U Briselu su se danas sastali evropski komesar Johanes Han i lideri glavnih makedonskih stranaka na vlasti i u opoziciji s ciljem da postignu nagodbu oko još otvorenih pitanja za rješavanje teške političke krize i formiranja prelazne vlade do načelno prihvaćenih vanrednih izbora u Makedoniji početkom iduće godine.
To je saopštila Hanova predstavnica za štampu Maja Kocijančič koja je navela da je evropski komesar za proširenje poslije posjete Skoplju prošle nedjelje predočio da su "neki elementi utanačeni, a mnogi još moraju da se usaglase da bi se krenulo ka rješavanju krize".
Današnji sastanak u Briselu je nastavak pregovora o prevazilaženju političke i institucionalne krize u Makedoniji, koji su pod okriljem Evropskog parlamenta počeli u aprilu, a lideri najvećih makedonskih partija do sada su na istu temu pregovarali više puta u Skoplju i u Strazburu.
Pored makedonskog premijera, lidera VMRO DPMNE Nikole Gruevskog i vođe opozicionog Socijaldemokratskog saveza Makedonije (SDSM) Zorana Zaeva na današnjem sastanku učestvuju i lideri dvije najveće albanske partije u Makedoniji, Ali Ahmeti, lider Demokratske unije za integracije (DUI) koja je dio vlade premijera Gruevskog i Menduh Tači, lider opozicione Demokratske partije Albanaca. Oni su do sada učestvovali samo na razgovorima koji su pod okriljem Evropske komisije vođeni u Skoplju.
Jedno od bitnih pitanja za dogovor je da li bi premijer Gruevski do vanrednih izbora trebalo da ostane na čelu vlade ili bi, što prevashodno traži Zaev, morala da se formira prelazna makedonska vlada do izbora u aprilu bez premijera Gruevskog, iako uz moguće učešće predstavnika njegove stranke VMRO-DPNE.
Zaev je izjavio da "makedonski narod ne zaslužuje ovakav režim" i da "on mora da padne, a prvi korak je ostavka Gruevskog".
Gruevski je odbacio zahtjeve da napusti položaj premijera i rekao da je ubijeđen u pobjedu i na vanrednim izborima. On je, štaviše, naveo da je prihvatio vanredne izbore da bi "okončao agoniju u koju je opozicija gurnula Makedoniju".
Dolazak Zaeva u Brisel je prethodno doveden u pitanje zato što je on oštro zamjerio komesaru Hanu na izjavi da su posljednji izbori u Makedoniji bili "uglavnom pozitivni". Zaev i opozicija smatraju da su izbori 2014. bili u mnogome "namješteni" od vladajuće stranke premijera Gruevskog i najavili su nove video snimke iz kojih se, kako tvrde, vidi upliv vladajućih krugova na tok izbora.
U međuvremenu je Zaev telefonom razgovarao s Hanom koji je naglasio da se on samo pozvao na saopštenje posmatrača OEBS-a da su izbori uglavnom uredno protekli, ali da jeste bilo i "velike zabrinutosti zbog nedovoljne odvojenosti partijskog i državnog djelovanja, kao i navoda o zastrašivanju glasača i medija".
Teška politička kriza u Makedoniji je zaoštrena pošto je opozicija prikazala video-snimke iz kojih proizlazi da su Gruevski i članovi njegove vlade bili upleteni u korupciju i nezakonito prisluškivali 20 hiljada građana, uključujući opozicione političare i novinare.
Gruevski je izjavio da su te snimke sačinile i opoziciji dostavile neimenovane "inostrane obavještajne službe" s ciljem da destabilizuju Makedoniju.
SDSM traži ostavku premijera Nikole Gruevskog i na protestima koji u Skoplju neprekidno traju od 17. maja ispred zgrade vlade Makedonije, gdje je opozicija postavila i improvizovani kamp sa svojim aktivistima. Za 13. jun je i opoziciono albansko građansko udruženje BESA najavilo svealbanski protest na kome će zatražiti ostavku vlade Nikole Gruevskog i Alija Ahmetija.
Bonus video: