Predstavnik SNP-a u Parlamentarnom odboru za stabilizaciju i pridruživanje EU i Crne Gore Predrag Bulatović zatražio je da to zajedničko tijelo crnogorskog i evropskog parlamenta pojača formulaciju koja se odnosi na slobodu izražavanja tako što bi se uz već oštru formulaciju evropskih parlamentaraca u konačnoj deklaraciji pisalo da crnogorske vlasti zaustave napade na medije, “uključujući i terorističke akte na dnevni list 'Vijesti'”.
U formi amandmana slično je zatražio i Branko Radulović (PzP), zahtijevajući “da se prekinu teške diskvalifikacije i klevete od strane pojedinih visokih političkih i policijskih predstavnika na pojedine nezavisne medije, posebno 'Vijesti', 'Dan' i 'Monitor'”.
U Nacrtu deklaracije koji su crnogorskim parlamentacima dostavile evropske kolege radi konačnog usaglašavanja teksta deklaracije i preporuka pozdravlja se “dobar napredak” koji je Podgorica napravila u ispunjavanju sedam uslova EK i očekuje da će Savjet EU u decembru donijeti odluku o otvaranju pregovora o članstvu Crne Gore.
Međutim, oni istovremeno izražavaju zabrinutost zbog “nemogućnosti organa za sprovođenje zakona da zaustave napade na dnevni list 'Vijesti', kao i zbog “korupcije koja je još raširena u mnogim oblastima” i “nedavnog pogoršanja odnosa sa Srbijom”.
Članovi Parlamentarnog odbora iz Skupštine Crne Gore imali su pravo da podnesu amandamne na Nacrt deklaracije koji su im uputile evropske kolege. O njima će biti riječi na sastanku u Briselu 3. i 4. oktobra.
Riješiti pitanje Prevlake
Radulović je zatražio i da se u deklaraciji ohrabre svi parlamentarni činioci da se “preostala indentitetska pitanja, koja su često povod za manipulacije i stvaranje vještačkih podjela i sukobljavanja, riješe političkim dijalogom i uz široki konsenzus, uvažavajući crnogorsku multietničnost, istoriju, građanski koncept i realnost, kako bi se stvorila osnova da svi koji su tom cilju posvećni rješavaju suštinske probleme koji opterećuju Crnu Goru i njene građane”.
On je predložio da u deklaraciji bude navedeno da se “takođe konstatuje zadovoljstvo inicijativama Vlade i opozicionih partija, kako bi se kroz promjene Ustava, uz široki konsenzus, usvojio model koji će garantovati istinsko jačanje vladavine prava, posebno kroz depolitizaciju sadašnjih zatvorenih i kontrolisanih tužilačko pravosudnih oragana”.
On predlaže da se u deklaraciji navede poziv nadležnim organima Crne Gore i Hrvatske da ”u najkraćem roku riješe otvoreno pitanje Prevlake”, odnosno razgraničenje dvije zemlje.
U deklaraciji bi trebalo da stoji i da se “pozdravlja donošenje Akcionog plana za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore”, kao i napori koje se čine za njegovu realizaciju.
No, imajući u vidu da su oni minimalni, a posebno u kontekstu sve zahtjevnijih obaveza u procesu integracija, Radulović poziva na “značajnije poboljšanje uslova rada i sadržajnost djelovanja svih poslanika, kako bi njihova efikasnost i efektivnost bila u saglasju sa budućim obavezama i doprinijela što kvalitetnijim i dinamičnijim integracijama”.
Analiza evropskih integracija
On smatra da je neophodno da “kontrolna saslušanja, kao i parlamentarne istrage inicirane od strane opozicije budu propustljive i da se nađu na dnevnom redu Skupštine i njenih tijela što treba tačno definisati u novom Poslovniku Skupštine”.
Radulović deklaraciju dopunjava amandmanom u kojem se “izražava zabrinutost da crnogorska privreda i makroekonomska stabilnost sadrži brojna ograničanja i negativna kretanja” i da se nalazi “pred brojnim iskušenjima, koja se dramatično usložnjavaju”.
U tom cilju, stoji u amandmanu, “preporučuje se potreba za strukturnim i ideološkim promjenama, koje će učiniti finansijski i fiskalni sistem stabilnijim”.
U posljednjem amandmanu Radulović “poziva Vladu da sačini sveobuhvatnu analizu evropskih integracija uvažavajući stvarne činjenice kako bi na osnovu sinteza, analiza i pregleda sačinila kvalitenu pregovaračku platformu i zaštitila interese Crne Gore i pripremila je za istinske evropske integracije”.
Predstavnici SNP-a, Nove i PzP-a zajednički su zatražili da u deklaraciji koja se upućuje evropskim i crnogorskim institucijama piše da se “uočava napredak u ispunjavanju nekih uslova navedenih u Mišljenju EK”, umjesto predloga da se pozdravlja “dobar napredak Crne Gore u ispunjavanju svih sedam uslova”.
Opozicija se slaže sa formulacijom evropskih kolega da se očekuje da Savjet EU u decembru odluči o otvaranju pregovora sa EU.
Identitetska pitanja ne mogu pod tepih
Bulatović je predložio još dva amandmana od kojih se jedan odnosi na borbu protiv korupcije, a koji će podržati i njegove opozicione kolege.
On traži da se formulacija evropskih parlamentaraca dopuni navodima da se “primjećuju poboljšanja” u borbi protiv korupcije, koja su “nedovoljna kada je riječ o visokim zvaničnicima”.
On takođe želi dopunu odredbe Nacrta deklaracije kojom se pozdravlja kompromis oko Zakona o opštem obrazovanju kojim se crnogorski političari pokazali da “emotivne debate mogu da budu zaključene konstruktivnim kompromisom”.
Bulatović predlaže da Parlamentarni odbor ohrabri sve ključne političke subjekte da nastave da kompromisom rješavaju problematična identitetska pitanja što će rezultirati usvajanjem ustavnih ili zakonskih akata u Skupštini ili u Vladi.
U delegaciji su još predstavnici DPS Mevludin Nuhodžić, Obrad Stanišić, Milutin Simović i Aleksandar Bogdanović, dok SDP predstavlja Raško Konjević.
Iz DPS-a su “Vijestima” juče saopštili da je predlog evropskih kolega pozitivan, ne želeći da preciziraju da li će imati amandmane, iako se u opozicionim redovima spekulisalo da bi se vladajuća partija mogla buniti što evropski parlamentarci pominju napade na “Vijesti” i pogoršanje odnosa sa Srbijom.
Do kompromisa sa Albancima
Parlamentarana opozicija, koju će u Briselu predstavljati Vasilije Lalošević, Goran Danilović, Slaven Radunović, Branko Radulović i Bulatović smatra i da stavku Nacrta deklaracije u kojoj se pozdravlja popis stanovništva koji je urađen u skladu sa međunarodnim standardima treba brisati.
Za razliku od njih, poslanici Genci Nimanbegu i Suljo Mustafić smatraju da tu tačku treba preformulisati tako da piše da su u sprovođenju popisa “uočene određene manjkavosti koje se tiču dijela građana koji su privremeno odsutni iz Crne Gore, kao i “nedostatke u statističkom iskazivanju vjerske pripadnosti građana islamske vjere”.
Mustafić i Nimanbegu traže i da se ukaže na potrebu “afirmativne akcije u izbornom procesu i na lokalnom nivou, kao što je propisano ustavnim odredbama” i “pozove na dodatne napore u cilju postizanja dogovora sa albanskim nacionalnim partijama, uzimajući kao osnov ranija zakonska rješenja“.
Borba protiv korupcije selektivna
Radulović smatra da bi riječi “da je korupcija još uvijek raspostranjena u mnogim oblastima, te da je potrebno poboljšati rezultate po pitanjima istrage, krivičnih gonjenja i pravosnažnih presuda u predmetima organizovanog kriminala”, trebalo zamijeniti riječima “međutim, da je organizovani kriminal, a posebno korupcija rasprostranjena u mnogim oblastima i na svim nivoima, da je borba protiv ovih pošasti nedovoljna i selektivna, posebno u slučajevima visokih zvaničnika, da po izjavama tužilačkih organa ne postoji potrebna koordinacija nadležnih institucija po pitanju istraga i krivičnih gonjenja, kao i da se dešavaju tehnički propusti u pravosnažnim presudama za teška djela organizovanog kriminala, te se preporučuje da sa otklanjanjem ovih nedostataka i zaokruživanjem zakonske regulative rezulati budu znatno poboljšani”.
Bonus video:
