Građani nedovoljno učestvuju u procesu donošenja odluka u opštinama, a ključni razlozi su njihova nemotivisanost i neinformisanost, pokazao je Izvještaj Centra za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO).
Ta nevladina organizacija (NVO) predstavila je danas Izvještaj o dobrom upravljanju u lokalnim samoupravama u Crnoj Gori u prošloj godini, koji sadrži rezultate istraživanja CRNVO-a od juna do oktobra.
Izvršna direktorica CRNVO, Ana Novaković, kazala je da je Izvještaj pokazao da u, odnosu na 2012. godinu, nije ostvaren progres većeg uključivanja građana u proces donošenja odluka u crnogorskim opštinama.
"Na nivou svih crnogorski opština u prošloj godini podnijeto je deset građanskih inicijativa, nemamo informaciju u vezi sa njihovom daljom sudbinom, a mnoge od njih su bile u proceduri kad se pripremao Izvještaj", navela je ona.
Prema riječima Novaković, za najveći broj opština karakteristično je da ne donose Plan učešća građana u donošenju odluka, navodeći da nijesu dobili od nijedne lokalne samouprave taj dokument.
"Ono što je dobro jeste poštovanje obaveza organizovanja javnih rasprava, koje organizuju lokalne samouprave. Uglavom se u opštinama organizuju javne rasprave u skladu sa propisima", rekla je ona, upozoravajući da su problemi izvještaji sa tih rasprava.
Novaković smatra da su opštine obavezne da imaju proaktivan odnos u smislu informisanja građana na pravi način, navodeći da oni, moraju imati i neku vrstu stručne podrške prilikom pripremanja inicijativa.
Ona je, govoreći o saradnji lokalnih samuprava i NVO, kazala da je nerazvijenija u dijelu informisanja NVO od opština.
"NVO je uglavnom omogućeno učešće u radu radnih grupa za izradu lokalnih akata, s tim što nedostaju jasne procedure o izboru predstavnika NVO za učešće u radu ovih tijela", navela je Novaković.
Novaković je rekla da se u crnogorskim opštinama bilježi izvjestan progres u vezi povećanja transparentnosti rada, navodeći da lokalne samuprave uglavnom objavljuju planska dokumenta, programe o uređenju prostora, i odluke predsjednika.
"Međutim, transparentnost ne postoji kada su u pitanju osjetljiva dokumenta koja direktno pokazuju nivo uspješnosti, odgovornosti i efikasnosti rada lokalne samuprave", navela je ona, precizirajući da se to odnosi na polugodišnje izvještaje o realizaciji i završni račun o budžetu.
Zamjenik čefa Misije OEBS-a u Crnoj Gori, Valdemar Figaj, smatra da je učešće građana u javnom životu i procesu donošenja odluka, naročito na, kako je naveo, lokalnom nivou, okosnica demokratije i stabilnog razvoja društva.
"Napredak je vidljiv i jasno je da postoji posvećenost svih aktera u društvu da se ojača učešće građana i saradnja sa nevladinim organizacijama", ocijenio je on.
Zakonodavni okvir je, kako je kazao Figaj, unaprijeđen, navodeći da su svi mehanizmi za učešće građana na lokalnom nivou prisutni, ali da to nije dovoljno.
"Lokalne samouprave tu moraju odigrati ključnu ulogu i moraju prepoznati značaj većeg učešća građana. Učešće građana ne samo da omogućava veću transparentnost, već i doprinosi izgradnji povjerenja i daje legitimnost lokalnim samoupravama", smatra Figaj.
Predsjednik Opštine Berane, Dragoslav Šćekić, smatra da su za normalno funkcionisanje lokalne samouprave bitni preduslovi za efikasnost i transparentnost.
"Mi smo u periodu, otkad sam ja stupio na funkciju predsjednika opštine, pokrenuli niz inicijativa koje bi mogle da stvore partnerski odnos sa građanima", naveo je on.
Šćekić je kazao da su, u okviru tog projekta obišli mjesne zajednice, najavljujući da će tu praksu nastaviti svaka tri mjeseca.
On je kazao da se to sve ne može završiti u kratkom periodu, navodeći da je bitno da saradnja sa građanima bude uspostavljena.
Odbornik u parlamentu Glavnog grada, Aleksa Bečić, rekao je da se predsjednici mjesnih zajednica u Podgorici biraju na osnovu prelaznih i završnih odredbi Odluke iz 1995. godine, gdje ih umjesto građana, 15 godina bira gradonačelnik Podgorice.
"Način rada i funkcionisanja preduzeća, čiji je osnivač grad Podgorica, je najveći javašluk u našem sistemu. U prošloj godini javna preduzeća u Podgorici potrošila su 36 miliona EUR, a niko nije bio kontrolor tog načina funkcionisanja", upozorio je on.
Bečić je naveo da u Podgorici, građani nemaju mogućnost da prate direktne radijske prenose iz lokalnog parlamenta, što je, kako je kazao, karakteristično za sve druge gradove u Crnoj Gori. "Onda vam je jasno kolika je transparentnost rada Skupštine Glavnog grada".
"Ključna je formula podizanje transparentnosti, jer ono dovodi do lociranja odgovornosti, a to je uzročno posljedična veza sa podizanjem efikasnosti", zaključio je on
Bonus video:
