isus Hrist, a koje je, izgleda, imalo veliki uticaj na njegovo učenje.
Novi nalazi iz poslednjeg istraživanja sugerišu da je Nazaret, u kome je po hrišćanskom predanju, odrastao Isus Hristos, bio mnog naseljeniji nego što se ranije pretpostavljalo, a dominirali su religijski konzervativizam i naglašeno anti-rimsko raspoloženje, navodi Indipendent.
Ovo istraživanje koje su sproveli britanski arheolozi, pod rukovodstvom dr Kena Darka sa Univerziteta u Redingu, navodi da je postojala značajna razlika u pogledu poštovanja vjerskih pravila kod Jevreja koji su živeli u Nazaretu, u odnosu na sunarodnike iz susjednog grada Seforisa.
Detaljna analiza arheoloških ostataka iz Nazareta otkriva da u oni isključivo koristili keramičke posude i ostale materijale koji se po jevrejskim ritualnim propisima smatraju „čistim“, dok su, izgleda, u susjednom Seforisu mnogo manje obraćali pažnju na ova pravila.
Pored toga, ispitivanje zemljišta između ova dva grada, otkriva i da su drevni stanovnici Nazareta, takođe iz vjerskih razloga, strogo poštovali zabranu korišćenja ljudskog izmeta za đubrenje zemljišta, za razliku od njihovih susjeda, udaljenih manje od deset kilometara.
Inače je poznato da su stanovnici Seforisa, uključujući i jevrejsko stanovništvo, bili pod jakim uticajem grčke i rimske kulture. Nasuprot njima, novi dokazi jasno pokazuju da su Nazarećani bili mnogo rigorozniji u poštovanju vjerskih propisa.
Čini se da je to područje bilo i veoma aktivno uključeno u borbu protiv Rimskog carstva. Zna se da je na ovom području, negdje u 4. veku prije nove ere, izbila pobuna i da su ustanici napali vojno skladište i vladinu riznicu u Seforisu.
Arheološka iskopavanja su pokazala da su u samom Nazaretu, negdje sredinom 1. veka nove ere, pobunjenici izgradili čitavu mrežu podzemnih skloništa i tunela ispod grada – dovoljno velikih da se u njih skloni najmanje sto ljudi.
Ortodoksni Jevreji doživljavali su rimski i grčki uticaj kao ozbiljnu prijetnju njihovoj vjeri, a poslednji arheološki nalazi govore da je Nazaret nastanjivalo skoro 1.000 stanovnika.
„Naše novo istraživanje je preobrazilo arheološko poznavanje Nazareta iz rimskog doba“, istakao je rukovodilac projekta, Ken Dark koji je rezultate istraživanja upravo objavio u knjizi Rimski period i vizantijski Nazaret i njegovo zaleđe.
Novonastala slika Nazareta iz rimskog perioda kao mjesta veoma značajnog u verskom pogledu, međutim, nije obiljeležena samo pojavom njegovog najpoznatijeg sina – Isusa, već i činjenicom da je sredinom prvog ili drugog vijeka izabran i za službenu rezidenciju jednog od velikih sveštenika tada uništenog Hrama u Jerusalimu, kada su svih 24 jevrejskih vjerskih vođa odvedena u egzil u Galileju.
Ovo arheološko istraživanje Nazareta pomoći će istoričarima da mnogo bolje razumiju način na koji je grad u kome je Isus odrastao pomogao u oblikovanju njegovih religijskih pogleda. U Jevanđelju po Marku i Luki se pominje da Isusovo učenje nije bilo dobro prihvaćeno u Nazaretu, što je vjerovatno bio jedan od razloga da ga napusti.
Bonus video: