Nevladine organizacije Breznica, Green Home i MANS podnijeli su zahtjev skupštinskom Odboru za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje kojim se traži kontrolno saslušanje ministra održivog razvoja i turizma Branimira Gvozdenovića, direktora Agencije za zaštitu životne sredine Ervina Spahića, Centra za ekotoksikološka ispitivanja Nade Medenice, Instituta za javno zdravlje Bobana Mugoše i Doma zdravlja Pljevlja Ilhana Tusumovića.
Saslušanje je zatraženo povodom lošeg stanja životne sredine u Pljevljima i "kontinuiranih propusta Vlade da sprovede konkretne korake u zaštiti životne sredine i zdravlja građana ove opštine”.
"U ovoj trećoj po veličini opštini u Crnoj Gori i jednoj od najzagađenijih ne samo kod nas nego i u regionu na samom ulazu u grad smješteni su veliki zagađivači, Termoelektrana i otvoreni kop Rudnika uglja. Pored ovih izvora zagađenja nepovoljne klimatske i geografske karakteristike uslovljavaju slab protok vazduha i maglu do 200 dana godišnje i loše utiču na kvalitet vazduha. U Pljevljima je prošle godine koncentracija zagađujućih čestica prelazila dozvoljene granice tokom 270 dana. Ova opština je zbog toga, između ostalog, svrstana u kritičnu zonu", navodi se u zahtjevu NVO.
Navodi se da, uprkos tim alrmantnim informacijama, Vlada nastavlja da zanemaruje životnu sredinu i zdravlje građana Pljevalja.
"Opšta nebriga za životnu sredinu i zdravlje građana se ogleda u tome što je za izradu Studije o procjeni uticaja na životnu sredinu izgradnje drugog bloka termoelektrane Pljevlja opredijeljeno samo 3.700 eura. Na osnovu Programa za uređenje prostora za 2012. i prošlu godinu, se vidi da u toku prethodnih godina nije bilo drugih izdvajanja budžetskih sredstava za ovu namjenu. Imajući u vidu veliko zagađenje životne sredine u Pljevljima kao posljedicu iskopavanja i spaljivanja uglja za potrebe proizvodnje električne energije i grijanja, sve ovo govori o neozbiljnosti nadležnih i nedostatka volje i odlučnosti da se ovim problemom pozabave na pravi način", smatraju NVO.
Navode da poseban razlog za zabrinutost predstavlja i činjenica da, uprkos očiglednom trendu povećanja respiratornih i kancerogenih oboljenja na koja ukazuju stručne službe Doma zdravlja, do sada po naučnoj metodologiji nije urađena ni retrospektivna, niti prospektivna studija o uticaju zagađenja termoelektrane na zdravlje ljudi.
"Takođe, do sada nije urađena studija o uticaju zagađenja na zdravlje stanovnika u Pljevljima, iako su prema Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji, zagađujuće materije glavni uzrok raka pluća. Prema nezvaničnim podacima, godišnje od karcinoma u Pljevljima oboli oko 500-600 ljudi, dok iz Doma zdravlja navide da je u pitanju oko 280 slučajeva. Međutim, zvanični podaci o uticaju zagađenja na zdravlje građana Pljevalja su i dalje nedostupni javnosti i možda bi pokazali da je ovaj broj veći jer se jedan dio građana Pljevalja liječi i u okolnim državama. Iz nadležnih institucija navode da su registri malignih i drugih hroničnih bolesti uvedeni prošle godine, te da je rano za davanje preciznih podataka – a od 2010. godine se čekalo na uvođenje registra".
"Velikim dijelom zbog ovakve situacije u opštini je primijetan veliki odliv stanovništva. Prema popisu, u 2011. godini u Pljevljima je živjelo 30.786 stanovnika, a prije 40 godina tu opštinu je naseljavalo 50 osto više ili 46.667 stanovnika . Pljevlja su na prvom mjestu u Crnoj Gori sa negativnim priraštajem od minus 22 . Imajući u vidu da se pored ovako alarmatnih podataka planira i dalji nastavak korištenja uglja u pljevaljskom basenu za period od najmanje 40 godina, obaveza parlamenta je da već sada razmotri posljedice zagađenja životne sredine na zdravlje gradjana Pljevalja, kao i da urgira da se što hitnije otvori ozbiljan javni dijalog, na svim nivoima, o posljedicama planirane izgradnje novog bloka TE Pljevlja kako na zdravlje i životnu sredinu”, kaže s eu zahtjevu NVO.
Bonus video: