Snaga države je određena idejama političke elite. Dvije ključne ideje crnogorske vlasti, nastale u periodu od 26 godina, izgleda da će da odrede sudbinu opštine Kotor
Dobro je poznata paradigma u međunarodnoj politici da snaga i značaj jedne države nije određena samo fizičkom veličinom teritorije i veličinom populacije, već da je ona u prvom redu određena snagom ideja.
Ideje uvijek utiču na konstituisanje određenog konkretnog interesa. U primijenjenoj psihologiji je notorna činjenica da vrijednosti i kognicija opredjeljuju problem racionalnosti, što bi se moglo direktno primijeniti na teren političkog odlučivanja. Tako vrijednosni okvir političkih odlučilaca u osnovi određuje koja ideja ili materijalni interes biva prihvatljiv.
Iz gore navedenog stava moglo bi se zaključiti da promašene ideje, kao i bezidejnost čine jednu zemlju malom i taj hendikep pogađa svaku njenu regiju. Sagledavanjem dvije dominantne ideje koje su opredijelile put Crne Gore od početka 90-ih godina možemo pratiti i sudbinu opštine Kotor, kao jedne od najrazvijenijih opština u državi.
Navodimo te ideje:
Prvo, ideja o mogućnosti autarhičnog razvoja u sjenci politike Slobodana Miloševića i konfrontacije sa zapadnim silama unutar evro-atlantske zone bezbjednosti, na kraju Hladnog rata. Kao posljedica jedne takve ideje, koja je pogodila Crnu Goru, jeste Rezolucija 757 Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija, iz maja 1992. godine, kojom su uvedene ekonomske sankcije SR Jugoslaviji zbog učešća u ratu u Bosni i Hercegovini.
Ovom odlukom je jednim potezom uništena ekonomska osnova opštine Kotor. Blokirana je flota brodarskog giganta Jugooceanije (790.000 BRT, 26 brodova, 1.450 zaposlenih) i propala u narednih nekoliko godina. Savremena industrija, koju su činile fabrike Industrija kliznih ležajeva (650 zaposlenih), Bokeljka (320 zaposlenih), Rivijera (360 zaposlenih), Jadran (550 zaposlenih) i Ljekobilje (150 zaposlenih) doživjela je kolaps.
Drugo, neoliberalna ideja sa početka 2000-ih o mogućnosti ekonomskog rasta na osnovu forsirane i nekontrolisane urbanizacije jadranske obale od strane privilegovanih centara moći bliskih vlasti.
Kao posljedicu u opštini Kotor imamo devastaciju najvrednijeg obalnog resursa Zaštićenog područja UNESCO. Sa realizacijom izgradnje mosta preko tjesnaca Verige u bafer zoni Zaštićenog područja, gotovo je sigurno da bi smo bili brisani sa UNESCO-ve liste Zaštićenih područja.
U scenariju odsustva međunarodne kontrole nad urbanizacijom obalnog područja Kotora, kao i pritiskom anarhičnog razvoja brodarske kruzing industrije na akvatorijum i infrastrukturu Starog grada, opština Kotor gubi kulturno-istorijski kontinuitet preko milenijuma i postaje trećerazredna destinacija za život i privređivanje.
Obje ideje, nastale u vremenskom kontinuitetu od 26 godina, realizovane su pod kontrolom vlasti DPS-a i imaju velike političke posljedice.
Očiti proces propadanja i degradacije Kotora, u kontekstu eskalacije društveno-ekonomske krize na širem planu, mogao bi u bliskoj budućnosti da dodatno mobiliše građanstvo i generiše značajna politička gibanja.
Bonus video:
