Svjetska banka (SB) u najnovijem izvještaju smanjila je prognozu rasta crnogorskog bruto-domaćeg proizvoda (BDP) za ovu i narednu godinu.
U izvještaju, objavljenom juče pod nazivom Globalne ekonomske prognoze, ova institucija predviđa da će ekonomija Crne Gore tokom 2023. godine rasti 3,4 odsto, a naredne 3,1 odsto. U odnosu na junsku prognozu, predviđeni rast za ovu godinu niži je za 1,3 procentualna poena a za narednu za 0,6 poena.
Iz SB-a za Zapadni Balkan predviđaju usporavanje rasta na 2,5 odsto ove godine, te da reforme kroz pristupanja EU i ulaganja ublažavaju negativne efekte visokih cijena energije i hrane, poremećaja u trgovini i tokovima investicija i prelivanja usporavanja sa euro područja.
Navode i da postoji značajna politička neizvjesnost, uz rizik da parlamentarni ćorsokak dovede do kašnjenja u sprovođenju reformi i na taj način spriječi efikasno korišćenje povezanih sredstava, sa naglaskom da se radi o Crnoj Gori, Bosni i Hercegovina i Sjevernoj Makedoniji.
U odnosu na ostale zemlje Balkana, Crna Gora će prema prognozama nakon Kosova (3,7 odsto) imati najveći rast ove godine. BiH se previđa rast od 2,5%, Sjevernoj Makedoniji od 2,4%, Srbiji 2,3%, Albaniji 2,2%, a Hrvatskoj tek 0,8 odsto.
Ekonomija Crne Gore je i 2021. godine najviše rasla, ali je to uslijedilo nakon što je pad BDP-a tokom pandemijske 2020. iznosio čak 15,3 odsto.
SB je smanjila svoje prognoze rasta za ovu godinu na nivoe koje se za mnoge zemlje kreću na rubu recesije, jer se uticaj povećanja kamatnih stopa centralne banke intenzivira, ruski rat u Ukrajini ne približava se kraju, a najveće svjetske ekonomije stagniraju.
Na globalnom nivou SB ove godine očekuje da se rast BDP-a uspori na 1,7 odsto, što je unazad tri decenije najmanji rezultat izuzev recesije 2009. i pandemijske 2020. godine. U ranijem izvještaju iz juna, za ovu godinu predviđali su globalni rast od tri odsto.
Naredne godine se najavljuje rast od 2,7 odsto, a za razdoblje od 2020. do 2024. ukupno će biti ispod dva odsto, što je najsporiji petogodišnji tempo od 1960.
Iz SB-a upozoravaju da bi dalji negativni šokovi - kao što je veća inflacija, pooštravanje finansijskih uslova, produbljivanje slabosti velikih ekonomija, ili rastuće geopolitičke tenzije - mogli gurnuti globalnu ekonomiju u recesiju. U prilog tome govori i podatak da je rast BDP-a Sjedinjenih Američkih Država predviđen na svega 0,5 odsto, a prognoze rasta su smanjene skoro svakoj naprednoj zemlji i za 70 odsto država u usponu i zemalja u razvoju.
Bonus video:
