U Crnoj Gori treba omogućiti individualne kandidature građana na izborima, kazali su iz Centra za demokratsku tranziciju (CDT) navodeći da je uobičajena zabluda da u proporcionalnim izbornim sistemima nije moguće učešće nezavisnih kandidata.
Iz CDT-a su kazali da važeće zakonsko rješenje onemogućava pojedincima da se direktno kandiduju na izborima.To zakonsko rješenje, kako se dodaje, u suprotnosti je sa preporukama Venecijanske komisije i ODIHR-a, ali i temeljnim dokumentom za demokratske izbore - Kopenhaškim dokumentom iz 1990. godine koji sadrži neupitne i opšteprihvaćene izborne standarde.
Iz CDT-a su podsjetili da su se države potpisnice tog dokumenta, među kojima je i Crna Gora, obavezale da će poštovati „pravo građana da nastoje da steknu političke ili javne funkcije, individualno ili kao predstavnici političkih partija ili organizacija, bez diskriminacije“.
Kako su naveli, uobičajena je zabluda da u proporcionalnim izbornim sistemima nije moguće učešće nezavisnih kandidata.
“To je, naravno, samo jedan od “argumenata” koje čujemo od značajnog dijela političkih subjekata i kojima se ovo važno pravo želi uskratiti građanima, a ujedno i očuvati njihov partijski monopol”, rekli su iz CDT-a.
Oni su naveli da je u Evropskoj uniji, u dijelu država koje imaju čiste proporcionalne sisteme, kandidovanje nezavisnih kandidata je eksplicitno omogućeno.
U nekoliko drugih, kako se dodaje, to nije posebno regulisano.
“Nego bi se, shodno zakonu, nezavisni kandidati tretirali kao partija/lista sa jednim kandidatom, koji će dobiti mandat ukoliko osvoji dovoljno glasova na izborima”, navodi se u saopštenju CDT-a.
Oni su kazali da su u manjem broju država uslovi za kandidaturu nezavisnih kandidata povoljniji u odnosu na uslove za političke partije.
“Uvođenje individualnih kandidatura je u direktnoj vezi sa uvođenjem preferencijalnog glasanja i ta dva važna pitanja ne bismo smjeli razmatrati odvojeno”, kaže se u saopštenju.
Iz CDT-a su rekli da važan dio, ali i preduslov uvođenja preferencijalnog glasanja, odnosno otvorenih lista, jeste omogućavanje učestvovanja na izborima listama koje imaju najmanje jednog kandidata – individualne kandidature.
“U zakonu je potrebno intervenisati u odredbama u kojima se propisuje najmanji broj kandidata/kinja na listi”, zaključuje se u saopštenju.
Bonus video:
