Bjegunac iz Strazbura, osumnjičen da je pucao i nožem napao ljude vičući „alahui akbar” na božićnom vašaru u tom franucuskom gradu, je kriminalac koji je u zatvoru postao radikalni islamista, kažu zvaničnici.
Komšije se sjećaju Šerifa Šekata kao običnog momka, ali je ovaj 29-godišnjak za bezbjednosne agencije neko vrijeme predstavljao potencijalni prijetnju.
Imao je 27 presuda za krađu i nasilje, a robijao je u francuskim, njemačkim i švajcarskim zatvorima. Sada ga policija traži zbog ubistva najmanje dvije osobe u utorak veče. Treća osoba je doživjela moždanu smrt i aparatima je održavaju u životu, dok je još šestoro u kritičnom stanju.
Komšije su vjerovale da je Šekatov brat bio radikalizovani musliman, ali su Šerifa uvijek posmatrali kao tipičnog momka koji je nosio trenerke, za razliku od brata koji više voli tradicionalnu odjeću.
„Proveo je dosta vremena u zatvoru i od tada ga nismo puno gledali. Imao je radikalizovanog starijeg brata koji je uvijek nosio đelabu i išao u džamiju”, rekao je za Rojters jedan 20-godišnjak, koji odavno zna Šekata. „Zastrašujuće je saznanje da je živio pored mene”.
Policija je juče privela Šekatovog oca, majku i dva brata radi ispitivanja.
Francuska se odavno bori da integriše najveću muslimansku populaciju u zapadnoj Evropi, koja je godinama predmet žustre polemike oko nacionalnog identiteta i uloge islama u državi.
U talasu napada ekstremista od 2015, od kojih je većinu naredila ili inspirisala Islamska država, ubijeno je oko 240 osoba. Sekularna Francuska se godinama muči da izađe na kraj sa lokalnim džihadistima i stranim ekstremistima nakon napada u Parizu, Nici, Marseju...
Napad se desio u nezgodno vrijeme za predsjednika Emanuela Makrona, koji se bori da suzbije pobunu zbog visokih troškova života, koja je izazvala najgore nemire u centru Pariza od 1968.
Zamjenik ministra unutrašnjih poslova Loran Nunjez je rekao da je Šekat radikalizovan u zatvoru, da je počeo da brani terorizam, ali da nije bilo znakova da će postati nasilan.
„Ohrabrivao je radikalnu vjersku praksu u zatvoru, ali ništa nije ukazivalo na to da će izvesti napad”, rekao je Nunjez sa francuski radio Inter.
Policija je saopštila da je napad uslijedio nakon pretresa Šekatovog stana u Strazburu u utorak ujutro u okviru istrage za ubistvo. Šekat nije bio kod kuće, ali je pronađena puška i četiri noža.
Francuska je podigla mjere bezbjednosti na najviši nivo, pojačala kontrolu na granice sa Njemačkom, dok su elitni komandosi uz pomoć helikoptera tragali za osumnjičenim.
Niko još nije preuzeo odgovornost, ali je američka obavještajna grupa SITE, koja prati džihadističke sajtove, objavila da pristalice Islamske države slave.
Francuske vlasti su saopštile da se ne može isključiti da je osumnjičeni pobjegao u Njemačku.
Jedan njemački bezbjednosni izvor je kazao da je nakon presude za tešku krađu Šekat bio u zatvoru u južnom njemačkom gradu Konstanc od avgusta 2016. do februara 2017. Oslobođen je prije isteka kazne od dvije godine i tri mjeseca kako bi mogao biti deportovan u Francusku. Drugi izvor iz njemačkih snaga bezbjednosti je rekao da mu je zabranjen ponovni ulazak u tu zemlju.
Nekoliko njemačkih zvaničnika i izvora je izjavilo da Šekat nije bio identifikovan kao bezbjednosna prijetnja i nije poznato da li su francuski zvaničnici prenijeli zabrinutost njemačkim vlastima.
Uvršten u Dosije S
Zamjenik gradonačelnika Strazbura Rober Erman je rekao da je oko 400 osoba koje žive u tom gradu i okolini uvršteno u posebni dosije - Fiche S, uključujući osumnjičenog. To je spisak osoba koje bi mogle predstavljati opasnost za bezbjednost.
„Znamo za taj rizik i vjerujemo da će naše službe stati na kraj tim ubistvima”, rekao je i dodao: „Mada, uvijek će biti načina da se izađe iz mreže”.
Nunjez je rekao da je oko 26 hiljada osoba u Francuskoj uvršteno u Dosje S. Vjeruje se da je njih desetak hiljada radikalizovano, nekad u fundamentalističkim salafističkim muslimanskim džamijama, u zatvoru, ili u inostranstvu.
„Pratimo mnoge pojedince poput njega...oznaka Fiche S ne predviđa nivo prijetnje koju mogu predstavljati”, rekao je zamjenik ministra unutrašnjih poslova.
Bonus video: